Hướng dẫn lập dàn ý phân tích đoạn trích “Chí khí anh hùng” - Truyện Kiều, Nguyễn Du!

“Chí khí anh hùng” - Một trong những đoạn trích thể hiện rõ nhất giấc mơ về một xã hội công bằng, không có khổ đau, cái đúng luôn thắng của Nguyễn Du. Đây cũng là đoạn trích bộ lộc rõ nhất khuynh hướng lý tưởng hóa trong việc xây dựng nhân vật của tác giả. 

Để phân tích đoạn trích “Chí khí anh hùng” - Truyện Kiều, Nguyễn Du hay và chính xác, các em cần có một dàn ý chi tiết, rõ ràng nhất. 

Hãy để Admin hỗ trợ điều này cùng dàn ý phân tích chi tiết trong phần chia sẻ dưới đây nhé!

Giới thiệu đôi nét về đoạn trích “Chí khí anh hùng”

Về phần tác phẩm Truyện Kiều và tác giả Nguyễn Du, các em có thể xem thêm tại đây.

Đoạn trích “Chí khí anh hùng” thuộc phần Gia biến và lưu lạc (từ câu 2213 đến câu 2230).

Khi phân tích, các em có thể chia đoạn trích thành bố cục 3 phần:

• Phần 1. 4 câu đầu: Khát vọng công danh của Từ Hải.
• Phần 2. 12 câu sau: Cuộc đối thoại giữa Từ Hải và Thúy Kiều.
• Phần 3. 2 câu cuối: Sự ra đi quyết tâm của Từ Hải

Nội dung chính của đoạn trích là hình ảnh người anh hùng Từ Hải với những phẩm chất và ý chí của bậc trượng phu. Chính Từ hải là người đã đưa cuộc đời Kiều sang một trang mới.Tuy nhiên, sau nửa năm êm ấm, Từ Hài muốn có sự nghiệp lớn nên đã ra đi để gây dựng sự nghiệp.

Hướng dẫn lập dàn ý phân tích đoạn trích “Chí khí anh hùng”

Tiếp theo đây, hãy cùng Admin đi vào chi tiết để lập dàn ý cho đề văn phân tích cả đoạn trích này nhé!

Mở bài

• Giới thiệu sơ qua về tác giả, tác phẩm. Tập trung vào nội dung đoạn trích

“Chí khí anh hùng” - Đoạn trích nằm trong tác phẩm Truyện Kiều nổi tiếng của Nguyễn Du. Dù không phải là nhân vật chính nhưng đây lại là một trong những điểm nhấn nổi bật của cả tác phẩm. Nhân vật Từ Hải là trung tâm của cả đoạn chính, cũng là người thực thi công lý cho cả tác phẩm.

Thân bài

1. Khát vọng lên đường của Từ Hải (4 câu thơ đầu)

Nửa năm hương lửa đương nồng,

Trượng phu thoắt đã động lòng bốn phương.

Trông vời trời bể mênh mang,

Thanh gươm yên ngựa, lên đường thẳng rong.

• Hoàn cảnh chia tay: Sau nửa năm bên nhau, dù sống trong cuộc sống hạnh phúc cùng tình yêu rực lửa nhưng Từ Hải vẫn muốn lên đường xây dựng sự nghiệp. “Trượng phu thoắt đã động lòng bốn phương” Người đàn ông chí lớn ở bốn phương nên Từ Hải quyết định ra đi. Sư dứt khoát này cũng cho thấy ý chí kiên quyết, khí phách anh hùng của Từ Hải
• Lý do cho sự ra đi này bởi Từ Hải “động lòng bốn phương” . “trượng phu: - chỉ người có tài đức, anh hùng, hàm ý ngưỡng mộ khen ngợi. Câu nói này thể hiện sự tôn kính đối với các bậc anh hùng và tạo nên sự uy nghiêm, uy phong và phong thái của người chiến binh. “Thoắt” - nhanh vào những lúc không ngờ tới. Cho thấy lối suy nghĩ và cách hành xử dứt khoát, khác thường của Từ Hải. Đây là tính cách của một anh hùng. “Bốn phương” - Chí lớn, sự chỉ kiêu ngạo, muốn phiêu bạt. Không ràng buộc bởi vợ con, gia đình, vươn ra muôn phương, hướng tới sự nghiệp phi thường trong không gian rộng lớn, đây cũng chính là lý tưởng anh hùng của thời đại.
• Tư thế lên đường: “Trông vời trời bể mênh mang” - Cho thấy tầm nhìn xa trông rộng và suy nghĩ phi thường của Từ Hải. “Thanh gươm yên ngựa”: một mình, một gươm, một ngựa - Hình ảnh dũng mãnh, hiên ngang. “Lên đường thẳng rong” - Ra đi liền mạch, không lưu luyến, bịn rịn.

Tất cả cho thấy hình ảnh một vị anh hùng cái thế với sự oai phong, hào hùng sánh ngang với trời đất. Đồng thời cho thấy con người của Từ Hải, một đấng trượng phu có khát vọng, muốn có công danh và chiến công phi thường.

2.  Cuộc đối thoại giữa Thúy Kiều và Từ Hải (12 câu thơ tiếp)

Nàng rằng: “Phận gái chữ tòng

Chàng đi thiếp cũng một lòng xin đi”.

Từ rằng: “Tâm phúc tương tri,

Sao chưa thoát khỏi nữ nhi thường tình?

Bao giờ mười vạn tinh binh,

Tiếng chiêng dậy đất bóng tinh rợp đường.

Làm cho rõ mặt phi thường,

Bấy giờ ta sẽ rước nàng nghi gia.

Bằng nay bốn bể không nhà,

Theo càng thêm bận biết là đi đâu?

Đành lòng chờ đó ít lâu,

Chầy chăng là một năm sau vội gì!”

• Lời của Kiều: Dịu dàng, ân cần, gọi chàng, xưng thiếp. Kiều ý thức được bổn phận của mình và quyết tâm theo Từ Hải “Phận gái chữ tòng” - “Một lòng xin đi”. Cho thấy Kiều là người con gái hiền thục, nết na, kính trọng và hết mực yêu thương chồng, à tri kỷ của Từ Hải.
• Lời khuyên của Từ Hải: Dù biết và tin Kiều chính là tri kỷ, hiểu mình hơn ai hết nhưng Từ Hải muốn ra đi 1 mình, “Tâm phúc tương tri”, “Nữ nhi thường tình”. Từ Hải muốn Kiều mạnh mẽ ơn, vượt qua những tình cảm, lễ nghĩa thông thường để xứng đáng làm vợ một anh hùng. 
• Lời hứa: Từ Hải cũng hứa sẽ thành công và cho Kiều danh phận, cuộc sống viên mãn. “Mười vạn tinh binh”, “Tiếng chiêng dậy đất, bóng tinh rợp đường”. Chàng muốn khẳng định, chứng tỏ tài năng của mình “Rõ mặt phi thường”, say đó sẽ “Rước nàng nghi gia”. Cho thấy Hải là người anh hùng có khí khái, biết phân biệt và cân bằng giữa khát vọng anh hùng và tình cảm nữ nhi. 
• Lời khuyên của Hải: Với Hải, đây là lúc gian nan, “Bốn bể không nhà”, nếu đi cùng Hải, Kiều sẽ phải tự chăm lo bởi chàng lo việc lớn sẽ bị ảnh hưởng, không quan tâm, lo cho Kiều được “Theo càng thêm bận”. Từ Hải khuyên Kiều có đợi một năm chàng sẽ thành công và quay trở lại. Chưa ra đi nhưng đã hẹn ngày thành công quay lại cho thấy Hải không chỉ có khí khái anh hùng cùng rất đời thường, chân thực, là người chồng tâm lý, yêu vợ. 

3. Quyết tâm ra đi của Từ Hải (2 câu thơ cuối)

Quyết lời dứt áo ra đi,

Gió mây bằng đã đến kì dặm khơi.

• Từ Hải ra đi ô cùng dứt khoát, không hề do dự, bịn rịn. Theo sau là hình ảnh ẩn dụ “chim bằng “ - Loại chim quý tượng trưng cho người anh hùng.
• Cả đoạn trích là hình ảnh người anh hùng có tài năng, bản lĩnh, chí khí, ước mơ công lí. Tác giả sử dụng hàng loạt các hình ảnh ước lệ tượng trưng. Cách nói chuyện bộc lộ khí khái nhân vật, cùng những từ ngữ miêu tả hành động. 

Kết bài

• Tổng kết lại nội dung, nghệ thuật đoạn trích. 

"Chí khí" là hai từ chứa ý nghĩa giống nhau nhưng có những sự khác biệt về cách sử dụng. Chí là một thuật ngữ về tâm lý, tình cảm, suy nghĩ, khí là một thuật ngữ về hành động, sức mạnh, quyền lực. Qua đoạn trích, cùng những hình ảnh ước lệ tượng trưng và khả năng xây dựng đối thoại giữa các nhân vật của Nguyễn Du đã tạo nên hình ảnh một đấng trượng phu Từ Hải, đầy khí phách, bản lĩnh nhưng cũng rất tình cảm, thương vợ. 

Nhìn chung, việc phân tích đoạn trích “Chí khí anh hùng” trong Truyện Kiều của Nguyễn Du không khó. Cái khó là việc các em có biết sử dụng ngôn từ để diễn tả lại ý định của tác giả hay không? 

Hy vọng với những chia sẻ trên của Admin sẽ giúp các bạn không còn tâm lý e sợ môn Văn nữa! Hãy theo dõi FQA.vn để biết thêm các bài văn mẫu hay nhé!