MẶT ĐƯỜNG KHÁT VỌNG I. ĐỌC HIỂU (4.0 điểm) Đọc đoạn trích sau: Ta lớn lên bằng niềm tin rất thật Biết bao nhiêu hạnh phúc có trên đời Dẫu phải khi cay đắng dập vùi Rằng cô Tấm cũng về làm hoàng hậu Câ...

phần:
câu 1: Nguyễn Khoa Điềm thuộc thế hệ nhà thơ trưởng thành trong kháng chiến chống Mĩ cứu nước. Trong những năm kháng chiến chống Mĩ, ông đã gắn bó máu thịt với mảnh đất quê hương. Thơ của ông giàu chất suy tư, cảm xúc dồn nén, mang màu sắc trữ tình chính luận. Một trong những tác phẩm tiêu biểu của Nguyễn Khoa Điềm là tập trường ca Mặt đường khát vọng được hoàn thành ở chiến khu Trị Thiên năm 1971. Tác phẩm mang đến cái nhìn mới mẻ về đất nước qua chương V trong trường ca.
Chương V trong trường ca Mặt đường khát vọng có nhan đề là Đất Nước. Đây là chương được đánh giá là hay nhất và có nhiều ấn tượng nhất đối với bạn đọc của Trường ca. Trong chương này, tác giả đã bàn về đất nước trên cả hai phương diện: tầm vóc trong cuộc kháng chiến và truyền thống lịch sử – văn hóa lâu đời của dân tộc Việt Nam.
Trước hết, Nguyễn Khoa Điềm khẳng định nhân dân ta đã sáng tạo ra đất nước. Từ bao đời nay, chính nhân dân là người đã lao động để xây dựng non sông gấm vóc của đất nước, bảo vệ đất nước trước mọi kẻ thù xâm lược, giữ gìn và truyền lại mọi giá trị văn hóa, tinh thần cho các thế hệ kế thừa.
Trong suốt bốn nghìn năm lịch sử, dân tộc ta đã chiến đấu anh dũng để giữ gìn độc lập, chủ quyền, tự hào về sức mạnh của khối đại đoàn kết toàn dân tộc. Không phải chỉ có chiến sĩ ngoài mặt trận mới đánh giặc, mà nhân dân cũng tham gia đánh giặc bằng mọi khả năng của mình. Người già giúp sức về kinh nghiệm, người trẻ góp sức bằng sức khỏe. Trai tráng ra trận, gái trẻ lăn xả làm hậu phương. Ngay cả những vật vô tri vô giác như cây cỏ, hoa lá… đều góp công vào thắng lợi chung. Những người con gái không chỉ dịu dàng đảm đang trong gia đình mà còn kiên cường dũng cảm trong chiến đấu. Họ vừa là những người vợ, người mẹ hiền trong thời bình, lại vừa là những người chiến sĩ dũng cảm, quyết tử cho tổ quốc quyết sinh trong thời chiến.
Không chỉ vậy, nhân dân còn đóng góp công lao to lớn trong quá trình chinh phục thiên nhiên, cải tạo thiên nhiên. Khi chưa có chữ viết, họ chưa có cách nào ghi nhớ lịch sử, gốc tích của mình nên họ lấy những yếu tố thiên nhiên như mùa vụ, đặc điểm thời tiết để tính thời gian, đặt tên cho tháng, tên năm. Chính họ đã sống và chết, chôn xương dưới biển sâu, trên rừng thẳm, họ đã đào đá, khơi sông, xây dựng nên những cánh đồng xanh tươi, những bãi mía nương dâu…
Như vậy, nhân dân ta đã sáng tạo ra đất nước chứ không phải chỉ là những người làm chủ, sở hữu đất nước.
Bằng việc sử dụng chất liệu văn hóa dân gian quen thuộc cùng lối thơ linh hoạt, giọng điệu tâm tình, Nguyễn Khoa Điềm đã đem đến cho người đọc những cảm nhận mới mẻ về đất nước. Qua đó, nhà thơ muốn khẳng định vai trò, trách nhiệm của mỗi cá nhân trong công cuộc xây dựng, bảo vệ đất nước.


phần:
câu 2: I. Đọc hiểu (4.0 điểm)
: Thể thơ tự do
: Cảm xúc chủ đạo: Niềm tin mãnh liệt vào cuộc sống tốt đẹp, sự lạc quan, yêu đời của tác giả.
: Câu thơ: “Đất đai cỗi cằn thì người sẽ nở hoa” muốn nói tới sức mạnh tiềm ẩn bên trong con người. Dù ở bất cứ hoàn cảnh khó khăn nào, con người vẫn luôn có cơ hội để vươn lên, tỏa sáng.
: Hiệu quả nghệ thuật của phép điệp: Nhấn mạnh ước mơ, khát vọng cao đẹp của nhà thơ Nguyễn Khoa Điềm. Đồng thời tạo nhịp điệu sôi nổi, hào hùng cho lời thơ.
II. Viết (6.0 điểm)
*Yêu cầu hình thức:
– Thí sinh biết kết hợp kiến thức và kĩ năng làm nghị luận xã hội để tạo lập văn bản. Bài viết phải có bố cục rõ ràng, đầy đủ; văn viết có cảm xúc; diễn đạt trôi chảy, bảo đảm tính liên kết; không mắc lỗi chính tả, từ ngữ, ngữ pháp.
– Trình bày theo cách quy nạp.
* Yêu cầu nội dung:
Bài viết cần đảm bảo những nội dung sau:
a. Mở bài:
– Giới thiệu khái quát về vấn đề nghị luận: Tuổi trẻ với cách đối mặt và vượt qua thử thách.
b. Thân bài:
* Giải thích: Thử thách là những khó khăn, trở ngại mà chúng ta gặp phải trên con đường thực hiện mục tiêu, lí tưởng của mình.
* Bàn luận:
– Ý nghĩa của việc đối mặt và vượt qua thử thách:
+ Giúp tôi luyện bản lĩnh, ý chí cho mỗi người.
+ Rèn luyện những phẩm chất tốt đẹp như kiên trì, nhẫn nại, dũng cảm,...
+ Đem lại thành công, giúp mỗi người khẳng định giá trị của bản thân.
(Dẫn chứng phù hợp)
– Cách thức để vượt qua thử thách:
+ Có nhận thức đúng đắn về vai trò, tầm quan trọng của việc đối mặt với thử thách.
+ Xây dựng kế hoạch cụ thể để chinh phục mục tiêu đã đặt ra.
+ Luôn giữ vững quyết tâm, cố gắng hết mình vì mục tiêu.
c. Kết bài:
Khẳng định lại vấn đề.