phân tích vẻ đẹp của hình tượng chiến sĩ Điện Biên trong bài hoan hô chiến sĩ Điện Biên của Tố Hữu

“Chín năm làm một Điện Biên/ Nên vành hoa đỏ nên thiên sử vàng”. Những câu thơ ấy của nhà thơ Tố Hữu đã đi vào lòng bao thế hệ, tạo niềm cảm kích mãnh liệt cho hàng triệu trái tim về một “Điện Biên chấn động địa cầu”.
“Hoan hô chiến sĩ Điện Biên” được viết bằng lời thơ giản dị, tạo nên sự gần gũi với người đọc. “Bỗng nghe vần thắng vút lên cao” nên âm điệu bài thơ “rất tự do, nhưng tươi nhạc, tươi vần”, tươi hình ảnh. Người đọc tưởng như Tố Hữu đã “hóa thân” cùng chiến sĩ, cắm lá cờ thơ lên nóc hầm Đờ Cát. Bài thơ mang tầm tư tưởng lớn, thoát ra ngoài tiếng nói riêng mình, trở thành tiếng nói của Nhân dân, của dân tộc, minh chứng cho toàn thế giới biết rằng: Việt Nam - một nước nhỏ bé đã đánh bại một đế quốc lớn.
Cấu trúc bài thơ “Hoan hô chiến sĩ Điện Biên” được diễn đạt theo lối tự sự, gây dấu ấn cho người đọc không phải là nhạc thơ hay sự luyến láy của câu chữ mà tạo dấu ấn cho người đọc một sức nặng lớn về cuộc chiến đấu trực diện của người chiến sĩ ở chiến hào.
Chiến trận ác liệt và cam go phải đổi bằng “Máu trộn bùn non” nhưng nhờ người lính tuyệt đối trung thành với Tổ quốc, nên họ “Gan không núng/ Chí không mòn”. Chiến dịch Điện Biên Phủ đã xuất hiện bao tấm gương anh hùng làm rạng danh non sông đất nước như Bế Văn Đàn, Phan Đình Giót, Tô Vĩnh Diện... Nhà thơ Tố Hữu đã ghi danh tên tuổi họ vào bức tượng thơ:
“Những đồng chí thân chôn làm giá súng
Đầu bịt lỗ châu mai
Băng mình qua núi thép gai
Ào ào vũ bão
Những đồng chí chèn lưng cứu pháo
Nát thân, nhắm mắt, còn ôm…”
Những anh hùng hy sinh cả tuổi xuân cho Tổ quốc, cho Nhân dân bởi họ đã được hun đúc bằng truyền thống yêu nước bốn ngàn năm lịch sử. Những anh hùng khi đôi mắt khép lại nhìn bầu trời Tổ quốc, họ đã có một niềm tin mãnh liệt từ “Những bàn tay xẻ núi, lăn bom”, “mở đường cho xe ta lên chiến trường tiếp viện”, từ “Dốc Pha Đin, chị gánh anh thồ/ Đèo Lũng Lô anh hò, chị hát”. Cả nước hành quân thần tốc về Điện Biên để không ngừng tiếp sức cho các chiến sĩ ở mặt trận đang phải chịu cảnh “khoét núi, ngủ hầm, mưa dầm, cơm vắt”. Một cuộc hành quân bền bỉ 9 năm ròng, với đường lối chiến lược quân sự “Toàn dân kháng chiến, toàn diện kháng chiến”.
Cuộc chiến đấu một mất, một còn, đầy máu lửa ấy khiến đội quân viễn chinh Pháp cũng không thể ngờ rằng mình bị thất bại nhục nhã, ê chề như vậy. Bởi các tướng lĩnh Pháp vẫn thường rêu rao rằng: Hàng rào căn cứ địa của Điện Biên Phủ, một con chuột nhắt cũng không chui lọt. Nhưng hãy nhìn đây:
“Trông: bốn mặt lũy hầm sụp đổ
Tướng quân bay lố nhố cờ hàng
Trông: Chúng ta cờ đỏ sao vàng
Rực trời đất Điện Biên toàn thắng”
Bằng một cách nhìn trực giác nhạy cảm, tinh tế, nhà thơ Tố Hữu giống như một nhà nhiếp ảnh chụp lại khoảnh khắc lịch sử đặc biệt này. Bức ảnh tương phản 2 màu sắc rõ rệt: kẻ chiến bại, tất cả đều kéo cờ trắng xin hàng; người chiến thắng giơ cao cờ đỏ sao vàng. Nhà thơ đã khéo lựa chọn từ ngữ “lố nhố” khiến người đọc hiểu hơn về sự thất bại đau đớn, cay cú tột đỉnh của kẻ thù.
Từ chiến thắng Điện Biên Phủ đã giúp nhân loại hiểu rằng: Việt Nam là một đất nước luôn luôn khát vọng tự do và độc lập nên Nhân dân Việt Nam luôn thực hiện lời dạy của Bác Hồ “Chúng ta thà hy sinh tất cả, chứ nhất định không chịu mất nước, nhất định không chịu làm nô lệ”. Nếu kẻ thù nào “còn say máu chiến tranh” thì trận thắng Điện Biên “Cũng mới là bài học đầu tiên”.