câu 1198: : Buồng riêng, riêng những sụt sùi! Nghĩ thân, mà lại ngậm ngùi cho thân. Tiếc thay trong giá trắng ngần Đến phong trần, cũng phong trần như ai! Tẻ vui cũng một kiếp người Hồng nhan phải giống ở đời mãi ru! Kiếp xưa đã vụng đường tu Kiếp này chẳng kẻ đền bù mới xuôi Dẫu sao bình đã vỡ rồi Lấy thân mà trả nợ đời cho xong! Đoạn trích trên được trích từ Truyện Kiều của Nguyễn Du. Bối cảnh của đoạn trích là khi Thúy Kiều bị Mã Giám Sinh lừa bán vào lầu xanh. Tâm trạng của Thúy Kiều được thể hiện qua việc sử dụng ngôn ngữ và hình ảnh. Các từ "sụt sùi", "ngậm ngùi" và "tẻ vui" miêu tả cảm xúc buồn bã và đau khổ của Thúy Kiều. Hình ảnh "giá trắng ngần" và "phong trần" tạo ra sự tương phản giữa vẻ ngoài thanh cao và cuộc sống đầy gian nan của Thúy Kiều. Từ "hồng nhan" gợi lên hình ảnh của một người phụ nữ xinh đẹp nhưng bất hạnh. Câu hỏi cuối cùng đặt ra câu hỏi về cách thức Thúy Kiều sẽ đối mặt với tình huống khó khăn của mình. Tổng quan, đoạn trích thể hiện sự đau đớn và tuyệt vọng của Thúy Kiều trước hoàn cảnh của mình.
câu 1: Thể thơ: lục bát
câu 2: Những từ ngữ, hình ảnh diễn tả tâm trạng của Thúy Kiều trong văn bản là: "sụt sùi", "ngậm ngùi", "tiếc thay", "phong trần", "tẻ vui", "hồng nhan", "vụng đường tu".
câu 3: Qua văn bản, ta có thể thấy được Nguyễn Du là một nhà thơ nhân đạo sâu sắc. Ông luôn đồng cảm với số phận bất hạnh của con người, đặc biệt là phụ nữ. Trong đoạn trích, Thúy Kiều là một cô gái tài hoa nhưng lại chịu nhiều đau khổ, tủi nhục khi bị Mã Giám Sinh lừa bán vào lầu xanh. Tuy nhiên, dù rơi vào hoàn cảnh khốn cùng, Thúy Kiều vẫn giữ được phẩm chất cao đẹp, không đánh mất chính mình. Điều đó cho thấy Nguyễn Du rất trân trọng vẻ đẹp tâm hồn của con người, ông luôn tin tưởng rằng cái thiện sẽ chiến thắng cái ác, ánh sáng sẽ đẩy lùi bóng tối.
câu 4: * Bối cảnh đoạn trích: Gia đình Kiều gặp cơn tai biến, Kiều phải bán mình để cứu cha và em thoát khỏi sự tra tấn dã man của bọn sai nha. Nàng bị Mã Giám Sinh – một tay buôn người lừa bán vào lầu xanh. Tại đây, Thúy Kiều bị Tú Bà giăng bẫy nên đã mắc mưu Sở Khanh. Đoạn trích trên trích từ phần thứ II “Gia biến và lưu lạc”.
Sự khác nhau cơ bản giữa niềm "tiếc thay" của Nguyễn Du trong hai câu thơ:
“Tiếc thay trong giá trắng ngần,
Đến phong trần cũng phong trần như ai!”
với hai câu thơ:
“Tiếc thay nước đã đánh phèn,
Mà cho bùn lại vẩy lên mấy lần”
(Nguyễn Du, Kiều mắc mưu Hồ Tôn Hiến – Truyện Kiều, NXB Văn học, 2001).
a. Giống nhau:
– Đều thể hiện nỗi xót xa, thương cảm trước số phận bất hạnh của con người.
b. Khác nhau:
– Câu thơ trong Truyện Kiều là tiếng than về cuộc đời bạc mệnh của Thúy Kiều khi nàng rơi vào chốn lầu xanh nhơ nhớp.
+ Từ “giá” được dùng theo nghĩa gốc, chỉ vẻ đẹp tinh khôi, thanh khiết của người thiếu nữ. Nhưng trong hoàn cảnh của Thúy Kiều thì nó lại gợi liên tưởng đến cái “giá” phải trả cho sự trong trắng ấy chính là cuộc sống ô nhục nơi lầu xanh.
+ Từ láy “phong trần” kết hợp với thành ngữ “như ai” càng tô đậm thêm sự bẽ bàng, tủi hổ của Thúy Kiều khi phải chấp nhận cuộc sống đầy ngang trái, đau khổ.
– Câu thơ trong Truyện Kiều là lời tự trách của nhân vật Thúy Kiều vì đã trót tin lời Hồ Tôn Hiến, khiến chàng Từ Hải phải chết đứng.
+ Từ “nước” được dùng theo nghĩa chuyển, ẩn dụ cho tấm lòng son sắt, thủy chung của Thúy Kiều dành cho Từ Hải.
+ Thành ngữ “đánh phèn”, “vẩy bùn” cùng các động từ mạnh “đánh”, “vẩy” đặt trong mối tương quan đối lập với cụm từ “trót đã”, “đã đành” đã tố cáo tội ác của Hồ Tôn Hiến, đồng thời thể hiện thái độ ân hận muộn màng của Thúy Kiều.
câu 5: Thân phận người phụ nữ trong xã hội cũ qua nhân vật Thúy Kiều được miêu tả rất chân thực và đầy đủ trong Truyện Kiều. Nguyễn Du đã dành nhiều câu thơ nói về cuộc đời họ. Đó là những con người tài sắc, trinh trắng, thủy chung nhưng phải chịu bao nhiêu bất hạnh, khổ đau. Họ không làm chủ được số phận của mình. Cuộc đời họ luôn bị sóng gió dập vùi. Họ sống trong bi kịch đau thương. Thân phận người phụ nữ trong xã hội cũ qua nhân vật Thúy Kiều được miêu tả rất chân thực và đầy đủ trong Truyện Kiều. Nguyễn Du đã dành nhiều câu thơ nói về cuộc đời họ. Đó là những con người tài sắc, trinh trắng, thủy chung nhưng phải chịu bao nhiêu bất hạnh, khổ đau. Họ không làm chủ được số phận của mình. Cuộc đời họ luôn bị sóng gió dập vùi. Họ sống trong bi kịch đau thương.