Làm văn so sánh 2 tác phẩm thơ tràng giang và chiều tối

Question

Văn Huy · Accepted Answer

{"userId":5299785,"userName":"NguyenThibaongan1102"}

Khi so sánh hai tác phẩm **“Tràng giang”** của Huy Cận và **“Chiều tối”** của Hồ Chí Minh, ta có thể nhận thấy sự khác biệt về phong cách sáng tác cũng như nội dung tư tưởng của hai nhà thơ. Tuy nhiên, cả hai bài thơ đều chứa đựng những cảm xúc sâu lắng về thiên nhiên, con người và cuộc sống.

### 1. **Giới thiệu chung**

- **"Tràng giang"** (Huy Cận): Được sáng tác vào năm 1939, "Tràng giang" là một tác phẩm tiêu biểu của phong trào Thơ Mới, thể hiện nỗi buồn sâu thẳm của con người trước không gian mênh mông của sông nước, đồng thời thể hiện nỗi niềm về cuộc sống cô đơn và khát khao được gắn kết với quê hương, dân tộc.

- **"Chiều tối"** (Hồ Chí Minh): Bài thơ được viết trong thời gian Hồ Chí Minh bị giam cầm ở Trung Quốc (1942), thuộc tập thơ **"Nhật ký trong tù"**. "Chiều tối" miêu tả cảnh thiên nhiên lúc chiều tà và sự sống của con người lao động, đồng thời thể hiện ý chí kiên cường và tinh thần lạc quan của tác giả.

### 2. **So sánh về nội dung**

#### a. **Thiên nhiên trong hai bài thơ**

- **Thiên nhiên trong "Tràng giang"**: Mênh mông, hùng vĩ nhưng lại mang sắc thái u buồn, lạnh lẽo. Hình ảnh sông dài, sóng vỗ, bờ bãi vắng lặng tạo nên một không gian rộng lớn nhưng trống trải, khắc họa sự cô đơn của con người. Bài thơ sử dụng các hình ảnh như "sóng gợn", "con thuyền", "bèo dạt", "cồn nhỏ", tất cả đều gợi sự lạc lõng, cô đơn trong cuộc đời.

- **Thiên nhiên trong "Chiều tối"**: Khác với sự buồn bã trong "Tràng giang", thiên nhiên trong "Chiều tối" cũng là cảnh chiều tà nhưng lại mang sắc thái bình dị, gần gũi. Hình ảnh cánh chim bay về núi rừng và bóng dáng con người lao động trong buổi chiều tối tạo nên sự ấm áp, thể hiện sự hòa quyện giữa thiên nhiên và con người.

#### b. **Cảm xúc của con người**

- **Cảm xúc trong "Tràng giang"**: Huy Cận bộc lộ nỗi buồn sâu thẳm trước cảnh thiên nhiên rộng lớn nhưng vắng lặng. Nỗi buồn này không chỉ là nỗi cô đơn của cá nhân mà còn phản ánh tâm trạng chung của con người thời đại, trước những mất mát, lạc lõng trong xã hội cũ. Bài thơ mang đậm nỗi sầu nhân thế và khát khao tìm về quê hương, nơi có sự gắn bó và yêu thương.

- **Cảm xúc trong "Chiều tối"**: Dù đang bị giam cầm trong cảnh tù đày, Hồ Chí Minh vẫn thể hiện tinh thần lạc quan và sự hòa hợp với thiên nhiên. Khác với nỗi buồn trong "Tràng giang", ở "Chiều tối", tác giả không chỉ thấy thiên nhiên mà còn cảm nhận được sự sống và tinh thần lao động mạnh mẽ của con người. Từ hình ảnh cô gái xay ngô bên bếp lửa, bài thơ khép lại bằng sự ấm áp của cuộc sống đời thường, thể hiện sự tin tưởng vào tương lai.

### 3. **So sánh về nghệ thuật**

#### a. **Thể thơ và ngôn ngữ**

- **"Tràng giang"**: Sử dụng thể thơ thất ngôn, ngôn ngữ cô đọng, tinh tế, mang đậm dấu ấn của Thơ Mới. Từ ngữ giàu hình ảnh, gợi tả sự hùng vĩ của thiên nhiên nhưng cũng rất lãng mạn, trữ tình, phản ánh nỗi sầu buồn sâu sắc.

- **"Chiều tối"**: Viết bằng thể thơ tứ tuyệt Đường luật, ngôn ngữ giản dị, hàm súc. Hồ Chí Minh sử dụng rất ít từ ngữ nhưng lại thể hiện được sự vận động của cảnh vật và cảm xúc con người, với sự kết hợp giữa nét cổ điển và hiện đại.

#### b. **Bút pháp nghệ thuật**

- **"Tràng giang"**: Bút pháp tả cảnh ngụ tình, miêu tả thiên nhiên rộng lớn để khơi gợi cảm xúc buồn thương của con người. Huy Cận tập trung vào việc khắc họa không gian bao la để làm nổi bật sự nhỏ bé, cô đơn của con người.

- **"Chiều tối"**: Bút pháp tả cảnh sinh động nhưng giản dị. Hồ Chí Minh không chỉ miêu tả thiên nhiên mà còn lồng ghép hình ảnh của con người lao động, làm nổi bật sự ấm áp, sinh động của cuộc sống ngay cả trong hoàn cảnh khó khăn.

### 4. **Tư tưởng và ý nghĩa**

- **"Tràng giang"**: Bài thơ thể hiện nỗi sầu nhân thế và khát khao tìm về cội nguồn dân tộc trong bối cảnh mất mát của xã hội trước Cách mạng tháng Tám. Thiên nhiên trở thành nơi để con người trút bầu tâm sự, gửi gắm nỗi niềm trước sự lạc lõng và cô đơn.

- **"Chiều tối"**: Bài thơ thể hiện tinh thần lạc quan, yêu đời và ý chí kiên cường của Hồ Chí Minh dù trong cảnh tù đày. Thiên nhiên và con người hòa quyện với nhau, biểu thị niềm tin vào cuộc sống và hy vọng vào tương lai tốt đẹp hơn.

### 5. **Kết luận**

Mặc dù có sự khác biệt về cảm xúc và bối cảnh, cả hai bài thơ **"Tràng giang"** và **"Chiều tối"** đều khắc họa vẻ đẹp của thiên nhiên và phản ánh tâm trạng con người trước cuộc sống. **Huy Cận** với "Tràng giang" thể hiện nỗi buồn sầu trước không gian bao la của thiên nhiên, còn **Hồ Chí Minh** trong "Chiều tối" lại thể hiện tinh thần lạc quan, niềm tin vào cuộc sống, ngay cả khi đang trong cảnh ngục tù. Hai tác phẩm đều có giá trị nghệ thuật cao, góp phần làm phong phú văn học Việt Nam giai đoạn đầu thế kỷ 20.

Timi · Answer

Huy Cận là một trong những nhà thơ tiêu biểu của phong trào Thơ mới, với hồn thơ ảo não. Tràng giang là bài thơ tiêu biểu nhất cho hồn thơ Huy Cận trước Cách mạng tháng Tám. Bài thơ được viết khi ông đứng ở bờ Nam bến Chèm sông Hồng ngắm cảnh. Trước mặt ông là dòng sông mênh mông, bát ngát mang bao nỗi buồn của lòng người.
Bài thơ có tựa đề là Tràng giang ý muốn nói là sông dài, nhưng thực ra chỉ con sông Hồng quê hương của tác giả mà thôi. Bởi vậy, toàn bộ khung cảnh thiên nhiên trong bài đều là vẻ đẹp của sông Hồng và bờ bãi, thôn xóm ven sông.
Trong bài thơ, ngay từ nhan đề đã gợi lên vẻ rộng lớn, trường cửu của không gian. Thế nhưng, điều khiến người đọc ấn tượng nhất chính là khổ thơ đầu tiên:
Sóng gợn tràng giang buồn điệp điệp
Con thuyền xuôi mái nước song song
Thuyền về nước lại sầu trăm ngả
Củi một cành khô lạc mấy dòng
Ngay từ câu thơ đầu tiên, tác giả đã sử dụng hình ảnh sóng gợn để diễn tả cảm giác buồn bã, cô đơn đến tột cùng. Sóng gợn tràng giang chính là sóng trên sông Hồng, thế nhưng nó lại gợi lên sự buồn bã, cô đơn vô tận. Hai từ tràng giang và điệp điệp như kéo dài cả không gian và thời gian thêm phần mênh mông hơn.
Tiếp theo đó, tác giả sử dụng hình ảnh con thuyền nhỏ bé đang trôi trên dòng sông. Con thuyền vốn phải mang niềm vui vì được xuôi theo dòng nước, thế nhưng tác giả lại thấy nó song song với nước. Điều này càng làm tăng thêm nỗi buồn man mác trong tâm hồn thi sĩ.
Ở hai câu cuối, tác giả sử dụng nghệ thuật đối lập giữa thuyền về và nước lại. Thuyền về thì nên náo nức, còn nước lại nên vui tươi mới đúng. Thế nhưng, ở đây, tất cả mọi thứ đều mang nỗi buồn sâu thẳm. Đặc biệt, ở câu thơ cuối cùng, tác giả sử dụng hình ảnh củi một cành khô lạc mấy dòng. Cành củi khô là vật thể nhỏ bé, tầm thường, lại bị lạc lõng giữa biết bao dòng nước. Nó giống như thân phận của một con người nhỏ bé, bơ vơ giữa cuộc đời rộng lớn.
Với bốn câu thơ ngắn gọn, tác giả đã vẽ lên bức tranh thiên nhiên sông nước mênh mông, hoang vắng và cô quạnh. Đồng thời, qua đó cũng bộc lộ nỗi buồn, cô đơn của chính mình.
Nếu như khổ thơ đầu tiên là bức tranh thiên nhiên thì khổ thơ tiếp theo chính là bức tranh sinh hoạt của con người:
Lơ thơ cồn nhỏ gió đìu hiu
Đâu tiếng làng xa vãn chợ chiều
Nắng xuống trời lên sâu chót vót
Sông dài trời rộng bến cô liêu
Bức tranh sinh hoạt của con người cũng chẳng khá khẩm hơn là mấy. Tác giả sử dụng hình ảnh cồn nhỏ, gió đìu hiu để miêu tả sự thưa thớt, ít ỏi của con người nơi đây. Không chỉ vậy, tiếng chợ chiều cũng gợi lên sự tàn tạ, xơ xác của mảnh đất này. Tất cả đều góp phần tạo nên sự hoang vắng, lạnh lẽo của vùng đất ven sông.
Thế nhưng, nếu chỉ có bấy nhiêu đó thì chưa đủ để tạo thành tuyệt tác thơ. Ở hai câu thơ cuối, tác giả đã sử dụng thủ pháp đảo ngữ để nhấn mạnh vào sự cô độc, lẻ loi của con người. Bến thì cô liêu, còn con người thì lẻ bóng. Chỉ có một con người đứng giữa không gian rộng lớn, bao la của vũ trụ. Nó khiến cho con người trở nên nhỏ bé, yếu ớt và đáng thương.
Khổ thơ thứ ba vẫn là khung cảnh thiên nhiên, thế nhưng nó đã bớt đi sự u ám, tăm tối:
Bèo dạt về đâu hàng nối hàng
Mênh mông không một chuyến đò ngang
Không cầu gợi chút niềm thân mật
Lặng lẽ bờ xanh tiếp bãi vàng
Hình ảnh bèo dạt hàng nối hàng gợi lên sự chia ly, tan tác. Nó khiến cho người ta liên tưởng tới kiếp người trôi nổi, vô định giữa cuộc đời rộng lớn. Thế nhưng, ở đây, tác giả còn sử dụng hình ảnh không một chuyến đò ngang. Thông thường, đò ngang sẽ giúp kết nối con người với nhau. Thế nhưng, ở đây, không hề có một chuyến đò nào cả. Nó khiến cho con người trở nên cô độc, lẻ loi hơn bao giờ hết.
Ở hai câu thơ cuối, tác giả sử dụng hình ảnh bờ xanh tiếp bãi vàng. Bờ xanh chính là màu xanh của cỏ cây, còn bãi vàng chính là màu vàng của cát. Đó là hai gam màu tương phản với nhau, nhưng lại được đặt cạnh nhau. Nó khiến cho người đọc cảm nhận được sự hoang vu, trơ trọi của thiên nhiên nơi đây. Đồng thời, nó cũng gợi lên sự cô đơn, trống trải của chính tác giả.
Như vậy, thông qua ba khổ thơ, tác giả đã khắc họa thành công bức tranh thiên nhiên sông nước mênh mông, hoang sơ và vắng lặng. Đồng thời, qua đó cũng bộc lộ nỗi buồn, cô đơn của chính mình.
Tràng giang là một trong những bài thơ hay nhất của nền văn học Việt Nam. Nó đã để lại dấu ấn sâu đậm trong lòng bạn đọc và mãi mãi tồn tại cùng thời gian.

Tâm Nguyễn · Answer

{"userId":5299785,"userName":"NguyenThibaongan1102"}

So sánh hai tác phẩm thơ "Tràng giang" và "Chiều tối"

Trong nền thơ ca hiện đại Việt Nam, "Tràng giang" của Huy Cận và "Chiều tối" của Xuân Diệu đều nổi bật với những hình ảnh thiên nhiên nhập nhòa trong nỗi lòng con người. Các tác giả đã khéo léo sử dụng thiên nhiên làm bối cảnh để bộc lộ những cảm xúc sâu sắc về tâm trạng con người.

Nội dung và chủ đề

"Tràng giang": Tác phẩm khai thác hình ảnh thiên nhiên và không gian rộng lớn để thể hiện nỗi buồn mang nặng tâm trạng của con người. Qua từng câu thơ, Huy Cận đã vẽ nên một bức tranh thiên nhiên rộng lớn nhưng cô quạnh, thể hiện sự cô đơn, lẻ loi và nỗi niềm của chính bản thân. Hình ảnh “sóng nước” và “cỏ biếc” vừa gợi lên vẻ đẹp trữ tình của thiên nhiên, vừa tạo ra cảm giác chênh vênh, không có điểm dừng.

"Chiều tối": Ngược lại, "Chiều tối" của Xuân Diệu lại mang màu sắc nhẹ nhàng và tĩnh lặng hơn. Tác giả sử dụng hình ảnh của ánh sáng, đêm đến và sự lặng lẽ của thiên nhiên để thể hiện chiều sâu tâm hồn. Trong tác phẩm này, chiều tối không chỉ là thời điểm của một ngày mà còn là biểu tượng của những suy tư, chiêm nghiệm về sự sống và cái đẹp. Xuân Diệu mời gọi người đọc trải nghiệm cảm giác bình yên, thảnh thơi trong những khoảnh khắc chào đón đêm.

Hình ảnh thiên nhiên

Cả hai tác phẩm đều sử dụng hình ảnh thiên nhiên làm bối cảnh thể hiện tâm trạng con người. Trong "Tràng giang," thiên nhiên được thể hiện với sự bao la, rộng lớn và hoang vắng. Những hình ảnh như “tràng giang” hay “bến nước” đều gợi lên một không gian mênh mông, nhưng lại tĩnh lặng, không có dấu hiệu của sự sống, phản ánh tâm trạng cô đơn của thi nhân.

Trong khi đó, ở "Chiều tối," Xuân Diệu dùng thiên nhiên như một người bạn đồng hành, nơi mà ánh sáng dần tắt và nỗi lòng con người trở nên nhẹ nhàng hơn. Cảnh chiều tối mang đến cảm giác bình yên và hòa hợp giữa con người với thiên nhiên. Hình ảnh “chim bay về” hay “trăng sáng” mang đến niềm an ủi và hy vọng trong sự tạm dừng của cuộc sống.

Tâm trạng con người

Tâm trạng con người trong "Tràng giang" là nỗi cô đơn và khát vọng tìm kiếm ý nghĩa cuộc sống. Huy Cận thể hiện nỗi trăn trở của mình qua những câu thơ đầy chất nhạc và hình ảnh, như là một tiếng thét trong lặng im của cuộc đời.

Ngược lại, trong "Chiều tối," Xuân Diệu mang đến một cảm giác lạc quan hơn. Mặc dù cũng có những nỗi niềm trăn trở về sự hữu hạn của cuộc sống, nhưng tâm trạng trong tác phẩm này lại hướng tới niềm vui và sự hòa hợp với tự nhiên. Xuân Diệu không chỉ đơn thuần cảm nhận sự rất sống mà còn trân trọng từng khoảnh khắc của nó.

Phong cách nghệ thuật

Phong cách nghệ thuật của Huy Cận trong "Tràng giang" là trữ tình, sâu lắng và đầy chất thơ. Ông sử dụng ngôn từ giàu cảm xúc và hình ảnh tạo nên những âm vang nỗi lòng.

Trong khi đó, Xuân Diệu trong "Chiều tối" thể hiện một phong cách nhẹ nhàng, súc tích và có phần lãng mạn. Những hình ảnh, âm thanh và cảm xúc đều hài hòa, mang lại cho người đọc một cảm giác gần gũi và ấm áp.

Kết luận

Cả "Tràng giang" và "Chiều tối" đều khám phá tâm trạng con người qua hình ảnh thiên nhiên. Một bên là sự mênh mông, cô đơn với nỗi buồn sâu sắc, bên kia là tĩnh lặng, bình yên với những suy tư và chiêm nghiệm về cuộc sống. Dù mỗi tác phẩm mang một màu sắc riêng nhưng đều thể hiện sâu sắc tâm hồn Việt Nam, tạo nên một bản giao hưởng đa chiều về cuộc sống và con người.

Văn Huy · Answer

{"userId":5299785,"userName":"NguyenThibaongan1102"} đợi