Viết bài văn ghi lại cảm xúc về bài thơ "Mẹ" - Đỗ Trung Lai

Question

hangdinh · Accepted Answer

Bài thơ Mẹ của tác giả Đỗ Trung Lai đã được đưa vào giảng dạy trong chương trình Ngữ văn lớp 7 tập 1 của bộ sách Cánh Diều. Qua bài thơ tác giả đã cho người đọc cảm nhận nỗi xót xa thương cảm khi thấy mẹ ngày một già đi, tuổi cao sức yếu.

Bài thơ Mẹ là lời của người con, bộc lộ cảm xúc xót xa thương cảm khi thấy mẹ ngày một già đi, tuổi cao sức yếu, không còn khỏe mạnh minh mẫn như ngày xưa. Bao nỗi đắng cay, buồn vui cuộc đời của mẹ đều được miếng trầu cau chứng kiến. Nhà thơ Đỗ Trung Lai đã chọn hình ảnh cây cau để ví von so sánh với mẹ là một phát hiện khá tinh tế, nhiều biểu cảm, không chỉ về hình thể bên ngoài mà cả sự sâu lắng bấm đốt thời gian thân phận của một đời người. Mẹ thì bao mong mỏi nhưng rồi thời gian khắc nghiệt như một quy luật luân hồi muôn đời: “Lưng mẹ còng rồi - Cau thì vẫn thẳng” và “Cau - ngọn xanh rờn, Mẹ - đầu bạc trắng”. Hai sắc màu trái ngược nhau, hai hình dáng tương phản nhau tạo ra một ám ảnh cho tiếng thơ tiếng lòng quặn bao nỗi thắt khi “Cau gần với trời - Mẹ thì gần đất”. Chỉ qua hình ảnh miếng cau: “Một miếng cau khô - Khô gầy như mẹ” cũng đủ bao cảm thông héo hắt khi “Con nâng trên tay - Không cầm được lệ”. Hai chữ “nâng” và “cầm” đều chỉ động thái của tình cảm. Nếu “nâng” trang trọng kính trọng biết bao thì “cầm” lại nén bao đắng cay bấy nhiêu. Từng cặp biểu cảm được song hành tạo ra bao chất chứa, lời ít mà vọng xa. Chính đây cũng là sự vận động cảm xúc của bài thơ “Mẹ” dồn nén để buột ra câu cảm thán mang âm hưởng điệu hành trong thơ văn cổ: “Ngẩng trời hỏi vậy - Sao mẹ ta già”. Câu hỏi tự vấn đất trời cũng chính là tự vấn lòng mình. Thơ đã chạm được đến nỗi người, cõi người vừa đăm đăm vừa trống trải. Một sự cô đơn ngỡ như vô vọng: “Không một lời đáo - Mây bay về xa”.

Qua bài thơ, người đọc cũng hiểu được thông điệp mà tác giả muốn gửi gắm đó là hãy trân trọng những giây phút được ở bên cạnh người mẹ, biết yêu thương và trân trọng người mẹ của mình.

Timi · Answer

Bài thơ "Mẹ" của Đỗ Trung Lai là một tác phẩm đầy cảm xúc và sâu lắng về tình mẹ con. Sau khi đọc bài thơ này, tôi không thể kìm nén được những cảm xúc trong lòng.

Từ những dòng thơ đầu tiên, tôi đã cảm nhận được sự xót xa và thương cảm của người con trước hình ảnh mẹ già cùng với cây cau. Hình ảnh "lưng mẹ còng rồi, cau thì vẫn thẳng" đã gợi lên trong tôi một cảm giác đau đớn và nhức nhối. Tôi nhìn thấy sự kiên cường và hy sinh của người mẹ, người đã dốc hết tâm huyết để nuôi dưỡng và chăm sóc con cái. Mẹ đã trở thành nguồn cảm hứng và sức mạnh cho tôi.

Ngoài ra, tôi cũng rất ấn tượng với cách tác giả sử dụng ngôn ngữ mộc mạc và thể thơ 4 chữ ngắn gọn. Những câu thơ ngắn nhưng chất chứa nhiều tình cảm đã khiến tôi cảm nhận sâu sắc hơn về tình yêu thương của mẹ. Tôi cảm nhận được sự đồng điệu giữa ngôn từ và cảm xúc, khiến bài thơ trở nên sống động và gần gũi.

Bài thơ "Mẹ" còn là lời nhắc nhở cho chúng ta về tình yêu thương và quan tâm đến người mẹ cùng những người thân trong gia đình. Tôi hiểu rằng mẹ luôn hy sinh và dành trọn tình yêu thương cho con cái. Bài thơ đã khắc họa rõ nét hình ảnh người mẹ già luôn tần tảo, đảm đang. Đó là một thông điệp ý nghĩa và sâu sắc mà tôi không thể quên.

Tổng kết lại, sau khi đọc bài thơ "Mẹ" của Đỗ Trung Lai, tôi đã tràn đầy cảm xúc. Tôi cảm nhận được sự xót xa, thương cảm và biết ơn vô hạn đối với người mẹ. Bài thơ đã khắc sâu trong tâm trí tôi một hình ảnh đẹp về tình mẹ con và giúp tôi nhìn nhận và trân trọng hơn những giá trị gia đình.

Duy Hùng · Answer

{"userId":5045803,"userName":"Scaramouche"}

Tình mẫu tử từ lâu đã trở thành đề tài phổ biến trong thơ ca. Mỗi nhà thơ sẽ có những cách khác nhau trong việc khai thác mảng đề tài này. Nếu như nhà thơ Đỗ Bạch Mai ghi dấu bằng tác phẩm “Một mình trong mưa” để nói về nỗi vất vả, cô đơn của người mẹ khi phải lặn lội nuôi con thì tác giả Đỗ Trung Lai lại đem đến cho người đọc cảm xúc đau xót của con khi chứng kiến mẹ ngày một già yếu.

Trước hết, nhan đề bài thơ “Mẹ” đã bao trùm toàn bộ chủ đề của văn bản. Từ “mẹ” không đơn thuần là cách gọi thông thường mà nó còn bao chứa rất nhiều ý nghĩa. Đó không chỉ là tình yêu thương của mẹ dành cho con cái mà nó còn là tình cảm đong đầy, biết ơn của con đối với người đã có công sinh thành, dưỡng dục mình. Như vậy, qua nhan đề tác phẩm, ta có được những hình dung ban đầu về văn bản và hiểu hơn nỗi niềm của Đỗ Trung Lai khi nghĩ về mẹ.

“Lưng mẹ còng rồi

Cau thì vẫn thẳng

Cau – ngọn xanh rờn

Mẹ – đầu bạc trắng

Trong hai khổ thơ đầu, nhà thơ đã sử dụng biện pháp tương phản đối lập giữa hình ảnh cây cau với mẹ già. Ngay từ dòng thơ đầu tiên, người con đã khẳng định chắc nịch và đầy dứt khoát “Lưng mẹ còng rồi”. Dường như chỉ một từ “rồi” thôi đã cho thấy nỗi ngậm ngùi của con khi không thể thay đổi được sự thực là mẹ đã già yếu.

Cau ngày càng cao

Mẹ ngày một thấp

Cau gần với giời

Mẹ thì gần đất!”

Nếu cau tràn trề sức sống, không ngừng phát triển và xanh tươi với dáng vẻ thẳng tắp khiến cho tác giả cảm thấy như “gần với giời” thì người mẹ lại hiện lên với tấm lưng còng, “đầu bạc trắng” và ngày “một thấp đi”. Biện pháp điệp ngữ “ngày” như nhấn mạnh thêm sức tàn phá của thời gian.

Kết thúc khổ hai, nhân vật trữ tình đau xót cất lên “Mẹ thì gần đất!”. Câu thơ chất chứa biết bao nỗi ngậm ngùi vì không thể chối bỏ được hiện thực mẹ đang đến gần hơn với ngày chia lìa cõi sống. “Gần với đất” chính là ẩn dụ cho sự chấm dứt của một kiếp người.

Lý do khiến nhà thơ chọn cau để khắc họa tình cảnh ốm yếu của mẹ lúc về già bởi cau hiện diện trong mọi thói quen, lối sống ở mỗi làng quê. Chính vì vậy, cau và mẹ luôn song hành cùng nhau trên hành trình sống. Đặc biệt, tác giả nhận ra được những nét giống và khác giữa mẹ và cau. Cho nên, thông qua hình ảnh cau ở hai khổ thơ đầu, ta cảm nhận rõ hơn nỗi buồn, sự day dứt của người con đối với mẹ.

“Ngày con còn bé

Cau mẹ bổ tư

Giờ cau bổ tám

Mẹ còn ngại to!

Đến những khổ thơ tiếp theo, ta sẽ thấy cảm xúc dâng trào của nhân vật trữ tình khi chứng kiến mẹ ngày một già yếu. Thực tế đau lòng trước mắt đưa chủ thể quay trở về những ngày còn thơ với miếng cau mẹ bổ làm tư. Giờ đây, trái cau đã được chia nhỏ thành tám miếng nhưng “Mẹ còn ngại to!”. Câu thơ gợi ra vẻ móm mém lúc về già.

“Một miếng cau khô

Khô gầy như mẹ

Con nâng trên tay

Không cầm được lệ”

Biện pháp so sánh “Một miếng cau khô/ Khô gầy như mẹ” vừa miêu tả được tình trạng khom khem của mẹ già vừa thể hiện sự bùi ngùi trong lòng người con. Từ nâng ở dòng thơ “con nâng trên tay” không phải là hành động cầm, nắm thông thường mà là thái độ cẩn trọng, nâng niu. Vì cau đã khô, héo nên con không nỡ làm tổn thương. Hay do miếng cau làm liên tưởng đến mẹ nên con càng cẩn trọng, trân quý? Cảm xúc như vỡ òa khi con “không cầm được lệ”. Nỗi nhớ thương mẹ khiến con bất lực mà bật khóc.

Ngẩng hỏi giời vậy

-Sao mẹ ta già?

Không một lời đáp

Mây bay về xa.”

Câu hỏi cuối bài thơ “Sao mẹ ta già?” đâu chỉ để hỏi trời cao mà đó còn là câu hỏi người con đặt ra cho chính bản thân mình. Quy luật sinh – lão – bệnh – tử là điều ai cũng phải trải qua. Chỉ tiếc con người ta không thể thay đổi để có thể trường sinh bất lão. Do vậy, câu thơ như khắc sâu thêm nỗi bất lực của người con trước thực tại.

Để làm nổi bật chủ đề của bài thơ, tác giả sử dụng thủ pháp đối lập tương phản để nhấn mạnh sự xót xa khi thấy mẹ già nua, ốm yếu. Các biện pháp tu từ như so sánh “Một miếng cau khô/ Khô gầy như mẹ”, điệp ngữ “ngày” càng làm nổi bật thêm nỗi niềm sâu kín của người con. Hình ảnh thơ gần gũi, ngôn từ trong sáng, giản dị khiến cho văn bản dễ đi sâu vào lòng người đọc.

Bằng tình yêu thương cùng sự kính trọng vô ngần đối với mẹ, tác giả đã sáng tạo nên những vần thơ vô cùng tinh tế gửi đến chúng ta. Bài thơ là lời nhắc nhở những người con hãy biết yêu thương mẹ của mình.