(Lược phần đầu: Mùa hè năm nay, Tâm và vợ chàng về nghỉ mát ở nhà một người bạn ở vùng thôn quê. Chàng có dịp về thăm nhà cũng ở gần đó. Tâm không đem theo vợ về mà để vợ ở trong phòng mát mẻ của hàng...

I.

Câu 1. Ngôi thứ ba

Câu 2. Nhân vật chính trong văn bản là Tâm.

Câu 3. Cái mộng ấy của Tâm khi xưa là yêu một cô thôn nữ, và ước mong cùng nhau sống trong cảnh thanh bạch dưới một túp lều tranh. 

→ Ước mộng giản dị, thanh bạch của một con người biết yêu thương, trân trọng mọi thứ.

Câu 4. Các chi tiết miêu tả ngôi nhà và ngoại hình mẹ Tâm khi anh về thăm :

+ Cái nhà cũ vẫn như trước, không thay đổi, chỉ có sụp thấp hơn một chút và mái gianh xơ xác hơn. 

+ Vẫn cái gian nhà mà chàng đã sống từ thuở nhỏ. 

+ Tiếng guốc đi, vẫn cái tiếng guốc ấy, thong thả và chậm hơn trước

+ Bà cụ đã già đi nhiều, nhưng vẫn mặc cái bộ áo cũ kỹ như mấy năm về trước.

Câu 5. Thái độ của nhân vật Tâm khi gặp lại mẹ sau năm, sáu năm xa cách góp phần thể hiện Tâm là người:

– Là người hám danh lợi, dễ dàng lãng quên quá khứ nghĩa tình và nơi chôn rau cắt rốn của mình.

– Là con người thực dụng, bội bạc và vô tình, vô cảm.

Câu 7. 

Nhân vật Tâm điển hình cho một bộ phận không nhỏ trong xã hội hiện đại. Đó là những con người chạy theo danh lợi mà chà đạp quá khứ :”Đã có lúc Tâm tự giễu mình khi nhớ lại ước mơ còn nhỏ “ kí ức trong trẻo ấy khiến anh ta cảm thấy nực cười , cuộc sống bon chen chà đạp lên chính quá khứ của bản thân. Truyện khắc họa sự vô ơn đáng trách của đứa con bất hiếu. Thông qua nhân vật này, nhà văn phê phán những con người chạy theo danh lợi mà chà đạp quá khứ, phủ nhận những giá trị đích thực của cuộc đời.

Câu 8. 

Trong bước đường trưởng thành của mỗi người , gia đình có một vị trí vô cùng quan trọng. Gia đình chắp cánh cho con người vững bước hơn trên con đường đi đến thành công. Sự quan tâm, chăm sóc của gia đình giúp ta phát triển nhân cách thành một người tốt đẹp. Từ đó ta có cái nhìn bao dung, biết yêu thương tất cả mọi người. Mọi người quan tâm nhau, sẵn sàng giúp đỡ nhau và cùng nhau xây dựng một xã hội tiên tiến. Khi có tình yêu thương, con người sẽ không còn ganh ghét hay đố kị nhau, họ sẽ sống và đối xử với nhau một cách công bằng, lịch sự. Khi mà tất cả các gia đình đều hạnh phúc thì xã hội cũng sẽ hạnh phúc. 

II. 

Đoạn trích kể về trong một lần đi nghỉ mát thì Tâm liền về thăm mẹ . Tuy nhiên, anh lại tỏ ra thái độ thờ ơ lạnh nhạt trước những câu hỏi và sự săn sóc của bà cụ về công việc của chàng khi về quê anh khinh bỉ, ghẻ lạnh, coi thường người thân hàng xóm của mình. Anh coi thường họ sống ở nông thôn bởi anh đã quen với nơi trang trọng,ánh đèn của thành thị. Khi nhìn những đứa trẻ nhà quê chân trần truồng Tâm lại nhớ đến quá khứ của mình. Anh cảm thấy tự phụ vì mình đã thay đổi được số phận . Gặp lại người mẹ già ,mặc bộ áo cũ kĩ mấy năm về trước,trước cảm xúc xúc động đến ứa nước mắt thì đáp người mẹ ấy là “ câu nói như khó khăn mới ra khỏi miệng được”. Bà ở đây một mình thôi à?” Câu nói ấy đã thể hiện sự xa cách , lạnh lùng của người con lâu ngày không gặp lại mẹ. Nhưng cũng có thể do lâu ngày quá nên chàng không biết nói gì. Biết được sự lạnh đạm của mình anh đã hỏi thêm. Khi người mẹ kể về người thân, hàng xóm câu thờ ơ cảm thấy coi thường người ở quê vì không chịu thây đổi. Đến người mẹ đã đứt ruột đẻ ra mình Tâm còn chẳng mảy may quan tâm đoái hoài gì đến:” đọc bức thư mà người mẹ gửi đến chỉ đọc thoáng qua không để ý đến”thì những người hàng xóm họ hàng đối với anh ta có là gì. Bằng tâm thế của một người giàu có luôn coi mình hơn người Tâm luôn nhìn những người đồng hương bằng thái độ khinh bỉ, coi thường. Được người mẹ săn sóc,chăm lo cho từng li từng tí đến khi ra về vẫn quan tâm, mong mỏi khi nào con sẽ lại ghé thăm . Nhưng đáp lại sự mong mỏi ,chờ đợi tình yêu thương của người mẹ là sự kiêu ngạo “Tâm lấy ví ra bốn tấm giấy bạc năm đồng đưa cho mẹ” Tâm hơi kiêu ngạo, trước mặt cô Trinh “Đúng hai chục,bà cầm lấy mà tiêu có thiếu tôi lại gửi về cho”. Hành động ấy đã khiến cho người đọc vô cùng đau đớn, xót xa cho tình mẫu tử thiêng liêng, bức xúc vì sự kiêu ngạo coi thường người nghèo, khinh thường người làng quê của Tâm. Qua nhân vật Tâm, tác giả đã phê phán những con người chạy theo danh lợi mà chà đạp quá khứ.