07/08/2024


07/08/2024
07/08/2024
1. Phản ứng thuỷ phân dẫn xuất halogen xảy ra trong điều kiện gì phụ thuộc vào bàn chất dẫn xuất halogen. Có thể chia ba loại như sau:
- Loại 1: Dễ dàng tham gia phản ứng thuỷ phân (Có thể chỉ cần đun nóng trong $H_2O$. Nếu có dung dịch kiềm càng tốt). Thuộc loại này gồm các dẫn xuất halogen có dạng $C_6H_5-CH_2X$, $CH_2=CH-CH_2X$ (halogen gắn với carbon liên kết trực tiếp với vòng thơm hoặc liên kết đôi).
$C_6H_5CH_2X+H_2O\xrightarrow{{t^o}} C_6H_5CH_2OH+HX$
$CH_2=CH-CH_2X+NaOH\xrightarrow{{t^o}} CH_2=CH-CH_2OH+NaX$ (đun với nước cũng có phản ứng như trên)
- Loại 2: Rất khó tham gia phản ứng thuỷ phân (Yêu cầu dung dịch kiềm đặc đun nóng hoặc kiềm nóng chảy. Phản ứng xảy ra ở áp suất cao). Thuộc loại này gồm các dẫn xuất halogen có dạng $C_6H_5-X$, $CH_2=CH-X$ (halogen gắn trực tiếp với vòng thơm hoặc liên kết đôi).
$C_6H_5X+2NaOH_{\text{đặc}} \xrightarrow{{p, t^o}} C_6H_5ONa+NaX+H_2O$ (phản ứng sinh ra phenol tác dụng ngay với $NaOH$)
$CH_2=CHX+NaOH_{\text{đặc}} \xrightarrow{{p, t^o}} CH_3CHO+NaX$ (phản ứng sinh ra alcohol kém bền, dễ chuyển thành aldehyde/ketone)
- Loại 3: Các chất còn lại. Phản ứng được với dung dịch kiềm đun nóng (kiềm loãng thông thường). Không phản ứng được với nước đun nóng.
Ví dụ: $CH_3Cl+NaOH\xrightarrow{{t^o}} CH_3OH+NaCl$
Theo đó, chất $ (1), (2), (5)$ phản ứng với $NaOH$ loãng, đun nóng còn chất $(3), (4)$ thì không.
2. Gạn lấy nước vì phản ứng tiếp theo chỉ cần đến phần dung dịch. Ngoài ra $AgCl$ có thể hấp phụ $Ag^+$ gây ra những quá trình phụ không cần thiết. Acid hoá để loại bỏ kiềm dư sau phản ứng vì $OH^-$ cũng có phản ứng với $Ag^+$, làm cho khó phát hiện kết tủa $AgX$ nếu có.
3. So sánh nhiệt độ sôi của $C_2H_5OH, C_6H_5OH, CH_3COOH, CH_3COCH_3$:
Phân hai nhóm:
- Có liên kết hydrogen: $C_2H_5OH, C_6H_5OH, CH_3COOH$
Ở điều kiện thường, phenol là chất rắn trong khi ethanol, acetic acid là chất lỏng nên phenol có nhiệt độ sôi cao nhất vì lực liên kết liên phân tử mạnh nhất. (Thực ra, so sánh phenol với ethanol hay acetic acid khá khập khiễng. Có thể so sánh phenol với các chất cũng có vòng thơm như benzoic acid, toluene,...)
Acetic acid, ethanol cùng là chất lỏng nhưng liên kết hydrogen giữa các phân tử acetic acid bền hơn ethanol vì liên kết $O-H$ trong acid phân cực hơn nên mang điện tích dương phần lớn hơn và oxygen trong liên kết đôi $C=O$ của nhóm carboxyl mang điện tích âm phần lớn hơn oxygen của ethanol. Do đó acetic acid có nhiệt độ sôi cao hơn ethanol.
- Không có liên kết hydrogen: $CH_3COCH_3$ $\Rightarrow$ nhiệt độ sôi thấp nhất
07/08/2024
1. Phản ứng thuỷ phân dẫn xuất halogen xảy ra trong điều kiện gì phụ thuộc vào bàn chất dẫn xuất halogen. Có thể chia ba loại như sau:
- Loại 1: Dễ dàng tham gia phản ứng thuỷ phân (Có thể chỉ cần đun nóng trong $H_2O$. Nếu có dung dịch kiềm càng tốt). Thuộc loại này gồm các dẫn xuất halogen có dạng $C_6H_5 - CH_2X; CH_2 = CH - CH_2X$ (halogen gắn với carbon liên kết trực tiếp với vòng thơm hoặc liên kết đôi).
$C_6H_5 - CH_2X + H_2O - > C_6H_5CH_2OH + HX;$
$CH_2 = CH - CH_2X + NaOH - > CH_2 = CH - CH_2OH + NaX$
- Loại 2: Rất khó tham gia phản ứng thuỷ phân (Yêu cầu dung dịch kiềm đặc đun nóng hoặc kiềm nóng chảy. Phản ứng xảy ra ở áp suất cao). Thuộc loại này gồm các dẫn xuất halogen có dạng $C_6H_5-X; CH_2 = CH-X$(halogen gắn trực tiếp với vòng thơm hoặc liên kết đôi).
$C_6H_5 - X + NaOH_đ - > C_6H_5ONa + NaX + H_2O;$(phản ứng sinh ra phenol tác dụng ngay với NaOH)
$CH_2 = CH - X + NaOH_đ - > CH_3CHO + NaX$ (phản ứng sinh ra alcohol kém bền, dễ chuyển thành aldehyde/ketone)
- Loại 3: Các chất còn lại. Phản ứng được với dung dịch kiềm đun nóng (kiềm loãng thông thường). Không phản ứng được với nước đun nóng.
Theo đó, chất (1),(2),(5) phản ứng với NaOH loãng, đun nóng còn chất (3),(4) thì không.
2. Gạn lấy nước vì phản ứng tiếp theo chỉ cần đến phần dung dịch. Ngoài ra $AgCl$ có thể hấp phụ $Ag^+$ gây ra những quá trình phụ không cần thiết. Acid hoá để loại bỏ kiềm dư sau phản ứng vì $OH^-$ cũng có phản ứng với $Ag^+$ , làm cho khó phát hiện kết tủa AgX nếu có.
3. So sánh nhiệt độ sôi của $C_2H_5OH,C_6H_5OH,CH_3COOH,CH_3COCH_3$
Phân hai nhóm:
- Có liên kết hydrogen: $C_2H_5OH,C_6H_5OH,CH_3COOH$
Ở điều kiện thường, phenol là chất rắn trong khi ethanol, acetic acid là chất lỏng nên phenol có nhiệt độ sôi cao nhất vì lực liên kết liên phân tử mạnh nhất. (Thực ra, so sánh phenol với ethanol hay acetic acid khá khập khiễng. Có thể so sánh phenol với các chất cũng có vòng thơm như benzoic acid, toluene,...)
Acetic acid, ethanol cùng là chất lỏng nhưng liên kết hydrogen giữa các phân tử acetic acid bền hơn ethanol vì liên kết O−H trong acid phân cực hơn nên mang điện tích dương phần lớn hơn và oxygen trong liên kết đôi C=O của nhóm carboxyl mang điện tích âm phần lớn hơn oxygen của ethanol. Do đó acetic acid có nhiệt độ sôi cao hơn ethanol.
Không có liên kết hydrogen: $CH_3COCH_3$ ⇒ nhiệt độ sôi thấp nhất
Nếu bạn muốn hỏi bài tập
Các câu hỏi của bạn luôn được giải đáp dưới 10 phút
CÂU HỎI LIÊN QUAN
13/12/2025
Top thành viên trả lời