câu 1: Nhân vật trữ tình là người kể chuyện xưng "tôi"
câu 2: Câu trả lời hoàn thiện cho bài tập gốc:
Người con coi "bát nước lạnh" là một di sản vì nó mang ý nghĩa sâu sắc về sự kiềm chế và lòng nhân ái. Bát nước lạnh tượng trưng cho việc giữ tâm hồn thanh thản, tránh xa những cảm xúc tiêu cực như nóng giận hay thù hận. Nó nhắc nhở chúng ta rằng, dù cuộc sống có khó khăn đến đâu, vẫn cần giữ vững tinh thần lạc quan và biết cách giải quyết vấn đề một cách bình tĩnh. Di sản này cũng phản ánh giá trị gia đình, nơi mà tình yêu thương và sự dạy dỗ từ cha mẹ đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành nhân cách của mỗi cá nhân.
câu 3: Hình ảnh "bát nước lạnh" tượng trưng cho sự tỉnh táo, lý trí và khả năng kiềm chế cảm xúc nóng giận. Nó là biểu tượng cho việc giữ vững tâm hồn bình tĩnh, sáng suốt trong mọi tình huống khó khăn.
câu 4: Trong khổ thơ đầu tiên của bài thơ "Bắt nước lạnh", tác giả Nguyễn Minh Khiêm sử dụng hai biện pháp tu từ chính là ẩn dụ và liệt kê.
* Ẩn dụ: Tác giả sử dụng hình ảnh "bát nước lạnh" để ẩn dụ cho sự bình tĩnh, điềm đạm, khả năng kiểm soát bản thân. Bát nước lạnh tượng trưng cho sự mát mẻ, dễ chịu, giúp con người giữ được tâm trạng ổn định, tránh được những hành động bốc đồng, nóng giận.
* Liệt kê: Việc liệt kê hàng loạt những hậu quả tiêu cực của việc thiếu kiềm chế như "những con nhím thập thò trong niềm kiêu hãnh của tôi không có dịp xù lông", "những quả ớt trong máu tôi không còn cay xé lưỡi" nhằm nhấn mạnh sức tàn phá khủng khiếp của sự tức giận, khiến con người trở nên thô lỗ, ích kỷ, thậm chí gây hại đến bản thân và người khác.
Tác dụng của các biện pháp tu từ này là tạo nên hiệu quả nghệ thuật cao cho đoạn thơ. Hình ảnh ẩn dụ "bát nước lạnh" gợi lên một cách trực quan về sự bình tĩnh, giúp người đọc dễ dàng hình dung ra lợi ích của việc kiềm chế cảm xúc. Liệt kê những hậu quả tiêu cực của việc thiếu kiềm chế càng tăng thêm sức thuyết phục cho lời khuyên của tác giả. Nhờ đó, thông điệp của bài thơ được truyền tải một cách rõ ràng và sâu sắc hơn.
câu 5: : Xác định đề tài, chủ đề, tư tưởng và thông điệp của bài thơ "Bắt nước lạnh" là gì?
Đề tài: Bài thơ viết về tình mẫu tử thiêng liêng, sự hy sinh cao cả của người mẹ dành cho con cái.
Chủ đề: Tình mẫu tử, lòng biết ơn, sự hi sinh.
Tư tưởng: Bài thơ ca ngợi công lao to lớn của người mẹ, đồng thời nhắc nhở chúng ta cần trân trọng, biết ơn và hiếu thảo với cha mẹ.
Thông điệp: Hãy luôn ghi nhớ và trân trọng những lời dạy bảo của cha mẹ, bởi đó chính là hành trang quý giá nhất giúp chúng ta trưởng thành và thành công trong cuộc sống.
câu 6: - Bố cục: 3 phần
+ Phần 1: "Hãy uống một bát nước lạnh trước khi cáu gắt": Sự kiềm chế bản thân là điều cần thiết.
+ Phần 2: "Chỉ có thể nhiều ức trong tôi đã biến mất...": Những lợi ích mà sự kiềm chế mang lại.
+ Phần 3: "Nếu không có một lời mẹ dặn...": Khẳng định giá trị của việc học cách kiềm chế từ người lớn.
câu 7: - Giọng điệu: nhẹ nhàng, sâu lắng nhưng đầy triết lý.
- Mạch cảm xúc: từ việc nhớ về lời dạy của người mẹ đến sự chiêm nghiệm và thấu hiểu giá trị của lời khuyên đó trong cuộc sống.
- Cảm hứng chủ đạo: tình mẫu tử thiêng liêng, sự trân trọng và biết ơn với những lời dạy bảo của cha mẹ.
câu 8: Câu thơ "Nếu không có một lời mẹ dặn...con làm sao có được bây giờ" là một lời khẳng định về giá trị to lớn của tình mẫu tử. Tình mẫu tử là nguồn sức mạnh tinh thần to lớn, giúp con người vượt qua mọi khó khăn, thử thách trong cuộc sống. Trong bài thơ "Bắt nước lạnh", Nguyễn Minh Khiêm đã sử dụng hình ảnh ẩn dụ "bát nước lạnh" để nói về tình mẫu tử. Bát nước lạnh là biểu tượng của sự dịu dàng, ấm áp, giúp con người xoa dịu những nỗi đau, tổn thương. Mẹ luôn là người ở bên cạnh chúng ta, che chở, bảo vệ và dạy dỗ chúng ta nên người. Những lời khuyên, lời dạy bảo của mẹ sẽ mãi mãi là hành trang quý giá giúp chúng ta trưởng thành và thành công trong cuộc sống.