phân tích bài thơ Khi mùa thu sang của Trần Đăng Khoa

   Bài thơ "Khi mùa thu sang" của Trần Đăng Khoa là một bài thơ hay và giàu cảm xúc, thể hiện tình yêu quê hương, đất nước và niềm tự hào về truyền thống văn hóa dân tộc.

   Mở đầu bài thơ, tác giả đã miêu tả cảnh hoàng hôn của một ngày thu ở làng quê:

Mặt Trời lặn xuống bờ ao
Ngọn khói xanh lên lúng liếng

   Tác giả đã sử dụng các từ ngữ gợi hình, gợi cảm để khắc họa hình ảnh hoàng hôn trên quê hương. Mặt Trời lặn xuống bờ ao, ánh nắng vàng rực rỡ như rót mật xuống dòng nước. Ngọn khói xanh từ bếp nhà ai bay lên lửng lơ trong không gian. Cảnh vật như chìm trong một không gian thơ mộng, yên bình.

   Trong khổ thơ tiếp theo, tác giả đã miêu tả vẻ đẹp của mùa thu ở làng quê:

Vườn sau gió chẳng đuổi nhau
Lá vẫn bay vàng sân giếng

   Vườn sau gió hiu hiu thổi, nhưng những chiếc lá vàng vẫn lặng lẽ rơi xuống sân giếng. Hình ảnh những chiếc lá vàng bay lượn trong gió đã gợi lên vẻ đẹp dịu dàng, nên thơ của mùa thu.

   Khổ thơ thứ ba, tác giả đã vẽ nên bức tranh sinh động về một góc làng quê trong buổi chiều thu:

Xóm ngoài, nhà ai giã cốm
Làn sương lam mỏng rung rinh
Em nhỏ cưỡi trâu về ngõ
Tự mình làm nên bức tranh

   Tiếng giã cốm từ nhà ai vọng lại trong làn sương lam mỏng manh. Trên con đường làng, một em nhỏ cưỡi trâu về nhà. Hình ảnh em bé cưỡi trâu về ngõ đã tạo nên một bức tranh đồng quê bình dị, yên ả.

   Khổ thơ thứ tư, tác giả đã miêu tả cảnh trời đất trong đêm thu:

Rào thưa, tiếng ai cười gọi
Trông ra nào thấy đâu nào
Một khoảng trời trong leo lẻo
Thình lình hiện lên ngôi sao

   Tiếng cười gọi của ai đó vọng lại từ phía sau rào thưa. Người nghe cố gắng nhìn ra nhưng không thấy gì. Trong khoảng trời trong leo lẻo, một ngôi sao bỗng nhiên hiện lên. Hình ảnh ngôi sao hiện lên trong đêm thu đã mang đến cho người đọc cảm giác yên bình, thơ mộng.

   Khổ thơ cuối cùng, tác giả đã thể hiện niềm vui sướng khi mùa thu sang:

Những muốn kêu to một tiếng
Thu sang rồi đấy. Thu sang!
Lòng bỗng nhớ ông Nguyễn Khuyến
Cõng cháu chạy rông khắp làng...

   Niềm vui sướng của tác giả trước vẻ đẹp của mùa thu đã được thể hiện qua câu thơ "Những muốn kêu to một tiếng/Thu sang rồi đấy. Thu sang!". Tác giả cũng bày tỏ lòng ngưỡng mộ đối với nhà thơ Nguyễn Khuyến, người đã viết nên những câu thơ hay về mùa thu.

   Bài thơ "Khi mùa thu sang" của Trần Đăng Khoa là một bài thơ hay và giàu cảm xúc. Bài thơ đã khắc họa thành công vẻ đẹp của mùa thu ở làng quê Việt Nam, đồng thời thể hiện tình yêu quê hương, đất nước và niềm tự hào về truyền thống văn hóa dân tộc.