câu 1: Đối tượng trữ tình của đoạn trích là người học trò và người thầy.
câu 2: Những điều mà "ngày mai con xuống núi", con sẽ gặp đó là:
- Phố phường ngã ba, ngã tư, ngã năm, ngã sáu.
- Gặp lòng người đỏ, vàng, đen, trắng.
câu 3: - Biện pháp tu từ ẩn dụ: “sương khuya”, “áo cổ lông” và “rét rừng”.
- Tác dụng:
+ Tăng sức gợi hình, gợi cảm cho lời thơ.
+ Thể hiện nỗi vất vả, gian lao của người thầy khi phải dạy học trò giữa đêm đông giá lạnh.
câu 4: - Yêu cầu hình thức:
+ Thí sinh biết kết hợp kiến thức và kĩ năng làm nghị luận văn học để tạo lập văn bản.
+ Bài viết phải có bố cục đầy đủ, rõ ràng; văn viết có cảm xúc; diễn đạt trôi chảy, bảo đảm tính liên kết; không mắc lỗi chính tả, từ ngữ, ngữ pháp.
- Yêu cầu nội dung:
+ Giới thiệu tác giả Lò Cao Nhum, bài thơ “Người thầy trên núi” và vấn đề cần nghị luận: Lời dặn dò của người cha dành cho con trong đoạn thơ.
+ Giải thích ý nghĩa câu nói:
“Ngày mai con xuống núi cùng tay nải hành trang đầu tiên đi như suối chảy về với biển chớ quên mạch đá cội nguồn.”
=> Người cha muốn nhắn nhủ đến đứa con rằng dù có đi đâu thì cũng đừng bao giờ quên nơi mà ta đã lớn lên, nơi nuôi dưỡng tâm hồn chúng ta.
+ Phân tích lí do vì sao người cha lại dặn con như vậy?
- Người cha mong muốn con luôn ghi nhớ công ơn dạy dỗ của thầy cô => đây là truyền thống tốt đẹp của dân tộc Việt Nam.
- Người cha mong muốn con sống có tình nghĩa, thủy chung, biết trước biết sau.
- Người cha mong muốn con giữ vững niềm tin vào cuộc sống, vượt qua mọi khó khăn thử thách bằng sức mạnh tinh thần.
- Người cha mong muốn con hãy trở thành người có ích cho xã hội.
+ Bình luận về vấn đề:
- Khẳng định đây là lời khuyên đúng đắn, giàu giá trị nhân văn sâu sắc.
- Phê phán những người vô ơn, bội bạc, sống quay lưng với quá khứ.
+ Liên hệ bản thân.
câu 5: Từ nội dung của câu thơ "Mỗi lần vấp, một bước đi", ta có thể rút ra bài học quan trọng trong cuộc sống đó là việc chấp nhận thất bại và học hỏi từ những sai lầm để trưởng thành hơn. Trong quá trình phát triển cá nhân và nghề nghiệp, chúng ta thường phải đối mặt với nhiều khó khăn và thử thách. Những lúc này, việc chấp nhận rằng chúng ta đã mắc lỗi hoặc thất bại là điều cần thiết. Tuy nhiên, thay vì chìm đắm trong cảm giác tiêu cực, chúng ta nên nhìn lại những gì đã xảy ra và tìm cách học hỏi từ kinh nghiệm đó. Bằng cách phân tích nguyên nhân dẫn đến thất bại và đánh giá các yếu tố góp phần vào nó, chúng ta có thể hiểu rõ hơn về bản thân và cải thiện kỹ năng cũng như khả năng giải quyết vấn đề. Việc học hỏi từ những sai lầm giúp chúng ta trở nên mạnh mẽ hơn, tự tin hơn và sẵn sàng đối mặt với những thách thức tiếp theo. Nó cũng tạo ra cơ hội để chúng ta phát triển và hoàn thiện bản thân, đồng thời truyền đạt kiến thức và kinh nghiệm cho người khác. Tóm lại, việc chấp nhận thất bại và học hỏi từ những sai lầm là một phần quan trọng trong quá trình phát triển cá nhân và chuyên môn. Chúng ta không chỉ học từ sách vở hay lý thuyết mà còn từ chính trải nghiệm của mình. Hãy luôn giữ tinh thần lạc quan, kiên nhẫn và sẵn sàng đối diện với mọi thử thách để trở thành phiên bản tốt nhất của chính mình.