Nhiều người nghĩ rằng giao tiếp là việc nói chuyện với người khác thế nhưng giao tiếp cũng là cách bạn lắng nghe, thấu hiểu, phản hồi lại đối phương. Với các bạn trẻ đặc biệt là lứa tuổi học sinh nếu giao tiếp tốt sẽ giúp bạn kết nối bạn bè, học nhóm hiệu quả,... Rèn luyện 5 kỹ năng giao tiếp cơ bản được FQA giới thiệu trong bài viết dưới đây sẽ giúp bạn tự tin, năng động và trưởng thành hơn đó.
Vì sao học sinh cần có kỹ năng giao tiếp?
Bạn có bao giờ cảm thấy mình biết câu trả lời nhưng lại ngại giơ tay phát biểu? Hoặc đôi khi muốn góp ý với bạn trong nhóm học tập nhưng lại không biết nói sao cho khéo? Đó chính là lúc kỹ năng giao tiếp đóng vai trò quan trọng.

Giao tiếp là cách bạn nói chuyện, lắng nghe, đặt câu hỏi, diễn đạt ý kiến và thể hiện cảm xúc. Khi biết cách giao tiếp đúng bạn sẽ thấy việc học tập, sinh hoạt trở nên dễ dàng hơn rất nhiều.
Dưới đây là một số lợi ích mà kỹ năng giao tiếp tốt mang lại cho học sinh:
Tạo thiện cảm với thầy cô và bạn bè: Cách bạn chào hỏi, trò chuyện hay phản hồi đều thể hiện sự tôn trọng và tinh tế giúp xây dựng mối quan hệ tích cực.
Học nhóm hiệu quả: Khi bạn biết lắng nghe, chia sẻ ý kiến rõ ràng làm việc nhóm trở nên vui vẻ và có kết quả tốt hơn.
Trình bày ý tưởng tự tin: Giao tiếp tốt giúp bạn thể hiện suy nghĩ một cách mạch lạc từ đó phát biểu và thuyết trình trở nên dễ dàng hơn.
Giải quyết mâu thuẫn một cách văn minh: Biết cách nói ra suy nghĩ, cảm xúc đồng thời lắng nghe người khác sẽ giúp bạn tránh được nhiều hiểu lầm không đáng có.
Những lỗi giao tiếp học sinh thường mắc phải
Không ai giao tiếp hoàn hảo ngay từ đầu và điều quan trọng là nhận ra lỗi sai để sửa kịp thời. Dưới đây là một số lỗi phổ biến mà nhiều bạn trẻ thường gặp trong giao tiếp hằng ngày:
Ngắt lời người khác
Nhiều bạn hay chen ngang khi người khác đang nói vì quá nôn nóng thể hiện ý kiến. Điều này dễ gây khó chịu và thể hiện sự thiếu tôn trọng. Bạn nên ghi nhớ ý trong đầu hoặc ghi ra giấy đợi người khác nói xong rồi hãy chia sẻ nhé.
Nói quá nhỏ hoặc nói lí nhí
Một số bạn vì thiếu tự tin nên nói rất nhỏ khiến người khác khó nghe và dễ bỏ lỡ thông tin quan trọng. Để khắc phục tình trạng này bạn hãy hít sâu trước khi nói, luyện nói to rõ trước gương mỗi ngày để tăng tự tin.
Dùng ngôn từ tiêu cực, dễ gây tổn thương
Các câu từ tiêu cực như: “Cậu dở quá”, “Có vậy mà không biết” có thể khiến người khác buồn và tạo khoảng cách. Bạn nên sử dụng lời nói tích cực hoặc góp ý mang tính xây dựng. Ví dụ: “Nếu cậu thử làm theo cách này có thể sẽ dễ hơn đấy.”
Không quan sát cảm xúc người đối diện
Khi trò chuyện nhiều bạn trẻ chỉ chú ý đến việc mình muốn nói gì mà quên để ý xem người khác có đang thoải mái không. Để tạo thiện cảm với đối phương bạn nên nhìn vào ánh mắt, nét mặt, cử chỉ của họ để điều chỉnh cách nói và nội dung cho phù hợp.
Phụ thuộc vào mạng xã hội thay vì giao tiếp trực tiếp
Việc nhắn tin quá nhiều có thể làm giảm khả năng diễn đạt và xử lý tình huống trong đời thực. Do vậy hãy ưu tiên giao tiếp trực tiếp với thầy cô, bạn bè và các thành viên trong gia đình ở những tình huống quan trọng.
5 kỹ năng giao tiếp cơ bản học sinh nên rèn luyện
Giao tiếp là một tổ hợp của nhiều kỹ năng nhỏ nên nếu bạn muốn tự tin, nói chuyện hiệu quả hơn hãy bắt đầu từ 5 kỹ năng cơ bản sau:
Kỹ năng lắng nghe tích cực (Active Listening)
Lắng nghe không phải là im lặng để người khác nói mà là thực sự chú ý và thấu hiểu điều họ đang chia sẻ. Bạn hãy nhìn thẳng vào người đang nói, không nhìn điện thoại hay lơ đãng.

Nếu có thể hãy gật đầu, mỉm cười hoặc đặt những câu hỏi ngắn như “Thật vậy à”, “Sau đó thì sao” để thể hiện rằng bạn đang quan tâm họ nói. Tuyệt đối không ngắt lời hay cắt ngang những gì đối phương đang nói nhé.
Kỹ năng diễn đạt rõ ràng (Clear Expression)
Bạn có thể hiểu một vấn đề rất rõ nhưng nếu không biết cách diễn đạt người khác sẽ khó nắm bắt được ý của bạn.
Vì thế những lúc cần trình bày nên nói từng ý một, tránh nói vòng vo, sử dụng từ dễ hiểu, hạn chế nói quá nhanh, lặp lại từ ngữ. Ngoài ra trước khi nói điều gì quan trọng bạn hãy thử suy nghĩ trước trong vài giây.
Ví dụ khi bạn muốn góp ý với nhóm bạn học hãy nói: “Mình nghĩ nếu nhóm mình chia công việc theo sở trường từng người thì sẽ hiệu quả hơn bạn thấy sao?”
Kỹ năng giao tiếp phi ngôn ngữ (Nonverbal Communication)
Có những điều bạn không cần nói ra nhưng người khác vẫn cảm nhận được đó chính là ngôn ngữ cơ thể. Khi sử dụng ngôn ngữ cơ thể phải phù hợp với nội dung lời nói. Nếu bạn nói rằng “mình rất vui” nhưng mặt lại lạnh tanh thì người khác sẽ khó tin lắm đấy.
Đặc biệt khi giao tiếp nên nhìn thẳng nhưng không trừng trừng tạo cảm giác tự tin và chân thành. Việc nở một nụ cười thân thiện giúp bạn dễ gần hơn rất nhiều.
Kỹ năng thấu hiểu và đồng cảm (Empathy)
Đây là khả năng đặt mình vào vị trí của người khác để hiểu cảm xúc, suy nghĩ của họ.
Ví dụ khi bạn thấy ai đó buồn đừng vội đưa ra lời khuyên mà hãy lắng nghe và nói: “Mình hiểu cảm giác đó không dễ chịu chút nào.” Cần tránh việc phán xét thay vào đó hãy cố gắng hiểu vì sao người đó lại hành xử như vậy. Khi có được sự đồng cảm bạn sẽ dễ dàng kết nối với người khác hơn đồng thời được yêu quý và tin tưởng nhiều hơn.
Kỹ năng phản hồi hiệu quả (Constructive Feedback)
Phản hồi không phải để “chê” mà là cách góp ý giúp người khác tốt hơn và điều đó cũng cần sự tinh tế. Bạn hãy thử áp dụng nguyên tắc “bánh mì kẹp” có nghĩa là khen trước sau đó góp ý hoặc gợi ý cho đối phương.
Ví dụ: “Mình thấy phần trình bày của bạn rất cuốn hút, chỉ cần nói chậm hơn một chút sẽ dễ nghe hơn. Bạn có thể tập thêm trước gương, chắc chắn sẽ tuyệt hơn nữa”
Nếu bạn luyện tập đều đặn 5 kỹ năng giao tiếp cơ bản trên bạn sẽ thấy mình giao tiếp tự nhiên, thoải mái và hiệu quả hơn rất nhiều trong cả học tập cũng như cuộc sống.
>> Xem thêm: Giao tiếp là gì? 6 cách rèn luyện kỹ năng giao tiếp hiệu quả
Cách rèn luyện kỹ năng giao tiếp hằng ngày
Không cần tham gia khóa học đắt tiền hay đọc sách nâng cao bạn hoàn toàn có thể rèn luyện kỹ năng giao tiếp từ chính những việc nhỏ mỗi ngày. Điều quan trọng là bạn chủ động luyện tập và dám thử. Dưới đây là một số cách đơn giản mà hiệu quả:
Giao tiếp với người thân mỗi ngày
Hãy dành vài phút để hỏi thăm ba mẹ, kể chuyện ở trường cho anh chị em. Đồng thời thử lắng nghe nhiều hơn khi người lớn nói chuyện, đặt vài câu hỏi nhỏ để hiểu rõ hơn. Đây là cách dễ nhất để bạn rèn luyện khả năng lắng nghe, diễn đạt và thể hiện cảm xúc chân thật.
Tham gia các hoạt động nhóm hoặc câu lạc bộ
Hãy thử đăng ký một CLB bạn yêu thích như MC, sách, tiếng Anh, thể thao,... Trong môi trường đó bạn sẽ được luyện tập phản hồi, trình bày ý tưởng và hợp tác với bạn bè một cách tự nhiên. Càng tham gia nhiều bạn càng bớt nhút nhát và cải thiện giao tiếp nhanh hơn.

Tự tạo nhiệm vụ giao tiếp mỗi ngày
Ví dụ hôm nay thử bắt chuyện với một bạn mới, ngày mai thử giơ tay phát biểu trong lớp ít nhất một lần, cuối tuần thử nói lời cảm ơn hoặc xin lỗi đúng cách.
Những nhiệm vụ nhỏ như vậy sẽ giúp bạn vượt qua sự ngại ngùng và hình thành phản xạ giao tiếp tốt.
Tập nói trước gương hoặc quay video
Bạn cũng có thể chọn một chủ đề bất kỳ, thử trình bày trước gương trong 2 đến 3 phút hoặc tự quay video rồi xem lại để nhận ra điểm mạnh hay điểm cần cải thiện. Đây là cách hiệu quả để nâng cao khả năng diễn đạt và ngôn ngữ cơ thể.
Hạn chế lệ thuộc vào điện thoại khi ở bên người khác
Khi trò chuyện với người khác hãy cất điện thoại đi điều đó cho thấy bạn đang tôn trọng người đối diện. Đồng thời nên tập trung quan sát nét mặt, thái độ, lời nói của họ để luyện giao tiếp phi ngôn ngữ.
Giao tiếp là kỹ năng ai cũng có thể học được nhưng chỉ hiệu quả khi bạn thật sự kiên trì và dám thực hành mỗi ngày. Đừng lo nếu bạn còn lúng túng lúc đầu bởi ai cũng từng như vậy. Quan trọng là bạn dám sai và dám sửa rồi bạn sẽ ngày càng tốt hơn.
Xem thêm: 5 kỹ năng giao tiếp cơ bản giúp bạn tự tin và thành công hơn mỗi ngày
Qua bài viết trên hy vọng có thể giúp các bạn trẻ nắm rõ 5 kỹ năng giao tiếp cơ bản từ đó có kế hoạch luyện tập để có được sự tự tin và gặt hái thành công trong tương lai. Hãy thường xuyên theo dõi các bài viết mới của FQA để cập nhật những thông tin hữu ích trong học tập, rèn luyện bản thân nhé.