Phân tích đoạn trích “ Kim Kiều gặp gỡ” – trích Truyện Kiều – Nguyễn Du

Nguyễn Du là một đại thi hào của dân tộc, ông đã để lại cho đời nhiều tác phẩm có giá trị nhưng nổi bật nhất phải kể đến Truyện Kiều. Tác phẩm không chỉ thành công về mặt nội dung mà còn rất xuất sắc về mặt nghệ thuật. Đoạn trích “Kiều gặp mộ Đạm Tiên” là một trong những đoạn trích tiêu biểu thể hiện tài năng miêu tả nhân vật qua cử chỉ, hành động và ngôn ngữ bậc thầy của Nguyễn Du.
Đoạn trích nằm ở phần đầu của tác phẩm (gặp gỡ và lưu lạc), sau đoạn thơ giới thiệu gia cảnh chị em Thúy Kiều là đoạn Kiều gặp mộ Đạm Tiên. Đây là sự kiện có ý nghĩa như một bước ngoặt đối với kiếp người nương tử. Từ đây, kiếp người hồng nhan sẽ gắn liền với số phận oan nghiệt của Kiều.
Trước khi gặp mộ Đạm Tiên, Thúy Kiều đã cùng em gái đi chơi xuân và ghé qua nấm mồ vô chủ bên đường. Trước nấm mồ ấy, Thúy Kiều đã xúc động mạnh trước cảnh “đau đớn lòng”.
“Dù rằng ngọc đá cũng nát tan
Trăm năm trong cõi người ta
Hữu thân hữu khổ”
Những câu thơ này được thốt ra từ chính tấm lòng chân thành của Thúy Kiều. Nàng cảm thấy đau xót cho thân phận bất hạnh của người con gái xưa, dù có là “ngọc đá” thì rồi cũng bị “nát tan”, chẳng ai thương tiếc. Câu hỏi tu từ “Hữu thân hữu khổ” vang lên như một lời khẳng định về nỗi đau khổ của con người trong xã hội phong kiến. Đó là nỗi đau chung của những người phụ nữ trong xã hội cũ.
Sau đó, nàng bắt đầu suy nghĩ về cuộc sống của người con gái xấu số đã khuất. Qua những gì cô ghi chép được, Kiều biết rằng Đạm Tiên vốn là ca nhi, có tài văn chương và rất sắc sảo. Nhưng vì hoàn cảnh éo le nên phải bán rẻ bản thân mình. Khi chết, Đạm Tiên chỉ có một nấm mồ nhỏ bé, không người thăm nom, cúng viếng. Điều đó khiến trái tim Kiều rung động, đồng cảm sâu sắc với người con gái bạc mệnh.
Thúy Kiều đã bày tỏ sự xót xa của mình bằng cách tự tay sửa sang lại ngôi mộ. Hành động này thể hiện tình thương, lòng trắc ẩn của nàng đối với người đã khuất. Đồng thời, nó cũng mở ra một chuỗi bi kịch tiếp theo của Thúy Kiều. Bởi vì, sau cái chết của Đạm Tiên, Kiều nhận ra rằng cuộc đời của mình cũng sẽ rơi vào vòng xoáy của số phận nghiệt ngã.
Qua đoạn trích trên, chúng ta có thể thấy rõ bút pháp miêu tả nhân vật của Nguyễn Du. Ông đã sử dụng những hình ảnh ước lệ tượng trưng để khắc họa vẻ đẹp của Thúy Kiều. Đồng thời, ông cũng sử dụng thủ pháp tương phản để làm nổi bật tính cách của các nhân vật khác nhau. Đặc biệt, Nguyễn Du đã sử dụng ngôn ngữ độc thoại nội tâm để diễn tả tâm trạng của nhân vật một cách tinh tế và sâu sắc.
Tóm lại, đoạn trích “Kiều gặp mộ Đạm Tiên” là một đoạn trích hay và giàu ý nghĩa. Nó thể hiện tài năng miêu tả nhân vật của Nguyễn Du thông qua việc sử dụng hình ảnh ước lệ, tương phản và ngôn ngữ độc thoại nội tâm.