Nhân vật là bản sao của đời sống nhưng không phải là bê nguyên xi trần trụi vào tác phẩmmà đã được nhà văn gọt giũa bằng lớp lớp ngôn từ nên khi vào tác phẩm nhân vật đã trởthành hình tượng nghệ thuật....

Lêônit Lêônốp cho rằng: "Nhân vật là bản sao của đời sống, nhưng không phải là bê nguyên xi trần trụi vào tác phẩm mà đã được nhà văn gọt giũa bằng lớp lớp ngôn từ nên khi vào tác phẩm nhân vật đã trở thành một hình tượng nghệ thuật".

"Bản sao của đời sống": Nhân vật trong tác phẩm văn học phản ánh hiện thực cuộc sống thông qua những nét tiêu biểu nhất về diện mạo, tâm lí, tính cách...của con người.

"Bê nguyên xi trần trụi vào tác phẩm": Nhà văn lấy chất liệu từ chính cuộc sống để xây dựng lên các nhân vật.

"Nhà văn gọt giũa bằng lớp lớp ngôn từ": Nhà văn sử dụng tài năng và sự sáng tạo của mình để biến những chất liệu thô sơ ban đầu thành những nhân vật sinh động, hấp dẫn.

=> Nhận định trên khẳng định vai trò quan trọng của hiện thực đời sống đối với việc xây dựng nhân vật trong tác phẩm văn học đồng thời nhấn mạnh sự sáng tạo, tài năng của nhà văn trong quá trình xây dựng nhân vật.

Chứng minh:

* Nhân vật trong tác phẩm văn học là sản phẩm của trí tưởng tượng phong phú của nhà văn, là kết quả của quá trình lao động nghệ thuật nghiêm túc, lâu dài.

Ví dụ:

+ Trong truyện ngắn "Lão Hạc", Nam Cao đã xây dựng nhân vật lão Hạc dựa trên nguyên mẫu một người nông dân có thật ở làng quê của ông. Tuy nhiên, lão Hạc trong tác phẩm không đơn thuần là bản sao của người nông dân ấy mà đã được Nam Cao thổi hồn, biến lão Hạc trở thành một nhân vật điển hình cho số phận bi thảm của người nông dân Việt Nam trước Cách mạng tháng Tám.

+ Trong bài thơ "Tây Tiến", Quang Dũng cũng đã lấy cảm hứng từ những người lính Tây Tiến để xây dựng nên hình tượng người lính Tây Tiến. Tuy nhiên, người lính Tây Tiến trong bài thơ không chỉ là bản sao của những người lính ngoài đời thực mà còn là một hình tượng nghệ thuật mang đậm dấu ấn cá nhân của Quang Dũng.

* Hiện thực đời sống là nguồn cảm hứng bất tận cho nhà văn sáng tạo ra những nhân vật độc đáo.

Ví dụ:

+ Trong truyện ngắn "Chiếc lược ngà", Nguyễn Quang Sáng đã lấy cảm hứng từ câu chuyện có thật về một người cha đi chiến trường, để lại đứa con nhỏ ở nhà. Khi trở về, người cha mới biết con gái mình đã mất. Từ đó, ông viết nên câu chuyện đầy xúc động về tình phụ tử thiêng liêng.

+ Trong tiểu thuyết "Số đỏ", Vũ Trọng Phụng đã lấy cảm hứng từ những thói hư tật xấu của xã hội đương thời để xây dựng nên nhân vật Xuân Tóc Đỏ - một kẻ lưu manh, bịp bợm nhưng lại rất khéo léo, lọc lõi trong việc lợi dụng những kẽ hở của xã hội để tiến thân.

* Nhà văn cần phải có tài năng và sự sáng tạo để biến những chất liệu thô sơ ban đầu thành những nhân vật sinh động, hấp dẫn.

Ví dụ:

+ Trong truyện ngắn "Chữ người tử tù", Nguyễn Tuân đã xây dựng nhân vật Huấn Cao - một người tử tù tài hoa, khí phách hiên ngang, bất khuất. Để làm nổi bật vẻ đẹp của nhân vật này, Nguyễn Tuân đã sử dụng nhiều thủ pháp nghệ thuật như so sánh, ẩn dụ,...

+ Trong bài thơ "Việt Bắc", Tố Hữu đã xây dựng nhân vật Việt Bắc - một vùng đất anh hùng, kiên cường, giàu lòng yêu nước. Để làm nổi bật vẻ đẹp của nhân vật này, Tố Hữu đã sử dụng nhiều biện pháp tu từ như ẩn dụ, hoán dụ,...