Thuyết minh về di tích lịch sử Chùa Tôn Thạnh ở Long An

Chùa Tôn Thạnh là ngôi chùa cổ nhất Long An với phong cách kiến trúc cổ kính, độc đáo. Ngôi chùa nổi tiếng này còn hiện hữu qua nhiều câu văn, câu thơ bất hữu trong các bài văn tế, được lưu danh sử sách nhiều đời nên được rất nhiều tín đồ phật tử và khách du lịch ghé thăm.

Không chỉ là một kiến trúc phật giáo đơn thuần, ngôi chùa có lịch sử hơn hai trăm năm này còn là nơi ra đời của “Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc” - một sáng tác xuất chúng mang ý nghĩa lịch sử muôn đời của cụ Nguyễn Đình Chiểu. 

Chùa Tôn Thạnh được xây dựng vào năm 1808, tọa lạc tại ấp Thanh Ba, xã Mỹ Lộc, huyện Cần Giuộc, tỉnh Long An, cách trung tâm tỉnh Cần Giuộc chỉ khoảng 3km. Ban đầu ngôi chùa này có tên là Lan Nhã, sau một thời gian, chùa đổi tên mới là chùa Tông Thạnh. Mãi cho đến năm 1841, vì kỵ tên húy của vua Thiệu Trị là Miên Tông nên chùa đã đổi tên thành chùa Tôn Thạnh và tên này được giữ mãi cho đến hiện nay.

Chùa Tôn Thạnh được xây dựng bởi Thiền sư Viên Ngộ và trong suốt thời gian tu đạo tại vùng đất Long An, Thiền sư Viên Ngộ đem đến rất nhiều điều an lành cho nơi đây, chính vì thế ngôi chùa này được rất nhiều người dân trong vùng yêu quý. Theo lịch sử ghi chép lại, năm 1820, trong vùng đất Long An phát bệnh đậu mùa và nhanh chóng lan rộng, có rất nhiều người dân bị bệnh không thể cứu chữa dẫn đến cái chết. Cảm thương trước đại nạn, Thiền sư Viên Ngộ đã lập đàn cầu kinh tiêu trừ tai ương, phát khởi mật nguyện chung thân tịnh cốc (không ăn suốt đời) để cầu nguyện cho đại dịch đậu mùa tiêu tan, cầu cho người dân quanh vùng được khỏe mạnh, bình an. Và sau đó lời cầu nguyện dường như linh ứng nhiệm màu khi dịch bệnh đầu mùa dần thuyên giảm và hết toàn toàn.

Đến năm 1846, Thiền sư Viên Ngộ quyết định tuyệt thủy rồi viên tịch vào ngày 18/2/1846. Để tưởng nhớ đến một thiền sư suốt đời sống vì dân, hy sinh thân mình để đem lại điều lành cho chúng sinh, người dân quanh vùng Long An quyết định xây tháp thờ tưởng nhớ Thiền sư Viên Ngộ trong khuôn viên chùa Tôn Thạnh. Chính vì vậy ngôi chùa này còn được gọi là chùa Tăng Ngộ hay chùa Ông Ngộ.