Đánh giá và nhận xét về truyện ngắn "Bữa Rượu Máu" của Nguyễn Tuân

Nguyễn Tuân là một nhà văn lớn của nền văn học Việt Nam hiện đại. Nói đến ông, người ta nhớ ngay đến một nghệ sĩ tài hoa, uyên bác với giọng điệu phóng túng, tài hoa. “Vang bóng một thời” là tác phẩm tiêu biểu cho phong cách độc đáo đó của Nguyễn Tuân. Trong tập truyện, bên cạnh nhân vật Huấn Cao, một kẻ sĩ tài hoa, khí phách, nổi tiếng với cái đức thái độ “thiên lương giả”, thì quản ngục cũng là một thành công nghệ thuật lớn của tác phẩm. Quản ngục không phải là nhân vật trung tâm trong tác phẩm nhưng lại được khắc họa rất rõ nét và đậm màu sắc. Nhân vật này đã góp phần quan trọng vào việc thể hiện tư tưởng chủ đề chung của tác phẩm.
Quản ngục là một người có tính cách dịu dàng, biết trọng những người có tài, có đức. Điều này được thể hiện qua đoạn trích “Bữa rượu máu”. Đoạn trích kể về cuộc gặp gỡ giữa viên quản ngục và thầy thơ lại khi nghe tin đoàn giải tù sắp đi qua địa phận tỉnh Sơn. Viên quản ngục lúc này đang lo lắng vì chưa tìm ra cách nào để xin được chữ của Huấn Cao – tử tù ở chốn ngục tù tăm tối này. Khi nghe lời khuyên từ thầy thơ lại, viên quản ngục quyết định sẽ đối đãi tử tế với các tù nhân sắp tới. Đặc biệt là Huấn Cao. Ông muốn xin chữ của Huấn Cao để treo trong nhà.
“Người ngồi đấy, đầu đã điểm hoa râm, râu đã ngả màu. Những đường nhăn nheo của bộ mặt tư lự, bây giờ đã biến mất hẳn. Ở đấy, giờ chỉ còn là mặt nước ao xuân, bằng lặng, kín đáo và êm nhẹ.”
Trong câu văn trên, Nguyễn Tuân đã sử dụng bút pháp ước lệ tượng trưng kết hợp với thủ pháp nhân hóa để miêu tả vẻ đẹp của con người. Qua đó, giúp người đọc hình dung được sự thay đổi tích cực trong suy nghĩ của viên quản ngục sau khi nghe lời khuyên của thầy thơ lại. Từ đây, chúng ta thấy được rằng viên quản ngục là một người yêu cái đẹp, trân trọng cái đẹp. Đồng thời, ông cũng là một người có tấm lòng nhân hậu, biết cảm thông trước nỗi đau khổ của người khác.
Tiếp theo, Nguyễn Tuân tiếp tục làm nổi bật lên vẻ đẹp của viên quản ngục qua chi tiết bữa rượu máu. Sau khi nghe lời khuyên của thầy thơ lại, viên quản ngục đã chuẩn bị mọi thứ thật chu đáo để đón đoàn tù. Ông sai người dọn dẹp buồng giam sạch sẽ, chuẩn bị sẵn giấy mực, thậm chí còn giết gà nấu rượu để thiết đãi các tù nhân. Hành động này cho thấy viên quản ngục là một người có trái tim nhân hậu, giàu lòng trắc ẩn. Ông hiểu được nỗi khổ của những người tù, đồng thời cũng mong muốn họ có thể sống tốt hơn trong hoàn cảnh ngục tù.
Cuối cùng, Nguyễn Tuân đã sử dụng ngôn ngữ giàu chất tạo hình để khắc họa chân dung của viên quản ngục. Ông được miêu tả là một người có dáng vẻ điềm đạm, nho nhã. Đôi mắt của ông luôn ánh lên niềm vui khi nhìn thấy những điều tốt đẹp xung quanh mình. Tất cả những chi tiết này đã góp phần thể hiện vẻ đẹp của viên quản ngục – một người có tâm hồn cao đẹp, giàu lòng nhân ái.
Như vậy, qua đoạn trích “Bữa rượu máu”, chúng ta có thể thấy được vẻ đẹp của viên quản ngục – một người có tính cách dịu dàng, biết trọng những người có tài, có đức. Đây là một nhân vật đáng quý trong xã hội ngày nay.