NGƯỜI LIỆT NỮ Ở AN ẤP
(Trích Truyền kì tân phả – Đoàn Thị Điểm)
Tóm tắt:
"Người Liệt Nữ ở An Ấp" kể về Đinh Hoàn, một tiến sĩ trẻ ở làng An Ấp, tỉnh Nghệ An trong thời Vĩnh Thịnh. Đinh Hoàn mồ côi sớm, ít anh em, và sau khi kết hôn, anh chỉ có con gái. Sau đó, Đinh Hoàn lấy vợ thứ là con gái nhà quan họ Nguyễn, người nổi tiếng thông minh và tài năng.
Trong cuộc sống vợ chồng, họ có mối quan hệ tôn trọng và yêu mến lẫn nhau. Đinh Hoàn được cử đi sứ Trung Quốc. Trước khi đi, anh và vợ có những trao đổi tình cảm sâu sắc, với lời hứa của Đinh Hoàn sẽ hoàn thành trách nhiệm và không quên nghĩa vợ chồng. Phu nhân, dù lo lắng cho sức khỏe và sự an nguy của chồng, vẫn ủng hộ anh trong nhiệm vụ này.
Trong chuyến đi, Đinh Hoàn mệt mỏi và cuối cùng qua đời tại Yên Kinh do gian khổ và nỗi nhớ nhà. Khi biết tin chồng mất, phu nhân đau buồn sâu sắc và quyết định tự tử để theo chồng, mặc dù gia đình và mọi người đã cố gắng can ngăn.
Câu chuyện kết thúc với việc phu nhân sau khi qua đời được triều đình lập đền thờ và tôn vinh như một người phụ nữ liệt nữ, tượng trưng cho lòng trung thành và sự hy sinh cao cả. Vài năm sau, một thư sinh làm bài thơ ca ngợi phu nhân nhưng tỏ ý không coi trọng Đinh Hoàn, phu nhân đã xuất hiện để bảo vệ chồng, khẳng định rằng ông là người sống trung nghĩa và đã chết vì đất nước, đáng được trân trọng.
Trích đoạn dưới đây là đoạn cuối của truyện khi phu nhân nghe tin chồng mất và muốn quyên sinh theo chồng
Trích đoạn:
{...} Người nhà thấy khuyên giải không ăn thua gì, có ý đề phòng cẩn thận không rời phu nhân một bước. Một hôm, phu nhân đốt đèn ngồi một mình, khi ấy là mùa thu muộn, gió vàng hiu hắt, cây khuya xào xạc, sâu trường nỉ non, tiếng đập vải lạnh lùng như gia vào lòng người cô phụ, trăng suông như rọi vào giọt lệ Vương sinh. Nỗi thương tâm khiến phu nhân đờ đẫn, nhìn đầu cũng toàn thấy cảm sầu. Phu nhân càng thêm thê thảm, gục xuống bàn mà nức nở khiến cõi lòng chìm sâu vào cõi đê mê. Trong cơn dật dờ đó, thấy một người khăn vuông đai rộng từ xa đến gần, nhìn kĩ hoá ra chính là chồng vậy Phu nhân đón chào, mừng quá chảy nước mắt mà rằng:
– Từ khi cách biệt đã bốn năm rồi, biết bao nỗi bi sầu, mộng hồn tản mát không nơi nào là không tìm đến tung tích lang quân, ấy thế mà lang quân chẳng có đoái hoài gì đến thiếp. Nếu bảo rằng trần gian và thiên thượng hai nơi biệt, thì sao Thuấn phi" có hội ngộ, Chức Nữ lại tương phùng, vậy thì lang quân đối với thiếp rất là bạc tình!
Ông buồn nét mặt mà rằng:
tin – Ta từ khi về chầu thiên đình, được trông coi về việc bút nghiên, nơi thiên tào công việc nhiều, không có thì giờ đến thăm nàng, còn tấm lòng khăng khít thuỷ chung này không bao giờ thay đổi.
Phu nhân muốn lưu ông ở lại tự tình. Ông vỗ về nói:
– Chết sống là lẽ thường xưa nay, hợp tan là tuần hoàn việc thế. Vì Ngọc Tiên có duyên tái hợp, Dương Thái Chân cơ ước lai sinh. Nàng không cần phải bị phiền về nỗi hạc lánh gương tan, cái ngày chúng ta gặp nhau sắp đến rồi.
Nói xong, có một trận thanh phong, không biết ông biển đi đâu mất. Phụ nhân thương khóc chợt tỉnh dậy, sai thị nữ ra xem trời đất chỉ thấy sương mù mờ, đêm đã gần sáng rồi.
Từ đó phu nhân lại càng có ý chán đời nhưng chưa có dịp. Đến ngày lễ tiểu tường ông, người nhà bận việc, phu nhân ở trong buồng xé cái áo mà ngày trước ông tặng tự thắt cổ đến chết. Đến khi người nhà biết thì phu nhân đã tắt thở rồi. Cả nhà thương cảm, tống táng theo tang lễ. Việc ấy tâu lên, triều đình lập đền thờ, đề bảng nêu ra cửa, khắc chữ: “Trinh liệt phu nhân từ”, ban cấp tế điền, bốn mùa có tế lễ, người làng cầu đảo đều có linh ứng.
Lược đoạn cuối [...]
Vài năm sau, có người thư sinh họ Hà đi vãn cảnh đến đền Liệt nữ, làm bài thơ ca ngợi phu nhân nhưng tỏ ý không coi trọng Đinh Hoàn. Phu nhân đã mời thư sinh đến tranh luận và đưa ra lí lẽ để bảo vệ Đinh Hoàn, cho rằng ông là người sống trung nghĩa, chết vì non sông, đáng trân trọng.
(Nguồn: Văn xuôi tự sự Việt Nam thời trung đại, NXB giáo dục, 2001, tr. 344-362)
Các câu hỏi về liên quan có thể bắt gặp:
1. Ai là người kể chuyện trong trích đoạn "Người Liệt Nữ ở An Ấp"?
2. Nhận biết đề tài, nhân vật và cốt truyện?
3. Nhận biết các thủ pháp nghệ thuật trong truyện truyền kỳ.
4. Nhận biết yếu tố hoang đường, kỳ ảo trong truyện truyền kỳ.
5. Tóm tắt được cốt truyện:
6. Lí giải vai trò của yếu tố kỳ ảo trong truyện truyền kỳ.
7. Phân tích chủ đề của tác phẩm?
8. Lý giải vì sao Đinh Đoàn được phong là Liệt Nữ?
9. Phân tích và đánh giá sự phù hợp của người kể chuyện trong việc thể hiện chủ đề của văn bản.
10. Viết đoạn văn (khoảng 200 chữ) phân tích tác dụng của yếu tố kì ảo được sử dụng trong văn bản.

Question

NGƯỜI LIỆT NỮ Ở AN ẤP
(Trích Truyền kì tân phả – Đoàn Thị Điểm)
Tóm tắt:
"Người Liệt Nữ ở An Ấp" kể về Đinh Hoàn, một tiến sĩ trẻ ở làng An Ấp, tỉnh Nghệ An trong thời Vĩnh Thịnh. Đinh Hoàn mồ côi sớm, ít anh em, và sau khi kết hôn, anh chỉ có con gái. Sau đó, Đinh Hoàn lấy vợ thứ là con gái nhà quan họ Nguyễn, người nổi tiếng thông minh và tài năng.
Trong cuộc sống vợ chồng, họ có mối quan hệ tôn trọng và yêu mến lẫn nhau. Đinh Hoàn được cử đi sứ Trung Quốc. Trước khi đi, anh và vợ có những trao đổi tình cảm sâu sắc, với lời hứa của Đinh Hoàn sẽ hoàn thành trách nhiệm và không quên nghĩa vợ chồng. Phu nhân, dù lo lắng cho sức khỏe và sự an nguy của chồng, vẫn ủng hộ anh trong nhiệm vụ này.
Trong chuyến đi, Đinh Hoàn mệt mỏi và cuối cùng qua đời tại Yên Kinh do gian khổ và nỗi nhớ nhà. Khi biết tin chồng mất, phu nhân đau buồn sâu sắc và quyết định tự tử để theo chồng, mặc dù gia đình và mọi người đã cố gắng can ngăn.
Câu chuyện kết thúc với việc phu nhân sau khi qua đời được triều đình lập đền thờ và tôn vinh như một người phụ nữ liệt nữ, tượng trưng cho lòng trung thành và sự hy sinh cao cả. Vài năm sau, một thư sinh làm bài thơ ca ngợi phu nhân nhưng tỏ ý không coi trọng Đinh Hoàn, phu nhân đã xuất hiện để bảo vệ chồng, khẳng định rằng ông là người sống trung nghĩa và đã chết vì đất nước, đáng được trân trọng.
Trích đoạn dưới đây là đoạn cuối của truyện khi phu nhân nghe tin chồng mất và muốn quyên sinh theo chồng
Trích đoạn:
  {...} Người nhà thấy khuyên giải không ăn thua gì, có ý đề phòng cẩn thận không rời phu nhân một bước. Một hôm, phu nhân đốt đèn ngồi một mình, khi ấy là mùa thu muộn, gió vàng hiu hắt, cây khuya xào xạc, sâu trường nỉ non, tiếng đập vải lạnh lùng như gia vào lòng người cô phụ, trăng suông như rọi vào giọt lệ Vương sinh. Nỗi thương tâm khiến phu nhân đờ đẫn, nhìn đầu cũng toàn thấy cảm sầu. Phu nhân càng thêm thê thảm, gục xuống bàn mà nức nở khiến cõi lòng chìm sâu vào cõi đê mê. Trong cơn dật dờ đó, thấy một người khăn vuông đai rộng từ xa đến gần, nhìn kĩ hoá ra chính là chồng vậy Phu nhân đón chào, mừng quá chảy nước mắt mà rằng:
– Từ khi cách biệt đã bốn năm rồi, biết bao nỗi bi sầu, mộng hồn tản mát không nơi nào là không tìm đến tung tích lang quân, ấy thế mà lang quân chẳng có đoái hoài gì đến thiếp. Nếu bảo rằng trần gian và thiên thượng hai nơi biệt, thì sao Thuấn phi" có hội ngộ, Chức Nữ lại tương phùng, vậy thì lang quân đối với thiếp rất là bạc tình!
Ông buồn nét mặt mà rằng:
tin – Ta từ khi về chầu thiên đình, được trông coi về việc bút nghiên, nơi thiên tào công việc nhiều, không có thì giờ đến thăm nàng, còn tấm lòng khăng khít thuỷ chung này không bao giờ thay đổi.
Phu nhân muốn lưu ông ở lại tự tình. Ông vỗ về nói:
– Chết sống là lẽ thường xưa nay, hợp tan là tuần hoàn việc thế. Vì Ngọc Tiên có duyên tái hợp, Dương Thái Chân cơ ước lai sinh. Nàng không cần phải bị phiền về nỗi hạc lánh gương tan, cái ngày chúng ta gặp nhau sắp đến rồi.
Nói xong, có một trận thanh phong, không biết ông biển đi đâu mất. Phụ nhân thương khóc chợt tỉnh dậy, sai thị nữ ra xem trời đất chỉ thấy sương mù mờ, đêm đã gần sáng rồi.
Từ đó phu nhân lại càng có ý chán đời nhưng chưa có dịp. Đến ngày lễ tiểu tường ông, người nhà bận việc, phu nhân ở trong buồng xé cái áo mà ngày trước ông tặng tự thắt cổ đến chết. Đến khi người nhà biết thì phu nhân đã tắt thở rồi. Cả nhà thương cảm, tống táng theo tang lễ. Việc ấy tâu lên, triều đình lập đền thờ, đề bảng nêu ra cửa, khắc chữ: “Trinh liệt phu nhân từ”, ban cấp tế điền, bốn mùa có tế lễ, người làng cầu đảo đều có linh ứng.
Lược đoạn cuối [...]
Vài năm sau, có người thư sinh họ Hà đi vãn cảnh đến đền Liệt nữ, làm bài thơ ca ngợi phu nhân nhưng tỏ ý không coi trọng Đinh Hoàn. Phu nhân đã mời thư sinh đến tranh luận và đưa ra lí lẽ để bảo vệ Đinh Hoàn, cho rằng ông là người sống trung nghĩa, chết vì non sông, đáng trân trọng.
                                  (Nguồn: Văn xuôi tự sự Việt Nam thời trung đại, NXB giáo dục, 2001, tr. 344-362)
Các câu hỏi về liên quan có thể bắt gặp:
1. Ai là người kể chuyện trong trích đoạn "Người Liệt Nữ ở An Ấp"?
2. Nhận biết đề tài, nhân vật và cốt truyện?
3. Nhận biết các thủ pháp nghệ thuật trong truyện truyền kỳ.
4. Nhận biết yếu tố hoang đường, kỳ ảo trong truyện truyền kỳ.
5. Tóm tắt được cốt truyện:
6. Lí giải vai trò của yếu tố kỳ ảo trong truyện truyền kỳ.
7. Phân tích chủ đề của tác phẩm?
8. Lý giải vì sao Đinh Đoàn được phong là Liệt Nữ?
9. Phân tích và đánh giá sự phù hợp của người kể chuyện trong việc thể hiện chủ đề của văn bản.
10. Viết đoạn văn (khoảng 200 chữ) phân tích tác dụng của yếu tố kì ảo được sử dụng trong văn bản.

Timi · Accepted Answer

Dưới đây là các câu trả lời cho những câu hỏi liên quan đến tác phẩm "Người liệt nữ ở An Ấp":

1. Ai là người kể chuyện trong trích đoạn "Người liệt nữ ở An Ấp"?
- Người kể chuyện trong trích đoạn là một người kể chuyện ẩn danh, có thể là tác giả hoặc một người quan sát, với giọng điệu khách quan, truyền tải cảm xúc và tâm trạng của nhân vật.

2. Nhận biết đề tài, nhân vật và cốt truyện?
- Đề tài: Tình yêu, lòng trung thành và sự hy sinh của người phụ nữ.
- Nhân vật: Đinh Hoàn (tiến sĩ), phu nhân của Đinh Hoàn, gia đình và những người xung quanh.
- Cốt truyện: Đinh Hoàn đi sứ và qua đời, phu nhân đau buồn tự tử theo chồng, được triều đình tôn vinh.

3. Nhận biết các thủ pháp nghệ thuật trong truyện truyền kỳ.
- Sử dụng ngôn ngữ giàu hình ảnh, biểu cảm, đối thoại nội tâm, và các yếu tố hoang đường, kỳ ảo để thể hiện tâm trạng nhân vật.

4. Nhận biết yếu tố hoang đường, kỳ ảo trong truyện truyền kỳ.
- Sự xuất hiện của hồn ma Đinh Hoàn và cuộc trò chuyện giữa phu nhân và hồn ma thể hiện yếu tố kỳ ảo, cho thấy sự kết nối giữa hai thế giới.

5. Tóm tắt được cốt truyện:
- Đinh Hoàn, một tiến sĩ trẻ, đi sứ và qua đời. Phu nhân đau buồn, quyết định tự tử để theo chồng. Sau khi chết, phu nhân được triều đình tôn vinh là liệt nữ, biểu tượng cho lòng trung thành.

6. Lí giải vai trò của yếu tố kỳ ảo trong truyện truyền kỳ.
- Yếu tố kỳ ảo giúp thể hiện sâu sắc tâm trạng, nỗi đau và tình yêu của phu nhân, đồng thời tạo ra không gian cho những giá trị văn hóa, truyền thống về lòng trung thành và sự hy sinh.

7. Phân tích chủ đề của tác phẩm?
- Chủ đề chính là lòng trung thành, tình yêu vợ chồng và sự hy sinh cao cả. Tác phẩm ca ngợi những giá trị đạo đức và nhân văn, đặc biệt là trong bối cảnh xã hội phong kiến.

8. Lý giải vì sao Đinh Hoàn được phong là liệt nữ?
- Đinh Hoàn được phong là liệt nữ vì ông sống trung nghĩa, hy sinh vì đất nước, và phu nhân của ông thể hiện lòng trung thành tuyệt đối, quyết định tự tử để theo chồng.

9. Phân tích và đánh giá sự phù hợp của người kể chuyện trong việc thể hiện chủ đề của văn bản.
- Người kể chuyện có giọng điệu trữ tình, cảm xúc, giúp người đọc cảm nhận sâu sắc nỗi đau và tình yêu của phu nhân. Sự khách quan trong cách kể cũng làm nổi bật những giá trị nhân văn của tác phẩm.

10. Viết đoạn văn (khoảng 200 chữ) phân tích tác dụng của yếu tố kì ảo được sử dụng trong văn bản:
- Yếu tố kỳ ảo trong "Người liệt nữ ở An Ấp" không chỉ tạo ra một không gian huyền bí mà còn làm nổi bật tâm trạng của nhân vật. Cuộc gặp gỡ giữa phu nhân và hồn ma Đinh Hoàn thể hiện sự kết nối sâu sắc giữa hai thế giới, cho thấy tình yêu và lòng trung thành không bị giới hạn bởi cái chết. Hình ảnh Đinh Hoàn xuất hiện trong giấc mơ của phu nhân mang đến cho độc giả cảm giác về sự hiện hữu của tình yêu vĩnh cửu. Điều này không chỉ làm tăng tính bi kịch của câu chuyện mà còn khắc sâu giá trị của lòng trung thành và sự hy sinh. Yếu tố kỳ ảo cũng giúp làm nổi bật những giá trị văn hóa, truyền thống của dân tộc, khi phu nhân quyết định tự tử để theo chồng, thể hiện một quan niệm sâu sắc về tình yêu và trách nhiệm. Nhờ đó, tác phẩm không chỉ là một câu chuyện tình yêu mà còn là một bài học về đạo đức và nhân văn.

NGƯỜI LIỆT NỮ Ở AN ẤP (Trích Truyền kì tân phả – Đoàn Thị Điểm) Tóm tắt: "Người Liệt Nữ ở An Ấp" kể về Đinh Hoàn, một tiến sĩ trẻ ở làng An Ấp, tỉnh Nghệ An trong thời Vĩnh Thịnh. Đinh Hoàn mồ côi sớm,...