phân tích yếu tố kì ảo trong Chuyện người con gái Nam Xương

Question

V.Đ.M · Accepted Answer

{"userId":5293028,"userName":"Diggory Adonis"}

“Chuyện người con gái Nam Xương” là truyền thứ 16, có nguồn gốc từ một truyện cổ tích Việt Nam có tên là “Vợ chàng Trương”. So với truyện cổ tích “Vợ chàng Trương”, “Chuyện người con gái Nam Xương” phức tạp hơn về tình tiết và sâu sắc hơn về cảm hứng nhân văn. Trong đó, các chi tiết kì ảo cũng góp phần thể hiện nội dung ý nghĩa truyện vô cùng đặc sắc.

Yếu tố kì ảo không có trong toàn bộ câu chuyện mà chỉ hiện lên tập trung, đậm nét trong cái kết mới mà Nguyễn Dữ sáng tạo nên. Các chi tiết kì ảo trong truyện làm cho tác phẩm trở nên li kì, hấp dẫn hơn.

Trong tác phẩm, tác giả xây dựng 3 chi tiết kì ảo. Thứ nhất là Phan Lang đêm nằm mộng thấy có người xin chàng thả rùa xanh mà chàng vừa bắt được (Linh phi hóa thân). Chi tiết thứ hai, Vũ Nương và Phan lang được Linh Phi cứu sống và cho ở nơi động rùa dưới thủy cung. Sau đó, Phan Lang được hồi sinh và trở về trần gian. Thứ ba, linh hồn Vũ Nương trở về trên bến sông khi Trương Sinh lập đàn giải oan, nàng nói vài lời tỏ minh rồi từ từ biến mất trong sương khói mịt mờ.

Tuyến truyện về Phan Lang với các chi tiết về Linh phi, thuỷ cung, cuộc gặp gỡ của Phan Lang và Vũ Nương, hình ảnh Vũ Nương đi kiệu hoa hiện về trên bến Hoàng Giang… là những sáng tạo của Nguyễn Dữ so với cốt truyện dân gian Vợ chàng Trương.

Trước hết, những chi tiết này đã phủ lên câu chuyện một lớp sương mờ hư ảo, kì quái, đậm chất dân gian, làm cho câu chuyện trở nên lung linh kì ảo, tạo nên sự tò mò, hấp dẫn, lôi cuốn cho người đọc. Cách kết cấu này cũng phức tạp và hấp dẫn hơn cách kết cấu của truyện cổ tích.

Các chi tiết kì ảo có vai trò thúc đẩy kết cấu truyện phát triển, giúp nhà văn triển khai được câu chuyện và đạt được mục đích nghệ thuật của mình. Việc nhờ có phép màu của Linh Phi mà Vũ Nương và Phan Lang được cứu sống để tiếp tục thực hiện các nhiệm vụ sự đó. Phan Lang có thể trở về báo cho Trương Sinh biết sự việc, Vũ Nương có thể trở về giải oan trên bến sông.

Các chi tiết kì ảo góp phần hoàn thiện tính cách và nhân phẩm của nhân vật. Vũ Nương trở về trực tiếp nói lời từ biệt cuối cùng. Nàng hãy còn lưu luyến trần gian nhưng nàng không trở về được nữa vì thế gian này đâu còn chỗ nào để người hiền lành, thủy chung và đức hạnh như nàng dung thân được nữa. Trương Sinh vì thế mà cũng tỏ ra là người biết hối lỗi, khát khao hạnh phúc trong muộn màng.

Nguyễn Dữ đã thành công trong việc sử dụng, sắp xếp hài hòa giữa yếu tố kì ảo và hiện thực. Các yếu tố kì ảo được đưa vào xen kẽ với những yếu tố thực về địa danh, về thời điểm lịch sử, nhân vật và sự kiện lịch sử, những chi tiết thực về trang phục của các mĩ nhân, về tình cảnh nhà Vũ Nương không người chăm sóc sau khi nàng mất… làm cho thế giới kì ảo lung linh, mơ hồ trở nên gần với cuộc đời thực, làm tăng độ tin cậy, khiến người đọc không cảm thấy ngỡ ngàng.

Các chi tiết kì ảo làm tăng thêm giá trị hiện thực và nhân đạo cho tác phẩm. Đó là tiếng nói bênh vực con người, là minh chứng cho đạo lý ở hiền gặp lành của nhân gian. Hình ảnh thuỷ cung nguy nga tráng lệ tượng trưng cho một thế giới tuyệt mĩ, hạnh phúc mà người phụ nữ nết na, giàu phẩm hạnh được sống xứng đáng. Chi tiết này thể hiện ước mơ thầm kín của Nguyễn Dữ trong việc “tích thiện phùng thiện”: Vũ Nương ở hiển, chịu đau khổ tủi nhục nhưng rồi sẽ được đền đáp xứng đáng. Chi tiết này cũng giúp hoàn thiện tính cách của Vũ Nương, làm hoàn chỉnh thêm nét đẹp vốn có của nàng: nặng tình, nặng nghĩa, quan tâm đến chồng con, phẩn mộ tổ tiên, khao khát được phục hồi danh dự.

Cách kết thúc truyện – Vũ Nương hiện về đẹp lộng lẫy, huyền ảo rồi biến mất – thể hiện ước mơ về công bằng của người phụ nữ và cũng là của chính tác giả: Vũ Nương được giải oan, sống trong nhung lụa giàu có và được bất tử nơi thuỷ cung.

Chi tiết kì ảo cuối truyện làm cho người đọc nghĩ về một cái kết có hậu nhưng thực ra nó ẩn chứa bi kịch bên trong. Vũ Nương trở về mà vẫn xa cách giữa dòng bởi nàng và chồng con vẫn âm dương chia hai đôi ngả, hạnh phúc vĩnh viễn rời xa. Hạnh phúc gia đình, thiên chức làm mẹ của Vũ Nương đã mãi mãi bị tước đoạt. Tác giả đưa người đọc vào giấc chiêm bao rồi lại kéo chúng ta sực tỉnh giấc mơ để trở về cõi thực, rằng Vũ Nương không thể trở về hưởng hạnh phúc nơi dương gian được nữa. Sự ân hận muộn màng của người chồng hay đàn tràng giải oan đều không cứu vãn được hạnh phúc cho người phụ nữ. Đây là lời cảnh tỉnh của tác giả. Nó để lại dư vị ngậm ngùi trong lòng người đọc và là bài học thấm thía về giữ gìn hạnh phúc gia đình.

Timi · Answer

Trong kho tàng văn học Việt Nam, truyện cổ tích là một thể loại vô cùng đặc sắc và được nhiều bạn đọc yêu thích. Trong đó, "Chuyện người con gái Nam Xương" của Nguyễn Dữ là tác phẩm nổi bật với việc sử dụng các chi tiết kỳ ảo.
Tác phẩm có cốt truyện dựa trên một câu chuyện lịch sử về một người phụ nữ tên Vũ Thị Thiết ở thế kỷ XV. Tuy nhiên, để tăng tính hấp dẫn cho câu chuyện, nhà văn đã thêm vào những yếu tố kỳ ảo như Phan Lang gặp nạn, gặp Linh Phi - vợ vua biển Nam Hải, uống thuốc tiên trở về dương gian, Vũ Nương hiện về sau khi Trương Sinh lập đàn giải oan,... Những chi tiết này không chỉ làm cho câu chuyện trở nên ly kỳ mà còn giúp tác giả truyền tải thông điệp về lòng nhân đạo và sự công bằng trong xã hội.
Đầu tiên, yếu tố kỳ ảo trong tác phẩm mang đến niềm tin về sự công bằng trong cuộc sống. Dù Vũ Nương phải chịu nhiều bất công từ xã hội phong kiến và chồng mình nhưng cuối cùng nàng vẫn được minh oan và trở về cõi bất tử. Điều này thể hiện rằng dù cuộc sống có khó khăn và đau khổ đến đâu thì những người tốt bụng và lương thiện sẽ luôn nhận được kết quả xứng đáng.
Thứ hai, yếu tố kỳ ảo cũng phản ánh ước mơ của người dân về một xã hội công bằng và hạnh phúc. Trong tác phẩm, Vũ Nương trở thành một vị Tiên nữ và được tôn vinh vì tấm lòng nhân hậu và đức hạnh của mình. Điều này thể hiện mong muốn của người dân về một xã hội nơi mọi người đều được đối xử công bằng và có cơ hội phát triển bản thân.
Cuối cùng, yếu tố kỳ ảo trong tác phẩm cũng góp phần tạo nên giá trị nghệ thuật của nó. Các chi tiết kỳ ảo giúp câu chuyện trở nên hấp dẫn hơn và thu hút độc giả. Đồng thời, chúng cũng giúp tác giả truyền tải thông điệp của mình một cách rõ ràng và sâu sắc hơn.
Tuy nhiên, mặc dù yếu tố kỳ ảo trong tác phẩm mang lại nhiều ý nghĩa tích cực, nhưng chúng ta không nên coi đây là thực tế hoặc hy vọng rằng tất cả mọi người đều sẽ được hưởng lợi từ chúng. Cuộc sống thực tế đòi hỏi chúng ta phải nỗ lực và đấu tranh để đạt được mục tiêu của mình. Việc tin tưởng vào những điều kỳ diệu có thể khiến chúng ta mất tập trung vào những hành động cần thiết để thay đổi hoàn cảnh của mình.
Tóm lại, yếu tố kỳ ảo trong "Chuyện người con gái Nam Xương" đóng vai trò quan trọng trong việc truyền tải thông điệp về lòng nhân đạo và sự công bằng trong xã hội. Chúng mang đến niềm tin về sự công bằng và ước mơ về một xã hội công bằng và hạnh phúc. Mặc dù vậy, chúng ta không nên quá lệ thuộc vào những điều kỳ diệu và cần phải nỗ lực để thay đổi hoàn cảnh của chính mình.