viết bài văn phân tích một đoạn trích tự chọn trong Truyện Kiều

Question

nekochan12 · Accepted Answer

Từ xưa đến nay, dù là bất cứ ai hay ở bất cứ đâu, khi nói đến duyên phận, người ta vẫn mặc định cho rằng đó là ý trời, trời cho thế nào, trao duyên cho ai thì người đó nhận như vậy, không có quyền lựa chọn hay cưỡng cầu. Vậy nhưng trong đoạn trích “ Trao duyên” ( Truyện Kiều), Nguyễn Du đã trao cho Thúy Kiều cái sự nhờ vả, trao duyên cho em gái của mình. Ở đoạn trích, ta sẽ thấy được sự đau xót, xúc động của Thúy Kiều khi phải tự mình nhờ cậy trao mối tình đầu của mình cho em gái Thúy Vân. Một cuộc trao duyên đầy bất hạnh, trớ trêu.
Trong “ Trao duyên”, Thúy Kiều đã phải mang duyên của mình, tình yêu của mình đem trao cho người khác. Người đó lại chính là em gái của nàng, vậy nên nàng càng thêm phần chua xót:
Cậy em em có chịu lời
Ngồi nên cho chị lậy rồi sẽ thưa."
 Chỉ hai câu thơ thôi mà như chứa đựng vô vàn nước mắt của Thúy Kiều. Thúy Kiều là chị, nhưng ở trong hoàn cảnh này, nàng lại phải thưa, lạy với Thúy Vân, người em gái ruột của nàng. Trời đã trao cho nàng mối duyên với Kim Trọng, nhưng lại không cho hai người được ở bên nhau. Nàng không biết mai này mình sẽ ra sao, lại không nỡ phụ lòng chàng Kim, nên quyết định cậy nhờ Thúy Vân viết tiếp câu truyện tình còn đang dang dở ấy. Đọc câu thơ, người đọc cảm nhận được sự đau xót đến tận cùng của người con gái. Nguyễn Du dùng từ “ cậy” như một điểm nhấn trong câu thơ.
 Thúy Kiều bắt đầu nói đến những nỗi lòng của mình với em gái:
"Giữa đường dứt gánh tương tư
Keo loan chắp mối tơ thừa mặc em
Kể từ khi gặp chàng Kim
Khi ngày quạt ước khi đêm chén thề
Sự đâu sóng gió bất kỳ
Hiểu tình khôn lẽ hai bề vẹn hai."
Đọc đến những câu thơ này, có lẽ từ “ cậy” không còn mang ý nghĩa là nhờ vả nữa, mà là ép buộc, buộc phải làm. Thúy Kiều đã phải hy sinh bản thân mình, vì chữ hiếu mà phụ chữ tình. Nàng thà phụ tình chứ không phụ cha mẹ, bởi nàng là một người đẹp người đẹp nết, vô cùng hiếu thảo. Bởi vậy, khi tình duyên đã đứt gánh, nàng không thể tiếp tục thì đành cậy nhờ Thúy Vân có thể thay nàng tiếp tục mối lương duyên. Và dù trao duyên, nhờ cậy em gái nhưng lòng nàng vẫn rất mực đau đớn. Bao nhiêu hẹn ước xưa kia giờ lại như là những con dao cứa vào trái tim nàng.
Có lẽ sợ em gái từ chối, nên Thúy Kiều đã khéo léo dùng máu mủ để khiến Thúy Vân không thể chối từ nàng:
"Ngày xuân em hãy còn dài
Xót tình máu mủ thay lời nước non
Chị dù thịt nát xương tan
Ngậm cười chín suối hãy còn thơm lây."
Hai chị em Thúy Kiều- Thúy Vân cũng chừng ngang tuổi nhau, đều đang ở độ tuổi đẹp nhất của người con gái. Vậy nhưng nàng lại nhắn nhủ với em rằng “ ngày xuân em còn dài”, nên hãy nghĩ đến máu mủ mà thay chị tiếp tục mối lương duyên. Còn chị có thể sẽ gặp chuyện chẳng lành, có thể thịt nát xương tan. Nhưng dù vậy, nếu được em giúp đỡ thì chị sẽ có thể “ ngậm cười chín suối”. Có thể nói, Thúy Kiều rất lương thiện, yêu và hy sinh cho những người thân yêu của mình, dù có chết cũng không chối từ. Nàng trao cho em gái mối lương duyên mà nàng trân trọng, yêu thương. Dù rất đau xót nhưng nàng không thể làm điều gì khác hơn được nữa. Và có lẽ nàng đã nghĩ đến cái chết hiện hữu ngay trước mắt trong những câu thơ sau:
"Mai sau dù có bao giờ
Đốt lò hương ấy so tơ phím này
Trông ra ngọn cỏ lá cây
Thấy hiu hiu gió thì hay chị về
Hồn còn mang nặng lời thề
Nát thân bồ liễu đèn nghỉ trúc mai
Dạ đài cách mặt khuất lời
Rảy xin chén nước cho người thác oan."
  Người con gái đẹp người, đẹp nết là vậy, nhưng phải sống trong xã hội bất công. Nàng không được hưởng hạnh phúc bên người mình yêu thương, mà phải trông chờ cái chết như hiện hữu trước mắt. Nhưng với nàng chết chưa phải là kết thúc. Với nàng, còn mối nợ lớn với đời, với Kim Trọng chưa thể trả hết. Nàng bất lực, không thể làm gì hơn là nhờ cậy em gái. Sự đau khổ, bế tắc trong tâm trạng của nàng, khiến cho người đọc cũng như xót xa mà đau thấu tận tâm can.

Có thể nói, “ Trao duyên” khiến cho tất cả người đọc sẽ đều dâng trào cảm xúc, sống cùng cuộc sống bất hạnh, đau cùng nỗi đau của Thúy Kiều. Một người con gái sinh ra nhầm thời, phải chịu những nỗi đau khổ mà không ai muốn, không một lối nào để thoát ra cho thân phận người con gái trong xã hội xưa.

Timi · Answer

Truyện Kiều của Nguyễn Du là một tác phẩm văn học lớn của nền văn học Việt Nam, được coi là biểu tượng của sự tài hoa và tâm huyết của nhà văn. Trong tác phẩm này, có rất nhiều đoạn trích đáng để phân tích, nhưng trong bài viết này, chúng ta sẽ tập trung vào một đoạn trích tự chọn.

Đoạn trích được chọn là: "Khi lâm vào tình cảnh ô nhục mà nàng chưa từng nghĩ đến. Tóm lại, đoạn trích với việc sử dụng thành công nghệ thuật đối cùng những hình ảnh giàu sức gợi đã thể hiện một cách rõ nét và sâu sắc nỗi niềm tâm trạng, sự xót thương số phận của Thúy Kiều. Đồng thời, ẩn sau đó người đọc cũng cảm nhận được vẻ đẹp nhân cách của nàng."

Trong đoạn trích này, chúng ta thấy tác giả đã sử dụng nghệ thuật đối để tạo ra hiệu ứng tương phản giữa tình cảnh ô nhục mà Thúy Kiều gặp phải và sự ngây thơ, trong sáng của nàng. Từ việc không từng nghĩ đến tình cảnh ô nhục, chúng ta có thể cảm nhận được sự bất ngờ và sốc của Thúy Kiều khi phải đối mặt với những khó khăn, đau đớn trong cuộc sống.

Ngoài ra, đoạn trích cũng thể hiện sự xót thương và đồng cảm của tác giả đối với số phận của Thúy Kiều. Sự xót thương này được thể hiện qua việc sử dụng những hình ảnh giàu sức gợi, tạo ra một cảm giác sâu sắc và rõ nét về nỗi niềm tâm trạng của Thúy Kiều.

Đồng thời, thông qua đoạn trích này, người đọc cũng có thể cảm nhận được vẻ đẹp nhân cách của Thúy Kiều. Dù đối mặt với những khó khăn, nàng vẫn giữ được phẩm chất cao đẹp, lòng nhân ái và sự kiên nhẫn. Điều này cho thấy tác giả đã xây dựng Thúy Kiều thành một hình mẫu lí tưởng của cái đẹp và cái thiện.

Tóm lại, đoạn trích này không chỉ thể hiện được nỗi niềm tâm trạng và sự xót thương của Thúy Kiều, mà còn giúp người đọc cảm nhận được vẻ đẹp nhân cách của nàng. Đây là một trong những đoạn trích đáng để phân tích trong Truyện Kiều, cho thấy tài hoa và tâm huyết của Nguyễn Du trong việc xây dựng nhân vật và tạo ra hiệu ứng văn chương sâu sắc.

yangne · Answer

Trong thơ cổ viết về giai nhân thì đoạn thơ “Chị em Thúy Kiều” trích trong “Đoạn trường tân thanh” tức Truyện Kiều của đại thi hào Nguyễn Du là một trong những vần thơ tuyệt bút. Hai mươi tư câu thơ lục bát đã vẽ nên sắc, tài, đức hạnh của hai chị em Thuý Kiều, Thuý Vân.

Với ngòi bút của một kỳ tài diệu bút Nguyễn Du đã vẽ nên bức chân dung hai nàng giai nhân tuyệt thế:

“Đầu lòng hai ả tố nga,

Thúy Kiều là chị em là Thúy Vân”

Vân là em, Kiều là chị. Hai chị em Vân và Kiều (con đầu lòng của gia đình Vương viên ngoại) đều là những ả tố nga - những người con gái đẹp. Vẻ đẹp của hai nàng là vẻ đẹp thanh tao của mai, là sự trắng trong, tinh sạch của tuyết:

“Mai cốt cách tuyết tinh thần,

Mỗi người một vẻ mười phân vẹn mười”

Bút pháp ước lệ cùng phép ẩn dụ đã gợi lên vẻ đẹp hài hoà, hoàn hảo cả về hình thức lẫn tâm hồn. Vẻ đẹp của hai nàng đều đến mức tuyệt mĩ mười phân vẹn mười nhưng mỗi người lại mang một vẻ riêng. Nguyễn Du đã lấy những gì đẹp đẽ nhất của thiên nhiên để miêu tả hai chị em. Thuý Kiều và Thuý Vân đều mang vẻ đẹp lí tưởng, theo khuôn mẫu và vượt lên trên khuôn mẫu.

Sau những câu thơ giới thiệu về hai chị em, ngòi bút Nguyễn Du lại có chiều hướng cụ thể hơn trong bức chân dung quý phái của Thuý Vân:

“Vân xem trang trọng khác vời,”

Hai chữ trang trọng trong câu thơ đã nói lên vẻ đẹp đài các, cao sang của Vân. Vẻ đẹp ấy của thiếu nữ được so sánh với những thứ cao đẹp trên đời:

“Khuôn trăng đầy đặn nét ngài nở nang.

Hoa cười ngọc thốt đoan trang,

Mây thua nước tóc tuyết nhường màu da”

Chân dung của Vân được miêu tả một cách khá toàn vẹn từ khuôn mặt, nét mày, làn da, mái tóc đến nụ cười, tiếng nói. Vân có khuôn mặt đầy đặn, phúc hậu như vầng trăng, có đôi lông mày sắc nét như con ngài, có miệng cười tươi thắm như hoa, giọng nói trong trẻo thốt ra từ hàm răng ngà ngọc và mái tóc của nàng bồng bềnh hơn mây, làn da của nàng trắng hơn tuyết, sắc đẹp của Vân sánh với những nét kiều diễm, sáng trong của những báu vật tinh khôi của đất trời. Tất cả toát lên vẻ đẹp trung hậu, êm dịu, đoan trang, quý phái. Vân đẹp hơn những gì mỹ lệ của thiên nhiên nhưng tạo sự hoà hợp, êm dịu: mây thua, tuyết nhường. Với vẻ đẹp như thế, Vân sẽ có một cuộc đời bình lặng, suôn sẻ và một tính cách điềm đạm. Qua bức chân dung này, Nguyễn Du đã gửi tới những thông điệp về tương lai, cuộc đời chính bởi vậy mà bức chân dung Thúy Vân là chân dung mang tính cách số phận.

Tả Vân thật kỹ, thật cụ thể song Nguyễn Du chỉ vẽ Kiều bằng những nét phác hoạ thông thoáng bởi ông không muốn là người thợ vẽ vụng về:

“Kiều càng sắc sảo mặn mà,

So bề tài sắc lại là phần hơn”

Sắc đẹp của Kiều được đặt trong sự so sánh với vẻ đẹp đoan trang, quý phái của Vân để thấy được sự hơn hẳn của Kiều về vẻ sắc sảo của tài năng trí tuệ, bởi cái mặn mà của nhan sắc. Không tả khuôn mặt, giọng nói, tiếng cười, làn da, mái tóc như Thuý Vân mà Nguyễn Du đã thật tài tình khi chọn đôi mắt Kiều để đặc tả bởi đôi mắt là cửa sổ tâm hồn, thể hiện phần tinh anh của tâm hồn và trí tuệ:

“Làn thu thủy nét xuân sơn,”

Câu thơ tả đôi mắt mà gợi lên bức tranh sơn thuỷ, diễm lệ. Bức tranh ấy có làn thu thủy - làn nước mùa thu, có nét xuân sơn - dáng núi mùa xuân. Cũng như khuôn mặt Kiều có đôi mắt trong sáng, long lanh, có đôi lông mày thanh tú mà khiến:

“Hoa ghen đua thắm liễu hờn kém xanh”

Vẻ đẹp của Kiều không chỉ như thiên nhiên mà còn vượt trội hơn cả thiên nhiên khiến hoa cũng phải ghen, liễu cũng phải hờn. Thiên nhiên không còn thua, nhường mà cau mày, bặm môi tức giận, mà đố kỵ hờn ghen. Nếu vẻ đẹp của Vân là những gì tinh khôi, trong trắng nhất của đất trời thì Kiều lại mang vẻ đẹp của nước non, của không gian mênh mông, của thời gian vô tận. Cái đẹp ấy làm cho nghiêng nước, đổ thành:

“Một hai nghiêng nước nghiêng thành,”

Nguyễn Du đã sử dụng những điển tích để cực tả Kiều với vẻ đẹp của trang giai nhân tuyệt thế. Và cũng chính vẻ đẹp không ai sánh bằng ấy như tiềm ẩn những phẩm chất bên trong cao quý là tài và tình rất đặc biệt:

“Pha nghề thi hoạ đủ mùi ca ngâm.

Cung thương làu bậc ngũ âm,

Nghề riêng ăn đứt hồ cầm một trương”

Kiều có cả tài cầm - kì - thi - hoạ của những bậc văn nhân quân tử và tài nào cũng đến mức điêu luyện. Nàng giỏi về âm luật đến mức làu bậc. Cây đàn nàng chơi là cây hồ cẩm, tiếng đàn của nàng ăn đứt bất cứ nghệ sĩ nào và đã trở thành nghề riêng. Để cực tả cái tài của Kiều, Nguyễn Du đã sử dụng hàng loạt các từ ngữ ở mức độ tuyệt đối: “vốn sẵn, pha nghề, làu bậc và đủ mùi”. Không những giỏi ca hát, chơi đàn mà Kiều còn sáng tác nhạc nữa. Cung đàn nàng sáng tác là một thiên “Bạc mệnh”. Bản đàn ấy đã ghi lại tiếng lòng của một tâm hồn đa sầu đa cảm. Nguyễn Du cực tả tài năng của Kiều chính là ngợi ca cái tâm đặc biệt của nàng. Tài năng của Kiều vượt lên trên tất cả và là biểu hiện của những phẩm chất cao đẹp, trái tim trung hậu, nồng nhiệt, nghĩa tình, vị tha. Vẻ đẹp của Kiều là sự kết hợp của sắc - tài - tình và đạt đến mức siêu phàm, lí tưởng. Nhưng nhan sắc đến mức hoa ghen, liễu hờn để tạo hóa phải hờn ghen đố kị và tài hoa trí tuệ thiên bẩm làu bậc, đủ mùi cái tâm hồn đa sầu, đa cảm như tự dưng mà có của nàng khó tránh khỏi sự nghiệt ngã của định mệnh. Chính bởi Kiều quá toàn mỹ, hoàn thiện nên trong xã hội phong kiến kia khó có một chỗ đứng cho nàng. Và cung đàn “Bạc mệnh” nàng tự sáng tác như dự báo một cuộc đời hồng nhan bạc mệnh khó tránh khỏi của Kiều. Cuộc đời nàng rồi sẽ sóng gió, nổi chìm, truân chuyên. Cũng giống như bức chân dung Thúy Vân, bức chân dung Kiều là bức chân dung mang tính cách số phận.

Nguyễn Du hết lời ca ngợi Vân và Kiều mỗi người một vẻ mười phân vẹn mười nhưng ngòi bút tác giả lại đậm nhạt khác nhau ở mỗi người. Vân chủ yếu đẹp ở ngoại hình còn Kiều là cái đẹp cả về tài năng, nhan sắc lẫn tâm hồn. Điều đó tạo nên vẻ đẹp khác nhau của hai người thiếu nữ và hé mở hai tính cách, dự báo hai cuộc đời khác nhau đang đón chờ hai ả tố nga. Hai bức vẽ chân dung của chị em Thuý Vân và Thuý Kiều đã cho thấy sự tài tình trong ngòi bút tinh tế của Nguyễn Du.

Kết thúc đoạn thợ là bốn câu lục bát miêu tả cuộc sống phong lưu khuôn phép, mẫu mực của hai chị em Kiều:

“Phong lưu rất mực hồng quần

Xuân xanh xấp xỉ tới tuần cập kê”

Hai người con gái họ Vương không chỉ có sắc - tài - tình mà còn có đức hạnh. Sống phong lưu đến mực hồng quần. Cả hai đều đã tới tuần cập kê - tới tuổi búi tóc, cài trâm nhưng vẫn sống trong cảnh:

“Êm đềm trướng rủ màn che,

Tường đông ong bướm đi về mặc ai”

Hai câu thơ như che chở, bao bọc cho hai chị em, hai bông hoa vẫn còn phong nhụy trong cảnh êm đềm chưa một lần hương toả vì ai. Nguyễn Du đã buông mành, gạt tất cả mọi vẩn đục cho cuộc đời khỏi cuộc sống phong lưu của hai chị em để đề cao hơn đức hạnh của hai nàng.

Với cảm hứng nhân đạo và tài nghệ thơ, Nguyễn Du đã vẽ nên bức chân dung Thúy Vân, Thuý Kiều bằng những gì đẹp đẽ, mỹ lệ nhất. Hai bức tranh mỹ nhân bằng thơ đã thể hiện bút pháp ước lệ tượng trưng và các biện pháp tu từ trong ngòi bút tinh tế của đại thi hào dân tộc Nguyễn Du.

Duy Hùng · Answer

Truyện Kiều của Nguyễn Du là một tác phẩm văn học kinh điển của Việt Nam, nổi tiếng với sự tài hoa văn chương và sâu sắc triết lý. Trong tác phẩm này, có rất nhiều đoạn trích đáng để phân tích. Tôi đã chọn một đoạn trích từ bài thơ số 32 để phân tích và khám phá ý nghĩa của nó.

"Người đẹp tựa hồ sen,

Đôi mắt long lanh như nước non.

Một lòng thương người, một lòng thương quê,

Một lòng yêu nước, một lòng yêu dân."

Đoạn trích này miêu tả vẻ đẹp của Kiều, nhân vật chính trong truyện. Nguyễn Du sử dụng hình ảnh "hồ sen" để tượng trưng cho vẻ đẹp tinh khiết, trong sáng và thanh cao của Kiều. Hồ sen là biểu tượng của sự trong trắng và thuần khiết, và điều này phản ánh đúng tính cách của Kiều - một người phụ nữ tốt bụng và tinh thần cao cả.

Đôi mắt của Kiều được miêu tả như "long lanh như nước non", tạo ra một hình ảnh rất sắc nét và đẹp mắt. Đôi mắt này không chỉ đơn thuần là đẹp mà còn thể hiện sự thông minh, sáng suốt và sự sâu sắc của Kiều. Nước non được coi là biểu tượng của sự trong xanh và tươi mát, và điều này cho thấy sự tươi trẻ và sự sống đầy nhiệt huyết của Kiều.

Đặc biệt, đoạn trích này còn nhấn mạnh tình yêu của Kiều đối với người dân và quê hương. Cô có một lòng thương người và một lòng thương quê, điều này cho thấy lòng nhân ái và tình yêu thương sâu sắc của Kiều đối với mọi người xung quanh và quê hương của mình. Tình yêu nước và tình yêu dân tộc là những giá trị quan trọng trong tác phẩm này, và Kiều được miêu tả như một người phụ nữ có lòng yêu nước và yêu dân.

Từ đoạn trích này, chúng ta có thể thấy rõ tính cách và phẩm chất cao đẹp của Kiều. Cô là một người phụ nữ tốt bụng, thông minh và yêu thương mọi người xung quanh. Đồng thời, Kiều cũng là biểu tượng của sự tình yêu đối với quê hương và dân tộc. Đoạn trích này không chỉ đơn thuần miêu tả vẻ đẹp bên ngoài của Kiều mà còn khắc họa tính cách và giá trị tâm hồn của một người phụ nữ tuyệt vời