Câu 26 - trang 15 - SBT Sinh học 11 Kết nối tri thức với cuộc sống

1. Nội dung câu hỏi

Phân tích mối liên quan giữa các giai đoạn trong quá trình hô hấp ở người và Thú.

Phân tích đề:

- Quá trình hô hấp ở người và Thú gồm những giai đoạn nào?

- Các giai đoạn đó có mối liên quan với nhau như thế nào?

2. Phương pháp giải

Dựa vào kiến thức lí thuyết về quá trình hô hấp ở người và động vật.

3. Lời giải chi tiết

Quá trình hô hấp ở người và Thú gồm 5 giai đoạn là thông khí (hít vào và thở ra), trao đổi khí ở phổi, vận chuyển khí O₂ và CO₂, trao đổi khí ở mô và hô hấp tế bào. Các giai đoạn này diễn ra liên tiếp và có mối quan hệ mật thiết với nhau:

- Giai đoạn thông khí: nhờ hoạt động của các cơ hô hấp làm thay đổi thể tích lồng ngực và thể tích phổi dẫn đến không khí giàu O₂ từ ngoài môi trường đi vào phổi (hít vào) và không khí giàu CO₂ từ phổi được đẩy vào đường dẫn khí ra môi trường (thở ra).

- Giai đoạn trao đổi khí ở phổi: Không khí giàu O₂ đi vào các phế nang và trao đổi khí O₂ và CO₂ với máu trong các mao mạch máu bao quanh phế nang.

- Giai đoạn vận chuyển O₂ và CO₂: O₂ từ không khí trong phế nang khuếch tán vào các mao mạch máu và theo dòng máu tới các mô và tế bào của cơ thể, đồng thời CO₂ từ trong mao mạch máu khuếch tán vào phế nang và được đẩy ra ngoài môi trường qua động tác thở ra.

- Giai đoạn trao đổi khí ở mô: Dòng máu giàu O₂ được vận chuyển tới các mô, tại đây, O₂ từ mao mạch khuếch tán vào dịch mô, rồi vào các tế bào, đồng thời, CO₂ từ các tế bào khuếch tán vào dịch mô, rồi khuếch tán vào mao mạch máu và theo máu đi về phổi.

- Giai đoạn hô hấp tế bào: Sau khi khuếch tán vào trong tế bào, O₂ tham gia vào các phản ứng phân giải chất hữu cơ tạo năng lượng cung cấp cho các hoạt động sống của tế bào và giải phóng CO₂.