nghị luân so sánh nhân vật điền trong “giăng sáng” và nhân vật hộ trong “đời thừa” của nam cao

Nam Cao là một nhà văn tiêu biểu với những tác phẩm mang tính hiện thực sâu sắc, thể hiện được tư tưởng nhân đạo của ông. Trong đó phải kể đến hai tác phẩm "Giăng sáng" và "Đời thừa". Hai tác phẩm này đã khắc họa thành công bi kịch tinh thần của người trí thức tiểu tư sản. Nhân vật Điền trong Giăng sáng và Hộ trong Đời thừa đều là những người có hoài bão lớn lao nhưng lại rơi vào bi kịch tinh thần khi khát vọng nghệ thuật không thể thực hiện mà chỉ có thể ôm nỗi đau khổ, bất lực trước hiện thực cuộc sống.
Trước hết, chúng ta cần hiểu về khái niệm bi kịch. Bi kịch được hiểu là tình huống hoặc sự đối lập giữa mong muốn và khả năng của con người. Mong muốn ở đây chính là ước mơ, khát vọng của con người còn khả năng chính là điều kiện để họ đạt được ước mơ ấy. Như vậy, bi kịch tinh thần của người tri thức trong xã hội cũ chính là việc họ có nhiều hoài bão, lý tưởng tốt đẹp nhưng vì hoàn cảnh xã hội nên không thể thực hiện được. Từ đó dẫn tới những mâu thuẫn nội tâm giằng xé, khiến cho họ trở nên buồn bã, chán nản thậm chí là tuyệt vọng.
Nhân vật Điền trong truyện ngắn "Giăng sáng" của Nam Cao cũng rơi vào bi kịch như thế. Anh vốn là một người yêu thiên nhiên, luôn cảm nhận vẻ đẹp của nó bằng cả tâm hồn nhạy cảm. Nhưng rồi anh lại bị cái nghèo đói bủa vây, buộc phải bán rẻ tâm hồn mình để kiếm tiền trang trải cuộc sống. Điều này đã tạo ra một mâu thuẫn nội tâm gay gắt trong Điền, khiến anh trở nên bế tắc và tuyệt vọng.
Tương tự, nhân vật Hộ trong "Đời thừa" cũng rơi vào bi kịch tương tự. Anh là một nhà văn có tài, luôn khao khát viết nên những tác phẩm vĩ đại để cống hiến cho đời. Thế nhưng, gánh nặng cơm áo gạo tiền cùng trách nhiệm với gia đình đã khiến anh phải từ bỏ đam mê, viết những bài báo nhạt nhẽo để kiếm tiền nuôi vợ con. Điều này đã khiến Hộ trở nên day dứt, dằn vặt, không biết làm sao để vừa có thể thỏa mãn đam mê nghệ thuật vừa có thể lo cho gia đình.
Như vậy, qua hai tác phẩm "Giăng sáng" và "Đời thừa", chúng ta có thể thấy rằng bi kịch tinh thần của người trí thức tiểu tư sản trong xã hội cũ là một vấn đề phổ biến. Nó xuất phát từ sự đối lập giữa ước mơ, khát vọng và hoàn cảnh thực tế. Bi kịch này đã gây ra những tổn thương về mặt tinh thần cho người trí thức, khiến họ trở nên bế tắc, tuyệt vọng và mất đi niềm tin vào cuộc sống.