
24/12/2023
24/12/2023
“Cấu": xây dựng, sắp xếp, liên kết
"Tứ": ý nghĩ - trong thơ, sự suy nghĩ gắn liền với tình cảm và biểu hiện ra thành hình ảnh.
Cấu tứ là cách xây dựng, sắp xếp và liên kết những ý nghĩ, cảm xúc và hình ảnh thành các hình tượng mang ý tưởng trung tâm của toàn bộ bài thơ.
Ví dụ cấu tứ thơ bài “Tây Tiến”
- Cảm xúc:
Nỗi nhớ da diết, cồn cào mãnh liệt choán ngợp cả tâm hồn.
Niềm xúc động mãnh liệt (ngạc nhiên, ngỡ ngàng, say mê đắm đuối) khi kỉ niệm ùa về tràn ngập trong tâm hồn.
Nỗi đau hòa quyện với niềm tự hào, ngưỡng mộ.
- Suy nghĩ:
Núi rừng Tây Bắc xa xôi lạ lùng mà quyến rũ vô cùng với người lính trẻ.
Cuộc sống ở Tây Bắc độc đáo trong những sinh hoạt văn hóa và dữ dội trong vẻ hoang vu hiểm trở đầy bí ẩn của thiên nhiên.
Người lính với chất trẻ trong tâm hồn và sự trong sáng của lý tưởng, lẽ sống đã hết mình trong những cảm xúc lãng mạn và cũng trọn vẹn trong sự dâng hiến cho Tổ quốc, quê hương. Chính cuộc sống hết mình ấy đã khiến họ trở thành bất tử.
- Hình ảnh:
Thiên nhiên Tây Bắc với đèo cao, dốc đứng, mây núi, mưa rừng, cọp vờn, thác đổ...
Cuộc sống giữa thiên nhiên Tây Bắc: thi vị với khói sương bảng lảng, hoa lau phơ phất, hồn lau lẩn quất, dáng người thật mảnh, con thuyền thật nhỏ, dòng nước thật dữ dội và cỏ hoa cũng thật tình tứ với con người.
Đêm lễ hội: ánh sáng của đuốc, âm thanh của khèn và bóng dáng thiếu nữ.
Người lính: diện mạo khác lạ (vừa khắc khổ vừa dữ dằn), tư thế lẫm liệt (một đi không trở lại), ngay trong cái chết, sự hi sinh vẫn tỏa ra hào quang của một tinh thần bất khuất.
Con đường lên Tây Bắc: xa xôi, mờ mintj và hiểm trở vì nó đi qua bao miền đất lạ để hướng ra chiến trường.
* Dạng cấu tạo và sự phát triển của hình tượng thơ:
- Dạng cấu tạo: song hành, đan cài hai hình tượng - hình tượng không gian Tây Bắc hoang dã, hùng vĩ và mĩ lệ; hình tượng người lính oai dữ mà tinh nghịch, hào hoa mà cũng rất hào hùng.
- Sự phát triển của hình tượng thơ:
Hình tượng không gian Tây Bắc được khám phá và tái hiện ở cả ba chiều: chiều lên cao ngất, ngước mãi lên vẫn không có điểm dừng (thăm thẳm, ngàn thước lên cao, súng ngửi trời); chiều xuống cũng gợi gian khổ hiểm nguy không kém ("ngàn thước xuống" từ đỉnh núi, đến lưng chừng là "thác gầm thét" và tận cùng là mặt sông "gầm lên khúc độc hành"); chiều ngang mở rộng hút tầm mắt trong mưa mù và sương núi mà hình ảnh "nhà ai" đầy phiếm chỉ ở xa xôi như một dấu chấm nhòe. Trong ba chiều không gian ấy, núi rừng Tây Bắc hiện lên vừa hoành tráng, hùng vĩ, hiểm trở đến kì lạ, vừa thơ mộng huyền ảo lung linh rực rỡ đến kì lạ vừa không hiếm những nét bình dị thân thương ấm áp đến lạ lùng.
Hình tượng người lính được khám phá từ diện mạo đến nội tâm, từ tư thế đến lý tưởng, lẽ sống. Nếu hình tượng không gian vận động theo nhiều chiều để đạt đến giới hạn tối đa của sự phóng khoáng thì hình tượng con người chỉ vận động theo hướng làm sáng lên chân dung bất khuất của tâm hồn với lẽ sống cao cả: từ tinh nghịch đến nghiêm trang, từ trẻ trung đến sâu sắc, từ cái oai dữ của diện mạo đến cái cao cả, bất khuất của tư thế, của lý tưởng, lẽ sống.
Fucieeee
24/12/2023
KieuDiem cấu tứ trong thơ có phải là một ý tưởng ban đầu để viết ko ạ.. kiểu dạng giống như là chủ đề và tình cảm của tác giả ấy ạ 🤔
24/12/2023
Nhận diện cấu trúc trong thơ là một quá trình tìm hiểu sâu rộng về các yếu tố âm nhạc, cú pháp, và ý nghĩa trong từng dòng thơ. Dưới đây là một số phương pháp bạn có thể sử dụng để nhận diện cấu trúc trong thơ:
1. **Kiểm tra Số âm tiết (Số chữ cái) trong mỗi dòng thơ:**
- Mỗi dòng thơ thường có một số âm tiết nhất định, và đối với một số loại thơ, số âm tiết có thể tuân theo một quy luật nhất định. Ví dụ, một số thơ lục bát thường có tám âm tiết mỗi dòng.
2. **Quan sát Kết hợp và Rõ Ràng các Cấu trúc:**
- Một số thơ sẽ có các đặc điểm cú pháp như rõ ràng nhất định, ví dụ như việc sử dụng những từ rím, những dòng chú giải, hoặc những cấu trúc đặc biệt như sonnet.
3. **Xác định Chủ đề và Ý nghĩa:**
- Chủ đề và ý nghĩa của thơ cũng có thể giúp bạn nhận diện cấu trúc. Nhưng để hiểu rõ hơn về cấu trúc, bạn cần phải phân tích từng phần của thơ.
4. **Kiểm tra các Dấu câu và Dấu nhấn:**
- Các dấu câu, như dấu chấm, dấu phẩy, dấu chấm phẩy có thể giúp bạn xác định các đơn vị cú pháp và nhóm ý.
5. **Chú ý đến Rìm và Sự Lặp Lại:**
- Một số thơ có sự rìm rất rõ ràng và lặp lại những từ, âm tiết, hoặc cấu trúc cú pháp để tạo nên hiệu ứng âm thanh và ngữ nghĩa.
Nhớ rằng, mỗi thơ có thể có cấu trúc riêng và không có một quy tắc cứng nhắc cho việc nhận diện cấu trúc thơ. Quan trọng nhất là hiểu rõ ý nghĩa và tác dụng mà cấu trúc mang lại cho bản thơ.
Nếu bạn muốn hỏi bài tập
Các câu hỏi của bạn luôn được giải đáp dưới 10 phút
CÂU HỎI LIÊN QUAN
Top thành viên trả lời