14/11/2023
14/11/2023
Nhà nghiên cứu Nguyễn Đăng Mạnh đã nhận xét: “Nếu như ở tác phẩm của Ngô Tất Tố là tiếng kêu cứu đói, thì ở tác phẩm của Nam Cao lại là tiếng kêu cứu lấy nhân cách, nhân phẩm, nhân tính của con người đang bị cái đói và miếng ăn làm cho tiêu mòn đi, thui chột đi, hủy diệt đi”. Các tác phẩm của Nam Cao chân thực đến đáng sợ, thể hiện một ý thức rõ ràng và chính xác trong việc phân tích vấn đề cuộc sống. Ông tập trung vào sự thật và thực tế, đem đến những hình ảnh sống động về cuộc sống của người nghèo. Từ "Lão Hạc" đến "Chí Phèo" và "Đời thừa", mỗi tác phẩm đều nêu lên câu chuyện của những nhân vật và số phận khốn khổ, đối mặt với những bất công trong xã hội. Trong số các tác phẩm của Nam Cao, "Một bữa no" là một truyện ngắn đầy cảm động. Tác phẩm đã thể hiện được sự tài hoa trong cách kể chuyện của ông,
Truyện ngắn "Một bữa no" của Nam Cao tập trung vào nhân vật người bà, một người phụ nữ gặp nhiều khó khăn trong cuộc sống. Sau khi chồng mất sớm, bà phải một mình nuôi con. Bà hy vọng rằng con sẽ giúp đỡ bà khi bà già yếu, nhưng con lại bỏ bà một mình. Con dâu của bà cũng không có lòng nhân từ và ngay sau đám tang chồng, con dâu cũng rời bỏ bà và để lại đứa cháu nhỏ cho bà nuôi dưỡng. Khi đứa cháu trưởng thành, nó đã bắt đầu kiếm sống để giúp bà giảm bớt khổ cực. Tuy nhiên, khi bà mắc bệnh và không đủ kinh phí, bà buộc phải đi làm thuê cho người khác. Ban đầu có nhiều người muốn thuê bà, nhưng sau một thời gian ngắn, đến cuộc sống của mình còn không lo được thì ai lại lo cho một bà già bệnh tật như thế nữa? Bà không có việc gì để làm, bị cái đói và bệnh tật hành hạ, chỉ nhờ vào sự thương hại của một người chủ cuối cùng để sống qua ngày. Bà không giữ được phẩm giá của mình và phải xin ăn từ chợ với tấm thân già yếu và mệt mỏi. Cuộc sống của người phụ nữ bất hạnh này chỉ còn hy vọng vào những bữa cơm mà thiên hạ thương hại cho mình.
Một lần sau nhiều ngày chịu đói, khi được một bữa ăn, bà không cầm đũa được vì tay chân run rẩy và không thể nắm thức ăn, khiến thức ăn tràn ra khỏi đĩa. Mặc dù bị khinh bỉ và chê cười trong suốt bữa ăn, bà không cảm thấy xấu hổ và ăn với niềm vui. Trong khi mọi người đã kết thúc việc ăn, bà vẫn ngồi miệt mài ăn, như thể chưa từng có cơ hội được no bụng. Có vẻ như sau quá lâu không được ăn cơm, bà ăn mãi vẫn không thấy no. Sau bữa ăn hoành tráng đó, bà trở về nhà với bụng căng tròn đầy, nhưng cảm thấy mệt nhọc. Sau đó, bà bị đau bụng, tiêu chảy và kéo dài suốt nửa tháng trước khi qua đời. Cái chết đến bất chợ khi bà đã có một bữa ăn no, nhưng đáng thương và đáng xấu hổ xiết bao! Trong cơn đói khát khốn nạn, bà không thể giữ được phẩm giá của mình và bà đã ăn một bữa ăn đầy đau khổ, cuối cùng chết một cách đáng thương. Tác phẩm kết thúc bằng lời răn của bà Thụ đối với đám con gái, con nuôi và con thụ: "Chúng mày hãy nhìn đi, con người đói đến mức nào cũng không chết, nhưng khi no một bữa là đủ để chết. Chúng mày hãy biết điều đó và hãy biết ăn một cách tử tế!...".
Bút pháp của Nam Cao vẫn giữ nguyên tính lạnh lùng nhưng người đọc vẫn thấy được đầy tình thương. Ông luôn khắc họa nhân vật của mình ở đỉnh cao của cảnh nghèo khó. Họ là những con người tốt bụng, hòa nhã nhưng bị xã hội phong kiến và thực dân bóp ép, đàn áp và kết cục của họ đều bi thảm. Đây cũng là một giới hạn của tác phẩm của ông. Từ Lão Hạc, Chí Phèo đến ông giáo Thứ, họ không chết về thể xác thì cũng chết về tinh thần. Các truyện của Nam Cao đã lột tả chân thực hiện thực xã hội thời đó, nhưng vẫn chưa tìm ra con đường hay lối thoát cho người nông dân và trí thức nghèo khốn khi chưa có ánh sáng của cách mạng. Tác phẩm của Nam Cao đặt ra những câu hỏi đau đớn về bất công và khốn khổ trong cuộc sống.
Một trong những đặc điểm nổi bật của cách kể chuyện của Nam Cao còn thể hiện sự tinh tế và sắc bén trong việc miêu tả chi tiết các tình huống và nhân vật. Từ ngôn từ đơn giản nhưng chính xác, ông đã tạo ra hình ảnh sống động trong tâm trí người đọc. Khi mô tả căn nhà nhỏ bé và đồ đạc trong đó, Nam Cao sử dụng những từ ngữ tường thuật chân thực, tạo nên một hình ảnh rõ ràng và chân thực của cuộc sống nghèo khó. Điều này giúp người đọc cảm nhận được sự khắc nghiệt và khó khăn trong cuộc sống của nhân vật chính.
Nam Cao đã tạo ra một không gian tâm lý phức tạp thông qua việc khai thác tư duy và suy nghĩ của nhân vật. Ông không chỉ miêu tả hành động bên ngoài mà còn khám phá sâu vào tâm trí và cảm xúc của nhân vật. Với lời kể trực tiếp và lời thoại, Nam Cao cho phép người đọc tiếp cận trực tiếp với suy nghĩ và tâm trạng của nhân vật chính. Điều này tạo ra một liên kết mạnh mẽ giữa người đọc và câu chuyện, khiến cho câu chuyện trở nên sống động và gần gũi hơn.
Một đặc điểm quan trọng khác của cách kể chuyện của Nam Cao là sự sắp xếp cấu trúc câu chuyện. Ông sử dụng kỹ thuật nhảy thời gian và đan xen các sự kiện để tạo ra sự kích thích và tạo cảm giác căng thẳng cho người đọc. Việc này không chỉ làm tăng tính hấp dẫn của câu chuyện mà còn cho phép người đọc nhìn nhận các khía cạnh khác nhau của cuộc sống và nhân vật.
Những trang truyện cuối cùng khiến lòng người đọc tràn đầy cảm xúc và dư vị khó quên. Nó mang đến sự đau lòng cho số phận đáng thương của những người nông dân trong xã hội phong kiến xưa, cũng như làm tức giận trước sự bất công của những người có quyền lực, đã đẩy những người tốt bụng vào con đường biến chất.
Không chỉ "Một bữa no", mà còn những câu chuyện khác của Nam Cao đều chạm đến lòng người như vậy. Các truyện ngắn của ông không sử dụng ngôn từ hoa mỹ, mà từ nhân vật, hình thức và nội dung câu chuyện đều đơn giản và chân thực. Nhờ cách kể chuyện đặc sắc, Nam Cao dẫn dắt người đọc đến sự cảm thông chứ không phải là tình cảm giả tạo và lấp lánh. Như Nam Cao từng nói trong tác phẩm "Đời thừa" của mình: “Người mạnh không phải là người dùng người khác để thỏa mãn lòng ích kỷ. Người mạnh chính là người giúp đỡ người khác trên vai mình”.
27/08/2025
Nam Cao là một trong những cây bút hiện thực phê phán xuất sắc nhất của văn học Việt Nam giai đoạn 1930 – 1945. Ông không chỉ để lại nhiều tác phẩm nổi bật về đề tài người nông dân và trí thức tiểu tư sản, mà còn khẳng định tài năng qua nghệ thuật kể chuyện giàu sáng tạo, độc đáo. Truyện ngắn “Một bữa no” là minh chứng rõ nét, thể hiện rõ đặc điểm trong cách kể chuyện của Nam Cao: vừa chân thực, sống động, vừa chan chứa lòng nhân đạo sâu xa.
Trước hết, Nam Cao có cách chọn tình huống giản dị nhưng giàu sức gợi. Tình huống trong “Một bữa no” chỉ xoay quanh một bữa ăn của mấy mẹ con bà lão hàng cháo – sự việc tưởng nhỏ bé nhưng lại phơi bày cả một hiện thực đói nghèo, túng quẫn, qua đó bật lên tấn bi kịch âm thầm của người nông dân. Chính từ một tình huống bình dị, Nam Cao đã khiến câu chuyện trở thành ám ảnh, khắc họa sự thiếu thốn triền miên và ước mơ nhỏ nhoi đến tội nghiệp: chỉ cần được một bữa ăn no.
Thứ hai, Nam Cao sử dụng ngôi kể linh hoạt và giọng kể gần gũi, chân thực. Ông thường để cho người trần thuật đứng ngoài nhưng quan sát rất kĩ đời sống nhân vật, có lúc nhập hẳn vào dòng suy nghĩ, tâm trạng để khắc họa rõ nét cảm giác đói khát, thèm ăn của từng con người. Giọng kể mộc mạc, giản dị, gắn liền với ngôn ngữ đời thường của nông dân khiến cho câu chuyện thêm phần sống động, chân thực.
Thứ ba, Nam Cao đặc biệt thành công trong việc miêu tả tâm lý nhân vật qua những chi tiết nhỏ. Ông không miêu tả một cách ồn ào, bi lụy mà đi sâu vào từng trạng thái tinh tế: ánh mắt đứa trẻ nhìn bát cháo, sự khắc khoải trong từng thìa thức ăn, niềm hạnh phúc giản đơn khi được ăn cho no. Chính sự quan sát tỉ mỉ và phân tích nội tâm ấy đã biến câu chuyện đời thường thành một bức tranh giàu sức lay động.
Đặc điểm nổi bật khác trong cách kể chuyện của Nam Cao là sự kết hợp giữa hiện thực phê phán và tinh thần nhân đạo. Ông phơi bày một xã hội nghèo đói, khốn cùng, nơi con người sống lay lắt trong thiếu thốn. Nhưng bên cạnh đó, Nam Cao còn gửi gắm cái nhìn xót thương và trân trọng: người nghèo dù đói khát vẫn khát vọng được sống, được hưởng một hạnh phúc giản dị như “một bữa no”. Lối kể của ông không lạnh lùng mà chan chứa cảm xúc nhân đạo, khiến người đọc vừa thương cảm vừa căm phẫn xã hội bất công.
Nhìn chung, cách kể chuyện của Nam Cao trong “Một bữa no” mang những đặc điểm tiêu biểu cho phong cách nghệ thuật của ông: chọn tình huống giản dị mà gợi mở, kết hợp miêu tả hiện thực khách quan với phân tích tâm lý tinh tế, đồng thời gửi gắm tình cảm nhân đạo sâu sắc. Từ một câu chuyện đời thường, Nam Cao đã để lại một áng văn vừa hiện thực, vừa giàu giá trị nhân văn, góp phần khẳng định vị trí đặc biệt của ông trong nền văn học Việt Nam hiện đại.
14/11/2023
Tiểu thuyết gia Nam Cao đã để lại ấn tượng sâu sắc với người đọc thông qua cách kể chuyện đặc biệt trong truyện ngắn "Một bữa no". Truyện không chỉ là một câu chuyện đơn giản về cuộc sống hàng ngày, mà còn là một tác phẩm nghệ thuật tinh tế, phản ánh sự khắc nghiệt của cuộc sống và những khía cạnh tâm lý phức tạp của con người. Dưới đây là một phân tích và đánh giá về những đặc điểm quan trọng trong cách kể chuyện của Nam Cao trong truyện "Một bữa no".
Một trong những đặc điểm nổi bật của cách kể chuyện của Nam Cao là sự tinh tế và sắc bén trong việc miêu tả chi tiết các tình huống và nhân vật. Từ ngôn từ đơn giản nhưng chính xác, ông đã tạo ra hình ảnh sống động trong tâm trí người đọc. Ví dụ, khi mô tả căn nhà nhỏ bé và đồ đạc trong đó, Nam Cao sử dụng những từ ngữ tường thuật chân thực, tạo nên một hình ảnh rõ ràng và chân thực của cuộc sống nghèo khó. Điều này giúp người đọc cảm nhận được sự khắc nghiệt và khó khăn trong cuộc sống của nhân vật chính.
Thứ hai, Nam Cao đã tạo ra một không gian tâm lý phức tạp thông qua việc khai thác tư duy và suy nghĩ của nhân vật. Ông không chỉ miêu tả hành động bên ngoài mà còn khám phá sâu vào tâm trí và cảm xúc của nhân vật. Với lời kể trực tiếp và lời thoại, Nam Cao cho phép người đọc tiếp cận trực tiếp với suy nghĩ và tâm trạng của nhân vật chính. Điều này tạo ra một liên kết mạnh mẽ giữa người đọc và câu chuyện, khiến cho câu chuyện trở nên sống động và gần gũi hơn.
Cuối cùng, một đặc điểm quan trọng khác của cách kể chuyện của Nam Cao là sự sắp xếp cấu trúc câu chuyện. Ông sử dụng kỹ thuật nhảy thời gian và đan xen các sự kiện để tạo ra sự kích thích và tạo cảm giác căng thẳng cho người đọc. Việc này không chỉ làm tăng tính hấp dẫn của câu chuyện mà còn cho phép người đọc nhìn nhận các khía cạnh khác nhau của cuộc sống và nhân vật.
Tổng kết lại, cách kể chuyện của Nam Cao trong truyện "Một bữa no" đã tạo ra một tác phẩm nghệ thuật đầy sức mạnh và ảnh hưởng. Từ việc miêu tả chi tiết, tạo không gian tâm lý phức tạp cho đến sắp xếp cấu trúc câu chuyện, ông đã tạo ra một câu chuyện đầy cảm xúc và sâu sắc về cuộc sống
14/11/2023
Nếu bạn muốn hỏi bài tập
Các câu hỏi của bạn luôn được giải đáp dưới 10 phút
CÂU HỎI LIÊN QUAN
Top thành viên trả lời