Phân tích hai câu thơ"Da trời ai nhuộm mà xanh ngắt?/Mắt lão không vầy cũng đỏ hoe"

Nguyễn Khuyến là một nhà thơ lớn của dân tộc. Một trong những tác phẩm tiêu biểu của ông là bài "Khóc Dương Khuê". Bài thơ đã bộc lộ nỗi đau xót khôn nguôi của Nguyễn Khuyến khi nghe tin bạn mình qua đời. Đặc biệt, điều đó được thể hiện rõ nét qua hai câu thơ:

"Da trời ai nhuộm mà xanh ngắt,
Mắt lão không vầy cũng đỏ hoe."

Hai câu thơ trên nằm ở phần cuối của bài thơ. Tác giả sử dụng biện pháp tu từ nhân hóa để miêu tả bầu trời và đôi mắt của người bạn già. Bầu trời vốn dĩ có màu xanh nhưng nay lại trở nên "xanh ngắt", như đang bị bao phủ bởi một lớp sương mù dày đặc. Đôi mắt của người bạn già cũng vậy, vốn dĩ không có gì nhưng nay lại "đỏ hoe", như đang chứa đựng biết bao nỗi buồn thương, tiếc nuối.

Bầu trời xanh ngắt và đôi mắt đỏ hoe ấy chính là hình ảnh ẩn dụ cho nỗi đau đớn, xót xa của Nguyễn Khuyến khi hay tin bạn mình qua đời. Màu xanh ngắt của bầu trời gợi lên sự mênh mông, vô tận của nỗi buồn. Còn màu đỏ hoe của đôi mắt gợi lên sự đau đớn, xót xa đến tột cùng.

Như vậy, chỉ bằng vài nét vẽ đơn giản, Nguyễn Khuyến đã khắc họa thành công nỗi đau đớn, xót xa của mình trước sự ra đi của người bạn thân yêu. Đó là một nỗi đau đớn, xót xa vô bờ bến, khiến cho tâm hồn tác giả như tan nát.