Theo nữ nhà văn gốc Việt Linda Lê, đọc là cuộc du hành vào bên trong những điều kì lạ, ở đấy ta đem những niềm tin chắc chắn của mình đổi lấy những chóng mặt và phân vân. (Dẫn theo Nguyễn Ngọc, Dọc đư...

Gợi ý:

1. Mở bài:

- Dẫn dắt, nêu vấn đề cần nghị luận: quá trình tiếp nhận văn học.

2. Thân bài:

a) Giải thích:

- Đọc chỉ hoạt động tiếp nhận văn bản văn học.

- Du hành vào bên trong những điều kì lạ : sống với thế giới của những trang sách, đó là thế giới của sự tưởng tượng và sáng tạo.

- Những niềm tin chắc chắn của mình: đó là những hiểu biết, những ấn tượng, cảm xúc mặc định của bản thân.

- Những chóng mặt, phân vân: những đổi thay, tri ngộ, vỡ lẽ và cả những băn khoăn, nghi hoặc nảy sinh trong hành trình du hành vào bên trong tác phẩm.

=> Ý kiến của Linda Lê bàn về quá trình tiếp nhận văn học. Đó là quá trình người đcoj nhập thân vào thế giới sáng tạo nghệ thuật, sống với tác phẩm để cảm nhận những biến đổi liên tục trong nhận thứuc và cảm xúc thẩm mĩ của bản thân trên hành trình khám phá chân lí nghệ thuật.

b) Bình luận, chứng minh: Khẳng định tính đúng đắn của nhận định:

Có thể kết hợp, lồng ghép hai phương diện lí luận và thực tiễn để bình luận, làm sáng tỏ tính đúng đắn của vấn đề.

c) Đọc là cuộc du hành vào bên trong những điều kì lạ:

- Theo Tề Bạch Thạch: “Nghệ thuật vừa giống vừa không giống với cuộc đời. Nếu hoàn toàn giống cuộc đời thì đó là nghệ thuật mịđời. Còn nếu hoàn toàn không giống cuộc đời thì đó là nghệ thuật dối đời”. Nghệ thuật thường vừa hư vừa thực, vừa hiện thực vừa lãng mạn, vừa bình thường vừa phi thường. Mỗi tác phẩm văn học, mỗi nhân vật, mỗi câu chữ trong tác phẩm phải tạo được sự bất ngờ, lý thú đối với người đọc.

- Văn học là sản phẩm sáng tạo của người nghệ sỹ. Đó là hình ảnh chủ quan của thế giới khách quan được thể hiện bằng hình thức nghệ thuật độc đáo nhằm truyền tải đến người đọc những thông điệp có giá trị thẩm mĩ và ý nghĩa nhân sinh sâu sắc. (Chọn, phân tích dẫn chứng để chứng minh . Ví dụ: Đọc “Hai đứa trẻ” của Thạch Lam, người đọc lại cảm thương trước cuộc sống mỏi mòn, leo lét của hai đứa trẻ. Chúng đang âm thầm tiến đến cái “chết” ngay khi còn sống).

- Trong quá trình sáng tác nhà văn đã huy động vốn sống, vốn hiểu biết và trí tưởng tượng để tái tạo cuộc sống thông qua những hình tượng nghệ thuật đặc sắc. Thế giới được tạo lập trong tác phẩm vừa là thế giới hiện thực vừa không phải là chính nó. Bởi vậy, khi đến với tác phẩm, người đọc thực sự làm một cuộc du hành vào bên trong những điều kì lạ. (Chọn, phân tích dẫn chứng để chứng minh: Ví dụ: Đọc “Chữ người tử tù” của Nguyễn Tuân, độc giả chợt nhận ra “cái đẹp cứu vãn thế giới”, cái đẹp về nhân cách và tài năng của Huấn Cao đã “cảm được tấm lòng trong thiên hạ” của Quản Ngục…).

d) Trong cuộc du hành ấy, ta đem những niềm tin chắc chắn của mình đổi lấy những chóng mặt và phân vân.

- Khi tiếp xúc với những điều kì lạ trong tác phẩm, người đọc không chỉ thấy bất ngờ, ngạc nhiên mà họ còn ngẫm nghĩ, tri ngộ để rồi tự phá hủy những ấn tượng chủ quan (những điều đã biết, những tình cảm sẵn có) để xác lập những nhận thức mới, cảm xúc mới, suy nghĩ mới về tác phẩm. (Chọn, phân tích dẫn chứng chứng minh: Ví dụ: Truyện ngắn "Lão Hạc của Nam Cao: Cái chết của lão …, cái chết của Chí Phèo…)

- Tùy thuộc tâm lí, giới tính, độ tuổi, vốn văn hóa...(tầm tiếp nhận) mà khi đến với tác phẩm người đọc sẽ có những sự nhận thức, bừng tỉnh khác nhau. Họ nhận ra sự đa dạng, muôn màu của cuộc sống, những bí ẩn, phức tạp trong nội tâm con người, để rồi liên tục/ ráo riết đặt ra những câu hỏi và băn khoăn kiếm tìm lời giải đáp. (Chọn, phân tích dẫn chứng để chứng minh).

e) Mở rộng, nâng cao vấn đề:

- Ý kiến trên là sự định hướng cho quá trình sáng tác và tiếp nhận văn học, góp phần định giá những tác phẩm văn học có giá trị.

- Yêu cầu đối với nhà văn và bạn đọc:

+ Nhà văn cần trau dồi vốn sống, năng khiếu văn chương để có thể cho ra đời nhưunxg tác phẩm giá trị, giàu tính tư tưởng và nghệ thuật.

+ Bạn đọc cần nâng cao tầm đón nhận, tri âm, đồng sáng tạo với nhà văn để có những trải nghiệm văn chương thật sự ý nghĩa.

3. Kết bài:

- Khái quát, nâng cao vấn đề.

- Bài học cho bản thân.