Đề 1: Chiếc lá chim sâu hỏi chiếc lá: - Lá ơi! Hãy kể chuyện cuộc đời bạn cho tôi nghe đi! - Bình thường lắm, chẳng có gì đáng kể đâu. - Bạn đừng giấu! Nếu bình thường vậy, sao bông hoa rất biết ơn bạn? - Thật mà! Cuộc đời tôi rất bình thường. Ngày nhỏ tôi là một búp non. Tôi lớn dần lên thành một chiếc lá và cứ là chiếc lá như thế cho đến bây giờ. - Thật như thế sao? Đã có lần nào bạn biến thành hoa, thành quả, thành một ngôi sao, thành vầng mặt trời đem lại niềm vui cho mọi người như trong các câu chuyện cổ tích mà bác Gió thường rì rầm kể suốt đêm ngày chưa? - Chưa. Chưa một lần nào tôi biến thành một thứ gì khác tôi cả. Suốt đời, tôi chỉ là một chiếc lá nhỏ nhoi bình thường. - Thế thì chán thật! Bông hoa kia đã làm tôi thất vọng. Hoa ơi, bạn chỉ khéo bịa chuyện. - Tôi không bịa chút nào đâu. Mãi mãi tôi kính trọng những chiếc lá bé nhỏ bình thường như thế. Chính nhờ họ mới có chúng tôi - những hoa, những quả, những niềm vui mà bạn vừa nói đến. => Chủ đề: Ca ngợi sự hi sinh thầm lặng của những chiếc lá bé nhỏ bình thường để mang đến cho ta những điều tốt đẹp. Nhận xét nghệ thuật: Cốt truyện đơn giản, tình huống truyện độc đáo, hấp dẫn; Ngôi kể thứ ba giúp câu chuyện thêm khách quan; Xây dựng nhân vật đặc sắc qua lời đối thoại; Ngôn ngữ gần gũi, dễ hiểu, hình ảnh sinh động, giàu tính biểu tượng; Biện pháp tu từ liệt kê nhấn mạnh ý nghĩa của chiếc lá bình thường. Đề 2: Bố tôi Tôi đi học dưới đồng bằng. Còn bố tôi, từ nơi núi đồi hiểm trở, ông luôn dõi theo tôi. Bao giờ cũng vậy, ông mặc chiếc áo kẻ ô phẳng phiu nhất, xuống núi vào cuối mỗi tuần. Ông rẽ vào bưu điện để nhận những lá thư tôi gưỉ. Lặng lẽ, ông vụng về mở nó ra. Ông xem từng con chữ, lấy tay chạm vào nó, rồi ép nó vào khuôn mặt đầy râu của ông. Rồi lặng lẽ như lúc mở ra, ông xếp nó laị, nhét vào bao thư. Ông ngồi trầm ngâm một lúc, khẽ mỉm cười rồi đi về nuí. Về đến nhà, ông nói với mẹ tôi: Con mình vừa gửi thư về. Bà lại cẩn thận mở nó ra, khen: Con mình viết chữ đẹp quá! Những chữ tròn, thật tròn, những cái móc thật bén. Chỉ tiếc rằng không biết nó viết gì. Sao ông không nhờ ai đó ở bưu điện đọc giùm?. Ông nói: Nó là con tôi, nó viết gì tôi đều biết cả. Rồi ông lấy lại thư, xếp vào trong tủ cùng với những lá thư trước, những lá thư được bóc ra nhìn ngắm, chạm mặt rồi cất vao, không thiếu một lá, ngay cả những lá đầu tiên nét chữ còn non nớt. Hôm nay là ngày đầu tiên tôi bước chân vào trường đại học. Một ngày khai trường đầu tiên không có bố. Bố tôi đã mất. Nhưng tôi biết bố sẽ đi cùng tôi trên những con đường mà tôi sẽ đi, suốt cả hành trình cuộc đời. (Theo Nguyễn Ngọc Thuần, “Tuyển tập truyện ngắn hay viết cho thiếu nhi”) => Chủ đề: Tình cha con thiêng liêng, cao quý. Nhận xét nghệ thuật: Ngôi kể thứ nhất giúp câu chuyện thêm chân thực, xúc động; Miêu tả tâm lí nhân vật tinh tế, sâu sắc; Sử dụng nhiều hình ảnh so sánh độc đáo, giàu sức gợi.