Câu 18 - trang 12 - SBT Sinh học 11 Kết nối tri thức với cuộc sống

1. Nội dung câu hỏi

Hãy chứng minh mối liên quan chặt chẽ giữa quá trình hô hấp và quá trình dinh dưỡng khoáng, trao đổi nitrogen ở thực vật. Trong thực tế trồng trọt, có thể vận dụng sự hiểu biết về mối quan hệ này như thế nào?

Phân tích đề:

- Sản phẩm của hô hấp hiếu khí (ATP và các acid hữu cơ) có liên quan gì với quá trình hấp thụ và vận chuyển chủ động nước, khoáng trong cây?

- Ứng dụng của hô hấp trong trồng trọt.

2. Phương pháp giải

Dựa vào kiến thức lí thuyết về quá trình hấp thụ và vận chuyển nước, khoáng trong cây.

3. Lời giải chi tiết

- Mối liên quan chặt chẽ giữa quá trình hô hấp và quá trình dinh dưỡng khoáng, trao đổi nitrogen ở thực vật: Hô hấp hữu hiệu của cây tạo ra năng lượng dưới dạng ATP và các hợp chất trung gian như các acid hữu cơ. ATP và các hợp chất này đều liên quan chặt chẽ với quá trình trao đổi khoáng và nitrogen trong cây. Hô hấp của cây diễn ra thuận lợi thì năng lượng giải phóng ra nhiều và thuận lợi cho quá trình hấp thụ và vận chuyển chủ động các chất khoáng trong cây. Các acid hữu cơ tạo ra trong hô hấp làm tăng áp suất thẩm thấu ở các tế bào lông hút, thúc đẩy quá trình hấp thụ nước và khoáng theo cơ chế thụ động.

- Vận dụng trong thực tế trồng trọt:

+ Trong trồng trọt, làm đất tơi xốp, thoáng khí thông qua việc cày bừa trước khi gieo trồng hay làm cỏ, sục bùn, phá váng sau khi trồng, nhằm tăng cường O₂ cung cấp cho rễ cây hô hấp hiếu khí, tạo điều kiện cho quá trình dinh dưỡng khoáng và trao đổi nitrogen diễn ra thuận lợi, cây sinh trưởng phát triển tốt, cho năng suất cao.

+ Hiện nay, người ta sử dụng phương pháp trồng cây trong dung dịch (thuỷ canh), trong không khí (khícanh) để tạo điều kiện tối ưu cho hô hấp hiếu khí của bộ rễ.