Bài 3
Để làm tròn một số thập phân, ta thực hiện theo các bước sau:
1. Xác định chữ số cần làm tròn: Chữ số này nằm ở hàng cần làm tròn.
2. Nhìn vào chữ số liền kề bên phải chữ số cần làm tròn:
- Nếu chữ số này bé hơn 5 (từ 0 đến 4), ta làm tròn xuống, tức là giữ nguyên chữ số cần làm tròn.
- Nếu chữ số này lớn hơn hoặc bằng 5 (từ 5 đến 9), ta làm tròn lên, tức là tăng chữ số cần làm tròn lên 1 đơn vị.
3. Thay tất cả các chữ số ở bên phải chữ số cần làm tròn bằng 0 hoặc bỏ đi, tùy thuộc vào yêu cầu của đề bài.
Ví dụ: Làm tròn số 3,768 đến hàng phần mười.
- Chữ số cần làm tròn là 7 (ở hàng phần mười).
- Chữ số liền kề bên phải là 6 (ở hàng phần trăm).
- Vì 6 lớn hơn 5, nên ta làm tròn lên, tức là tăng 7 lên thành 8.
Kết quả là 3,8.
Lưu ý: Trong quá trình làm tròn, ta chỉ tập trung vào chữ số cần làm tròn và chữ số liền kề bên phải nó. Các chữ số khác không ảnh hưởng đến việc làm tròn.
Bài 3.
Để làm tròn các số đến hàng phần trăm, ta sẽ thực hiện theo các bước sau:
a) Làm tròn số 13,44567 đến hàng phần trăm:
- Hàng phần trăm là hàng thứ ba sau dấu phẩy, tức là chữ số 4.
- Hàng phần nghìn là hàng thứ tư sau dấu phẩy, tức là chữ số 5.
- Vì 5 >= 5 nên ta làm tròn lên, tức là tăng 1 đơn vị ở hàng phần trăm.
Do đó, 13,44567 làm tròn đến hàng phần trăm là 13,45.
b) Làm tròn số -2354,98817 đến hàng phần trăm:
- Hàng phần trăm là hàng thứ ba sau dấu phẩy, tức là chữ số 8.
- Hàng phần nghìn là hàng thứ tư sau dấu phẩy, tức là chữ số 1.
- Vì 1 < 5 nên ta giữ nguyên chữ số ở hàng phần trăm.
Do đó, -2354,98817 làm tròn đến hàng phần trăm là -2354,99.
c) Làm tròn số $\frac{20}{3}$ đến hàng phần trăm:
- Ta tính giá trị của $\frac{20}{3}$: $\frac{20}{3} \approx 6,66666...$
- Hàng phần trăm là hàng thứ ba sau dấu phẩy, tức là chữ số 6.
- Hàng phần nghìn là hàng thứ tư sau dấu phẩy, tức là chữ số 6.
- Vì 6 >= 5 nên ta làm tròn lên, tức là tăng 1 đơn vị ở hàng phần trăm.
Do đó, $\frac{20}{3}$ làm tròn đến hàng phần trăm là 6,67.
d) Làm tròn số $\sqrt{90}$ đến hàng phần trăm:
- Ta tính giá trị của $\sqrt{90}$: $\sqrt{90} \approx 9,48683...$
- Hàng phần trăm là hàng thứ ba sau dấu phẩy, tức là chữ số 8.
- Hàng phần nghìn là hàng thứ tư sau dấu phẩy, tức là chữ số 6.
- Vì 6 >= 5 nên ta làm tròn lên, tức là tăng 1 đơn vị ở hàng phần trăm.
Do đó, $\sqrt{90}$ làm tròn đến hàng phần trăm là 9,49.
Đáp số:
a) 13,45
b) -2354,99
c) 6,67
d) 9,49
Bài 4.
Để làm tròn số 9789135 với độ chính xác \( d = 500 \), chúng ta sẽ thực hiện các bước sau:
1. Xác định khoảng cách gần nhất:
- Số 9789135 nằm giữa hai số 9789000 và 9789500.
- Ta cần kiểm tra xem số 9789135 gần hơn với số nào trong hai số này.
2. Tính khoảng cách từ 9789135 đến 9789000 và 9789500:
- Khoảng cách từ 9789135 đến 9789000 là:
\[
9789135 - 9789000 = 135
\]
- Khoảng cách từ 9789135 đến 9789500 là:
\[
9789500 - 9789135 = 365
\]
3. So sánh hai khoảng cách:
- 135 < 365, do đó số 9789135 gần hơn với số 9789000.
4. Kết luận:
- Vì số 9789135 gần hơn với số 9789000, nên khi làm tròn số này với độ chính xác \( d = 500 \), ta sẽ làm tròn xuống đến số 9789000.
Vậy, số 9789135 làm tròn với độ chính xác \( d = 500 \) là 9789000.