Viết bài văn phân tích bài thơ cái cầu của Phạm Tiến Duật

Phạm Tiến Duật là một trong những nhà thơ tiêu biểu nhất của thế hệ các nhà thơ trẻ thời kì chống Mĩ cứu nước. Thơ ông có giọng điệu sôi nổi, trẻ trung, hồn nhiên, tinh nghịch mà sâu sắc, tập trung thể hiện hình ảnh thế hệ trẻ Việt Nam trên tuyến đường Trường Sơn trong những năm tháng hào hùng. "Bài thơ về tiểu đội xe không kính" và "Cái cầu" là hai tác phẩm xuất sắc của ông được sáng tác vào giai đoạn này.

Nếu như ở Bài thơ về tiểu đội xe không kính, người đọc bắt gặp hình tượng độc đáo: Những chiếc xe không kính vẫn băng ra chiến trường thì đến với Cái cầu, chúng ta lại thấy hình ảnh mới lạ: Cây cầu bằng tre nứa mong manh nhưng đầy ý nghĩa.

Cây cầu ấy do chính bàn tay con người tạo nên để nối liền đôi bờ sông. Đó cũng là cây cầu của tình quân dân thắm thiết. Hình ảnh cây cầu gợi lên sự thân thuộc, gần gũi đối với mỗi người dân Việt Nam bởi nó gắn bó máu thịt với cuộc sống sinh hoạt thường ngày. Nó còn là nhịp cầu nối giữa quá khứ và tương lai, nối liền lòng yêu thương, niềm tin tưởng, hi vọng của nhân dân gửi gắm cho những người lính cụ Hồ đang ngày đêm chiến đấu bảo vệ Tổ quốc.

Phạm Tiến Duật đã sử dụng biện pháp tu từ so sánh độc đáo:

Những chàng trai chưa trắng nợ anh hùng
Hồn quanh quẩn bên cầu chờ bóng ai

Hình ảnh so sánh "những chàng trai chưa trắng nợ anh hùng" với "hồn quanh quẩn bên cầu chờ bóng ai" khiến câu thơ trở nên giàu tính biểu cảm hơn bao giờ hết. Tác giả đã khéo léo mượn hình ảnh cây cầu để nói lên tâm tư, nỗi nhớ nhung da diết của những cô gái hậu phương dành cho những người lính nơi tiền tuyến. Họ luôn hướng về nhau, cùng chung một lí tưởng cao đẹp đó là giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước.

Trong khổ thơ cuối, tác giả tiếp tục sử dụng phép ẩn dụ tài tình khi ví von cây cầu như trái tim người lính:

Cầu là nhịp tim anh
Là quê hương rất gần

Câu thơ ngắn gọn nhưng chứa đựng nhiều tầng lớp ý nghĩa. Nhịp tim là biểu trưng cho sức sống mãnh liệt của con người. Vậy mà tác giả lại khẳng định rằng nhịp tim của người lính chính là cây cầu - một công trình kiến trúc đồ sộ. Điều đó chứng tỏ rằng cây cầu có mối liên hệ mật thiết với đời sống tâm hồn của người lính. Bởi lẽ họ coi cây cầu như quê hương thứ hai của mình vậy.

Bằng việc sử dụng ngôn ngữ giản dị, mộc mạc kết hợp với các biện pháp nghệ thuật đặc sắc như so sánh, ẩn dụ, hoán dụ,... Phạm Tiến Duật đã khắc họa thành công vẻ đẹp của cây cầu - một biểu tượng thiêng liêng của tình yêu tổ quốc, tình đồng chí, đồng đội.