phân tích tác phẩm truyện hạ đỏ của nguyễn nhật ánh

Hạ đỏ được Nguyễn Nhật Ánh sáng tác năm 1991, đây được xem là một trong những tác phẩm viết về tình yêu tuổi mới lớn hay nhất của tác giả. Trải qua biết bao cung bậc cảm xúc nhân vật tôi - Chương trong truyện đã nhận ra được nhiều điều ý nghĩa trong cuộc sống, về tình cảm hồn nhiên trong sáng nhưng không có kết quả của tình yêu ngốc xít. Cái kết buồn của chuyện cũng là cái kết rất đặc trưng của Nguyễn Nhật Ánh. Với chương 24, một chương nhỏ nằm ở giữa tác phẩm người đọc sẽ thấy được phần nào giá trị về chủ đề cũng như hình thức nghệ thuật của cả cuốn tiểu thuyết này.

   Tiểu thuyết Hạ đỏ xoay quanh chủ đề về cuộc sống của đám học trò nhỏ nơi vùng quê, nơi có những mối quan hệ, những tình cảm rất hồn nhiên trong sáng của các cô cậu bé mới lớn. Trung tâm, nhân vật chính của tác phẩm là Chương mới thi cấp 3 xong được mẹ cho về quê ngoại để đổi gió. Tại đây Chương đã gặp rất nhiều những người bạn cùng trang lứa với mình như Dế - con dì Sáu em họ của mình; Dư - Thủ lĩnh của xóm miếu; Út Thêm người mà Chương thầm yêu mến. Xoay quanh những mối quan hệ của các nhân vật, những trải nghiệm của cuộc sống yên bình nơi làng quê tác phẩm đã gửi gắm thật nhiều điều ý nghĩa về cuộc sống xung quanh ta, về tình cảm hồn nhiên tuổi học trò, về việc sống thật đẹp với những năm tháng thanh xuân nhiệt huyết ấy.

   Điều đặc biệt hơn chương 24 không khai thác về truyện tình cảm của Chương với Út thêm mà chủ yếu tập trung về việc Chương lén dạy chữ cho Dư thủ lĩnh của xóm miếu,về những cảm nhận của Dế với hành động này. Ban đầu Chương phải dấu Dế và các phe của Dế vì sợ họ không thích việc Chương dạy chữ cho Dư. Nhưng khi biết được việc làm ý nghĩa của Chương Dế rất vui vẻ, hào hứng, thậm chí còn tặng cho Dư hai cuốn tập viết. Với suy nghĩ rất đáng yêu và đáng quý “ Em nói rồi, em có trách anh bao giờ đâu. Chị em thằng Dư không được đi học như tụi em, tội cho tụi nó. Bây giờ anh dạy cho chị Út thêm và thằng Dư học tốt chứ sao” Với những suy nghĩ đáng yêu như vậy người đọc càng thêm yêu mến các nhân vật trong câu chuyện. Đó là những đứa trẻ thật đáng yêu, đáng quý, chúng có những suy nghĩ hồn nhiên, sẵn sàng bỏ qua những tư thù cá nhân để mong những điều tốt đẹp nhất đến cho những người bạn cùng trang lứa của mình. Thông qua chủ đề về tình bạn, về sự nhân hậu ấm áp của tình người câu chuyện đã gửi gắm những thông điệp ý nghĩa về cuộc sống. Chúng ta hãy nhìn cuộc đời thật giản đơn giống như những đứa trẻ để đối xử thật nhân hậu vị tha với nhau, để cuộc đời này thêm ý nghĩa và giá trị.

   Hình thức của chương 24 có thể xem là một câu truyện ngắn hoàn chỉnh cả về nội dung và nghệ thuật. Truyện đã xây dựng được những nhân vật mang đậm màu sắc cá nhân. Đó là tôi - cậu bé Chương nhân hậu, ấm áp, sẵn lòng giúp đỡ mọi người, dạy chữ cho Dư bằng tất cả tình cảm của mình. Đó là thằng Dế lém lỉnh, đáng yêu với những suy nghĩ rất hồn nhiên, trong sáng. Truyện được kể dưới người kể chuyện ngôi thứ nhất là tôi, vừa có thể đánh giá, nhận xét về các nhân vật khác, lại vừa khiến cốt truyện chân thực, gần gũi và đáng tin cậy hơn với người đọc. Những mẩu đối thoại đáng yêu của các nhân vật, ngôn ngữ gần gũi, đời thường và đậm chất vùng miền cũng góp phần vào thành công về hình thức nghệ thuật của tác phẩm.

   Với chương 24 chúng ta chưa thể bao quát hết những thành công của tiểu thuyết Hạ đỏ nhưng cũng có thể cảm nhận được phần nào những nét mới mẻ, đậm dấu ấn cá nhân trong phong cách của nhà văn Nguyễn Nhật Ánh. Chương 24 của tác phẩm đã xây dựng thành công các nhân vật tôi, thằng Dế, với một chủ đề gần gũi, nhân văn. Có thể nói với đoạn trích ngắn này người đọc đã hiểu thêm về con người nhà văn Nguyễn Ngọc Ánh, đó là rất nhạy cảm, tinh tế, có tình yêu và sự am hiểu sâu sắc đời sống của trẻ thơ.