Trình bày vai trò của giao phối không ngẫu nhiên với tiến hoá, tại sao chọn lọc tự nhiên chỉ tác động trực tiếp lên kiểu hình mà không tác động trực tiếp lên kiểu gen.

Vai trò của giao phối không ngẫu nhiên với tiến hóa
Giao phối không ngẫu nhiên là hiện tượng các cá thể trong quần thể lựa chọn bạn tình dựa trên một số đặc điểm nhất định, thay vì giao phối một cách hoàn toàn ngẫu nhiên. Hiện tượng này có vai trò quan trọng đối với quá trình tiến hóa, thể hiện ở những điểm sau:

Thay đổi thành phần kiểu gen của quần thể: Giao phối không ngẫu nhiên làm tăng tần số của các kiểu gen đồng hợp (chứa hai alen giống nhau) và giảm tần số của các kiểu gen dị hợp (chứa hai alen khác nhau) trong quần thể. Điều này xảy ra vì các cá thể có kiểu hình tương tự nhau có xu hướng giao phối với nhau nhiều hơn.
Không làm thay đổi tần số alen: Mặc dù thành phần kiểu gen thay đổi, nhưng tần số tương đối của các alen trong quần thể không bị ảnh hưởng trực tiếp bởi giao phối không ngẫu nhiên. Các alen chỉ được sắp xếp lại trong các tổ hợp gen khác nhau.
Tạo điều kiện cho chọn lọc tự nhiên tác động hiệu quả hơn: Việc tăng tần số kiểu gen đồng hợp có thể dẫn đến sự biểu hiện của các alen lặn. Nếu các alen lặn này quy định những kiểu hình có lợi trong môi trường, chọn lọc tự nhiên sẽ có cơ hội tác động và duy trì chúng, thúc đẩy quá trình tiến hóa theo một hướng nhất định. Ngược lại, nếu alen lặn quy định kiểu hình có hại, chúng sẽ dễ dàng bị chọn lọc tự nhiên loại bỏ hơn khi biểu hiện ra kiểu hình.
Có thể dẫn đến hình thành loài mới: Trong một số trường hợp, giao phối không ngẫu nhiên có thể dẫn đến sự cách ly sinh sản giữa các nhóm cá thể trong quần thể. Nếu các nhóm này giao phối ưu tiên với nhau, theo thời gian, sự khác biệt về tần số alen và thành phần kiểu gen giữa chúng có thể tăng lên, dẫn đến sự hình thành loài mới.