Phân tích " nhớ con sông quê hương " của Tế Hanh: +Thể thơ,cách gieo vần +Từ ngữ,hình ảnh tiêu biểu,chọn lọc +Biện pháp tu từ nghệ thuật -tác dụng +Chủ đề +Mạch cảm xúc +Cảm hướng chủ đạo

Tế Hanh là một trong số những gương mặt tiêu biểu của nền thơ ca hiện đại Việt Nam với những tác phẩm viết về quê hương đất nước vô cùng đặc sắc. Trong đó bài thơ Nhớ con sông quê hương được coi là bài thơ đặc sắc nhất của ông khi đã khắc họa hình ảnh con sông qua nỗi nhớ người con khi xa quê hương.

Bài thơ mở đầu bằng khung cảnh thiên nhiên tuyệt đẹp:
"Quê hương tôi có con sông xanh biếc
Nước gương trong soi tóc những hàng tre
Tâm hồn tôi là một buổi trưa hè
Toả nắng xuống lòng sông lấp loáng".

Hình ảnh con sông quê hương hiện lên thật yên bình, êm ả và tươi mát. Con sông ấy mang màu xanh biếc như màu của lá cây hay màu của bầu trời. Hai bên bờ sông là những hàng tre mọc san sát, dày đặc. Vào những ngày nắng đẹp, ánh sáng mặt trời chiếu xuống dưới mặt nước làm cho dòng sông trở nên lung linh, huyền ảo hơn bao giờ hết. Tác giả còn ví von tâm hồn mình như một buổi trưa hè tỏa nắng xuống lòng sông lấp loáng. Hình ảnh này gợi ra vẻ đẹp rực rỡ, tràn đầy sức sống của con sông quê.

Trong khổ thơ tiếp theo, Tế Hanh đã tái hiện lại khung cảnh sinh hoạt trên bến đò quê:
"Hỡi con sông đã tắm cả đời tôi!
Tôi giữ mãi mối tình mới mẻ
Sông của quê hương, sông của tuổi trẻ
Sông của miền Nam nước Việt thân yêu"

Câu hỏi tu từ "hỡi con sông đã tắm cả đời tôi" vang lên như một tiếng gọi thiết tha của đứa con đi xa nay được trở về nơi chôn rau cắt rốn. Từ "mối tình" được sử dụng rất đắt, thể hiện sự gắn bó tha thiết giữa con người với con sông quê hương. Sông không chỉ là ký ức tuổi thơ mà nó còn là hiện thân của quê hương, xứ sở, là nguồn cội của mọi ái ân.

Đến với hai khổ thơ cuối, nhà thơ đã miêu tả hình ảnh con sông quê hương thông qua nỗi nhớ da diết của mình:

"Khi bờ tre ríu rít tiếng chim kêu
Khi mặt nước chập chờn con cá nhảy
Bạn bè tôi tụm năm tụm bảy
Bầy chim non bơi lội trên sông
Tôi giơ tay ôm nước vào lòng
Sông mở nước ôm tôi vào dạ
Chúng tôi lớn lên mỗi người mỗi ngả
Tân khoa ngày xưa, giờ là lính đảo
Bao lần về quê mẹ qua sông
Trầm ngâm trông dòng nước cuốn xoay
Muốn nói bao nhiêu, muốn khóc bao nhiêu
Qua cửa sông những chiều mưa lạnh
Ôi mùi cát, mùi nước, mùi bèo
Mùi hương quê mằn mặn xa xôi"

Những câu thơ giàu tính nhạc, nhịp điệu khiến cho người đọc cảm nhận được sự náo nức, rộn ràng của tuổi thơ. Đó là âm thanh của bầy chim đang ríu rít trên cành, của đàn cá tung tăng bơi lội dưới nước. Những bạn học trò tinh nghịch tụ tập với nhau để chơi đùa, trò chuyện. Nhà thơ cũng hòa mình vào dòng nước mát để tận hưởng trọn vẹn vẻ đẹp của thiên nhiên. Dòng sông như vòng tay ấm áp của mẹ hiền ôm lấy đứa con nhỏ bé.

Thời gian trôi qua, những người bạn thuở ấu thơ ai nấy đều phải trưởng thành và bước vào cuộc sống riêng. Họ đến với nhiều ngành nghề khác nhau nhưng họ vẫn luôn dành một góc nhỏ trong trái tim mình để nhớ về dòng sông quê hương. Nhân vật trữ tình trong bài thơ đã bộc lộ trực tiếp nỗi nhớ thương da diết đối với con sông quê hương. Dù thời gian có trôi qua nhanh chóng nhưng hình ảnh con sông vẫn in đậm trong tâm trí của nhân vật trữ tình.

Có thể thấy rằng, bài thơ Nhớ con sông quê hương đã thể hiện rõ nét tình yêu của tác giả dành cho dòng sông quê hương. Đồng thời, qua đây chúng ta cũng cảm nhận được vẻ đẹp bình dị, mộc mạc của quê hương, xứ sở.