
02/04/2024
02/04/2024
Thơ là gì? Sao mà người ta yêu thơ như máu thịt, sao những kẻ sĩ bốn phương đều chọn thơ, đều chọn những vần luật ấy làm nơi nương náu tâm tư vĩnh cửu. Hỡi ôi, thế gian này nếu không có thơ thì tẻ nhạt biết chừng nào. Trên đồng cỏ mênh mông, trên những triền đê đón gió đầu hạ, đâu đâu ta cũng có thể nghe thấy tiếng thơ vì đó là tiếng lòng. Thơ là men rượu của đời, thơ là cung đàn tình ái, thơ là gã say đi tìm chân thiện mĩ. Thơ là dạng gốc của văn chương, là tấm gương của tâm hồn, là tiếng nói của tình cảm con người, những rung động của trái tim trước cuộc đời. Thơ là kết quả của quá trình nuôi dưỡng cảm hứng, thai nghén để tạo ra một thế giới sinh động, hấp dẫn. Thơ mang đậm dấu ấn cá nhân của chủ thể sáng tạo, chứa đựng tình cảm, cảm xúc riêng nhất. Chính vì thế mà có ý kiến cho rằng: "Đọc một câu thơ hay, người ta không thấy câu thơ, chỉ còn thấy tình người trong đó.". Đến với bài thơ "Nói với con" của nhà thơ Y Phương là một bài thơ thấm đượm "tình người", chứa đựng biết bao cảm xúc, tình cảm như thế.
"Tác phẩm văn học như con quay kì lạ, chỉ có thể xuất hiện trong vận động. Muốn làm cho nó xuất hiện cần phải có một hoạt động cụ thể là sự đọc. Tác phẩm văn học chỉ kéo dài chừng nào sự đọc còn có thể tiếp tục" (J Paul. Sartre). Sự đọc đơn giản là quá trình tiếp nhận, tìm hiểu, suy ngẫm thi phẩm nhưng chính là máu để biến một thể xác vật chất thành một sinh thể có cảm xúc, có vui buồn, có trăn trở. Khi "đọc một câu thơ hay" chẳng những mang đến cho người đọc, người nghe thấy "câu thơ hay" mà còn thấy trong thơ chứa đựng "tình người. Để cảm nhận đầy đủ những lớp nghĩa của thơ ca, cảm nhận vẻ đẹp của hình thức thơ, bạn đọc phải dụng công rất nhiều. Do vậy, đọc một bài thơ hay" người ta không thấy câu thơ, chỉ còn thấy tình người trong đó. "." Chỉ còn thấy tình người trong đó "người đọc cần đọc nhiều lần để khám phá ra sự hấp dẫn về nghệ thuật, sự phong phú về nội dung tình cảm cũng như chiều sâu ý nghĩa của bài thơ. Đọc thơ không phải chỉ bằng trí tuệ hay cảm xúc, lý trí hay tình cảm, phải đọc bằng tất cả năng lực tinh thần của mình, bằng" tất cả tâm hồn "để cảm và hiểu cái hay cái đẹp của thơ, cho đến lúc tự bài thơ phát sáng làm rung lên mọi cung bậc tình cảm trong tâm hồn người đọc. Từ ý nghĩa cụ thể của từ ngữ, có thể hiểu ý kiến của trên đề cập đến giá trị của thơ từ góc nhìn của người thưởng thức, tiếp nhận thơ: Giá trị của thơ là giá trị của những tư tưởng tình cảm được biểu hiện trong thơ. Tình cảm, cảm xúc càng sâu sắc mạnh mẽ, càng lớn lao đẹp đẽ sẽ càng khiến thơ lay động lòng người.
Sẽ có lắm lúc tôi tự hỏi đôi cánh nào mang thơ ca đến bên người nghệ sĩ, đốt lên ngọn lửa họ yêu và gột rửa vết hằn của thời gian? Và điều gì đã làm những người phu chữ yêu thắm thiết con chữ đến vậy. Thi ca suốt cả cuộc đời mình đi cùng thời đại, cùng thế giới nhân sinh phức tạp để rồi mỗi linh hồn nơi trần gian tìm được bến đỗ cho riêng cho mình. Lê quý đôn từng nói:" Thơ là khởi phát tự lòng người ". Còn nhà thơ tình xuân diệu thì cho rằng:" Thơ là chín đỏ trong cảm xúc ". Tất cả những nhận định đều chính xác, đều xuất phát từ tư tưởng nghệ thuật riêng của mỗi người. Thơ kích hoạt dây đàn cảm xúc con người, là công trình nghệ thuật ngôn từ vĩ đại mà những bậc tiền nhân đã tạo nên. Công trình ấy vĩ đại vì nó có tình người, có tình yêu thương, mang lại cảm giác được an ủi nơi tâm hồn độc giả. Anh làm thơ, đúng ấy là tác phẩm mang tên anh nhưng anh phải viết cho dân tộc, cho con người, viết thay cho những lời ca chưa thể nói, thứ cảm xúc chưa thể giải bày. Cách làm cho người ta không quên đi ấy là tiếng nói của cảm xúc, tình cảm, đó chính là thứ kim chỉ nam giúp tác phẩm tồn tại ngàn đời, để rồi ở thời đại nào cũng thế, bạn đọc sẽ tìm thấy điều mình cần tìm, sẽ yêu lấy thơ ca, yêu lấy chính cuộc đời đẹp đẽ mà mình đang sống. Nó thôi thúc ta tìm về với cõi thiên lương, thôi thúc ta tỏa sáng giữa đêm trời huy hoàng rực rỡ.
Có thể nói mỗi câu thơ ra đời đều là kết quả của những trăn trở, suy tư, nung nấu ở người nghệ sĩ. Cho nên Lec-môn-tôp từng nói:" Có những đêm rất khổ không ngủ được, mắt rực cháy và lòng thổn thức, lòng tràn ngập nhớ nhung, khi đó tồi viết ". Có thể chỉ qua một câu thơ mà thấy được tư tưởng, tình cảm, suy nghĩ của nhà thơ. Đọc những áng thơ ca trữ tình dân gian, người đọc sẽ cảm nhận được tâm hồn của những người bình dân. Đó là những người giàu tình nặng nghĩa, luôn mang trong mình niềm lạc quan và những tình cảm thiêng liêng, cao quý khác. Đi theo dòng chảy của thời gian, đến với văn học trung đại, người đọc cũng sẽ bắt gặp những tâm hồn hết sức đặc biệt. Đó là Hồ Xuân Hương với tâm hồn nồng nhiệt dù là ở thơ trào phúng hay thơ trữ tình, thơ bà luôn thể hiện một sự ngang tàng và quyết liệt. Bên cạnh đó là Bà Huyện Thanh Quan với điệu hồn phổ quát của con người ở mọi thời đại, đó là sự gắn bó với quê hương, với gia đình của nữ sĩ.
Từ thuở thơ ca xuất hiện mang đến hơi thở ấm áp cho hành tinh xanh xanh, điệp trùng những cánh rừng tươi thắm của chúng ta, nó vẫn luôn nắm giữ một quyền lực tối cao. Tôi không biết được thơ ca từ khi nào có mặt ở thế giới loài người, cũng chẳng biết được ai được mệnh danh là thi sĩ đầu tiên trên thế giới. Tôi chỉ biết với thời đại mình đang sống, mang trong mình trái tim nhiệt huyết của tuổi trẻ và tình cảm mãnh liệt dạt dào, thơ ca đã xuất hiện và sẽ mãi là phần đặc biệt nhất nơi con tim mình. Tại sao văn học nói chúng và thi ca nói riêng phải có yếu tố tình người, phải biến được tiếng nói của mình hòa trong tiếng nói của nhân dân? Vì bản chân, cốt lõi của nghệ thuật là yêu thương, là hướng con người về với chân thiện mỹ, giáo dục họ, rọi sáng con đường họ đi như cái cách chàng danko đã anh dũng dùng trái tim mình soi sáng cho bộ tộc qua bùn lầy. Lê đạt chẳng phải từng nói" đọc một câu thơ hay, ta cảm giác như đứng trước một bến đò gió nổi, một khao khát sang sông, một lên đường hướng thiện đến với những chân trời tốt đẹp hơn "hay sao. Hoặc như Chế Lan Viên" Vạt áo của triệu nhà thơ không bọc hết vàng mà đời rơi vãi/ Hãy nhặt lấy con chữ ở đời mà góp nên trang ". Con người tìm đến thơ như muốn tìm đến sự đồng cảm, về thế giới mình đang sống, về những mảnh đời còn khổ đau mà qua ngòi bút ấy, họ được yêu thương, bảo vệ cất lên tiếng nói đòi quyền làm người. Giáo dục, yêu thương là khâu đầu tiên trong việc sáng tạp, hiện thực khách quan chỉ là một phần trong hành trình gian lao nay, cách nhìn của tác giả qua lăng kính chủ quan mới là điều tạo nên sự thành hay bại trong sự nghiệp của anh. Tác giả làm thơ không chỉ cho riêng anh, không chỉ để trưng bày hay giới thiệu, anh làm thơ là là cho đọc giả mình, cho đồng bào mình, cho nhân loại mình. Ấy buộc phải là tiếng nói của thời đại, của cách nhìn thấu sáu cõi, nghĩ suốt ngàn đời. Ấy buộc phải là lời nói thay cho những con tim còn dở dành, cho tâm hồn còn tan vỡ, thay cho sự bất công, tội nghiệp của mỗi số phận đang thương. Đó là điều quan trọng mà anh cần xem trọng, nó như thước đo cho sự thành công, cho cái tài cái tâm nơi mỗi thi sĩ." Thơ – nếu không có người tôi đã mồ côi
Nếu bạn muốn hỏi bài tập
Các câu hỏi của bạn luôn được giải đáp dưới 10 phút
CÂU HỎI LIÊN QUAN
Top thành viên trả lời