giới thiệu tác phẩm “chùm thơ thu” của nguyễn khuyến qua 3 bài ( thu vịnh, thu ẩm, thu điếu)

Nguyễn Khuyến là một nhà thơ lớn của dân tộc. Một trong những chủ đề ông hay viết đó là về mùa thu. Ông có cả một chùm thơ thu gồm ba bài: Thu điếu, Thu ẩm và Thu vịnh. Cả ba bài đều là những bức tranh thu đặc sắc, nhưng mỗi bài lại mang nét riêng biệt.

Đầu tiên là bài Thu vịnh:
Trời thu xanh ngắt mấy từng cao,
Cần trúc lơ phơ gió hắt hiu.
Nước biếc trông như tảng khói phủ,
Song thưa để mặc bóng trăng vào.
Mấy chùm trước giậu hoa năm ngoái
Một tiếng trên không ngỗng nước nào?
Nhân hứng cũng vừa toan cất bút,
Nghĩ ra lại thẹn với ông Đào.

Bài thơ mở đầu bằng hình ảnh bầu trời thu cao rộng, thoáng đãng. Những đám mây trắng điểm xuyết trên nền trời xanh ngắt. Cần trúc bên giếng nước khẽ lay động theo làn gió nhẹ, tạo nên khung cảnh yên bình, tĩnh lặng. Nước ao thu trong veo, phản chiếu màu xanh của bầu trời, tạo nên vẻ đẹp hài hòa, thanh tao. Ánh trăng sáng rọi qua song cửa sổ, soi sáng cả căn phòng. Tất cả những hình ảnh ấy đều gợi lên vẻ đẹp tinh khôi, thanh khiết của mùa thu.

Tiếp đến là bài Thu điếu:
Ao thu lạnh lẽo nước trong veo,
Một chiếc thuyền câu bé tẻo teo.
Sóng biếc theo làn hơi gợn tí,
Lá vàng trước gió sẽ đưa vèo.
Tầng mây lơ lửng trời xanh ngắt,
Ngõ trúc quanh co khách vắng teo.
Tựa gối ôm cần lâu chẳng được,
Cá đâu đớp động dưới chân bèo.

Bài thơ mở đầu bằng hình ảnh ao thu lạnh lẽo, nước trong veo. Trên mặt ao, nổi bật lên một chiếc thuyền câu nhỏ bé. Sóng gợn nhẹ nhàng, tạo nên vẻ đẹp êm đềm, thơ mộng. Lá vàng rơi rụng, bay lượn trong gió, tạo nên khung cảnh lãng mạn, trữ tình. Bầu trời thu trong xanh, cao vời vợi. Những đám mây trắng bồng bềnh trôi lững lờ. Con đường làng quanh co, vắng vẻ, chỉ có vài người khách đi bộ. Tất cả những hình ảnh ấy đều góp phần tạo nên vẻ đẹp thanh bình, yên ả của mùa thu.

Cuối cùng là bài Thu ẩm:
Năm gian nhà cỏ thấp le te,
Ngõ tối đêm sâu đóm lập lòe.
Lưng giậu phất phơ màu khói nhạt,
Làn ao lóng lánh bóng trăng loe.
Da trời ai nhuộm màu xanh ngắt,
Mấy chùm trước giậu hoa năm ngoái.
Nhãn rượu tiu iu sương tỏa nhẹ,
Khói thuốc bàng bạc khói chiều thang.

Bài thơ mở đầu bằng hình ảnh ngôi nhà tranh đơn sơ, nằm giữa vườn cây xanh mát. Trong đêm tối, đom đóm lập lòe, tạo nên khung cảnh huyền ảo, lung linh. Phía sau nhà, lưng giậu phất phơ màu khói nhạt. Mặt ao lóng lánh ánh trăng, tạo nên vẻ đẹp thơ mộng, trữ tình. Bầu trời thu cao rộng, bao la. Màu xanh ngắt của bầu trời càng làm nổi bật vẻ đẹp của mùa thu. Mấy chùm hoa trước giậu đã nở từ năm ngoái, nhưng vẫn tươi tắn, rực rỡ. Bài thơ kết thúc bằng hình ảnh chén rượu nồng nàn, tỏa hương thơm ngào ngạt. Khói thuốc bay lên, hòa quyện với khói chiều, tạo nên vẻ đẹp lãng mạn, trữ tình.

Như vậy, cả ba bài thơ đều thể hiện tài năng nghệ thuật xuất sắc của Nguyễn Khuyến. Qua những vần thơ giản dị, mộc mạc, ông đã vẽ nên bức tranh thu tuyệt đẹp, đầy sức sống. Mỗi bài thơ đều mang một vẻ đẹp riêng, nhưng tất cả đều góp phần tô đậm vẻ đẹp của mùa thu Việt Nam.