Phân tích bài Chí Làm Trai của Nguyễn Công Trứ...(Các bạn viết giúp mình khoảng 300-500 chữ, ngắn ngắn thôi nhé ^^) Cảm ơn ạ. Chí làm trai - Nguyễn Công Trứ Vòng trời đất dọc ngang ngang dọc Nợ tang...

Có thể nói Chí làm trai là một bài thơ, một bài hát nói xuất sắc trong sự nghiệp của Nguyễn Công Trứ. Ở đây bài thơ này đã thể hiện được khí thế hăm hở lập công danh để ghi lại sự nghiệp cho đời.
Theo quan niệm xưa, người con trai sinh ra trên đời là phải đầu đội trời, chân đạp đất và cũng phải mang nợ tang bồng. Tức là có khả năng bắn cung tên nếu hiểu theo nghĩa đen. Còn nếu nghĩa bóng thì câu nói này có nghĩa là đã là đấng nam nhi thì cần phải chí ở bốn phương và tung hoành trời đất giúp vua trả nợ nước, nợ đời chứ không thể an nhàn trong xó nhà và càng không thể mang thói nữ nhi thường tình mà cần phải đem tài trí tranh đua với đời.

Vòng trời đất dọc ngang ngang dọc
Nợ tang bồng vay trả trả vay
Chí làm trai nam bắc đông tây
Cho phỉ sức vẫy vùng trong bốn bể

Nhân sinh thế thượng thuỳ vô nghệ
Lưu đắc đan tâm chiếu hãn thanh
Đã chắc ai rằng nhục rằng vinh
Mấy kẻ biết anh hùng thời vị ngộ

Những ai có chí nam nhi thì thường đua tranh với đời và mang tầm vóc vô cùng to lớn. Đó là vòng trời đất trong bốn bể. Tuy mang nợ tang bồng nhưng cũng phải hết sức sòng phẳng hay nói cách khác là có vay thì phải có trả. Ở đoạn này với giọng điệu hào hùng ta có thể cảm nhận được điều đó. Nó làm gợi hình ảnh và cũng như nam nhi ở đời đang tung hoành trời đất và vẫy vùng.

Đã là con người ở đời ai cũng phải có một cái nghề, đó cũng chính là cách mà con người ta mưu sinh. Tuy nhiên điều quan trọng nhất chính là cần phải biết làm nên công danh sự nghiệp để được lưu danh sử sách và đó cũng chính là tiếng vang muôn đời. Mặc dù vậy cũng không nên lấy thành bại, vinh nhục để bàn luận một cách phiến diện và vội vã. Và cũng càng không nên xem thường những người có chí làm trai nhưng lại chưa gặp thời thế.
Để hiện thực hóa quan niệm của mình, nhà thơ đã chỉ rõ bằng các hành động cụ thể, những việc làm cụ thể. Ở đây nhà thơ đã hình tượng thông qua cái chất ước lệ tượng trưng để lấy cái kỳ vĩ mà nói lên cái khát vọng về công danh, chí nam nhi của người anh hùng.

Cũng có lúc mây tuôn sóng vỗ
Quyết ra tay lèo lái trận cuồng phong.
Chí những toan xẻ núi lấp sông
Làm nên tiếng anh hùng đâu đấy tỏ

Nguyễn Công Trứ đã mượn hình ảnh mây tuôn và buồm lái là hai hình ảnh tượng trưng để nói lên cảnh ngộ đất nước đang buổi khó khăn loạn lạc. Khi đó đấng nam nhi cần phải ra sức để giúp ích cho đời. Đem sức lực của mình để cứu nguy cho đất nước và làm sáng ngời lòng trung quân ái quốc.

Sở dĩ có điều này bởi ông đã trải qua rất nhiều thăng trầm và biến cố của cuộc đời. Tuy nhiên ông đã sống và hành động đúng như quan niệm chí làm trai mà ông chuyển tải trong bài thơ.

Khổ cuối cùng của bài thơ chính là khổ xếp và câu cuối cùng chính là câu keo khi chỉ có 6 từ. Ở đây nhà thơ đã mượn hình ảnh ấn dụ để ý nói thi đỗ và sẽ lập được công danh. Và khi đó có quyền được thành thơi vui sướng bầu bạn cùng rượu và ngăm nhìn trăng thanh gió mát, đó cũng chính là một cách để hưởng lạc.

Đường mây rộng thênh thênh cử bộ
Nợ tang bồng trang trắng vỗ tay reo
Thảnh thơi thơ túi rượu bầu.
Để làm rõ điều này nhà thơ đã sử dụng một giọng thơ nhẹ nhàng và thư thái để diễn tả niềm sung sướng tự hào. Đó là khi đã hoàn thành chí làm trai, đã trả hết nợ tang bồng và cũng đã làm tròn nghĩa vụ với đời.

Chí làm trai là một quan niệm về anh hùng của Nguyễn Công Trứ. Ở đây ta cảm nhận được một chí khí của tuổi trẻ của những người thanh niên. Đó cũng chính là nhân cách của nhà thơ. Đặc biệt ông có công rất lớn trong việc di dân, lập ấp, khai khẩn đất hoang. Đó cũng chính là cách mà nhà thơ hiện thực hóa quan niệm của mình. Đó cũng chính là giá trị mà bài thơ Chí làm trai mang lại