i:
câu 1. Chủ thể trữ tình trong bài thơ "Lại về" là người lính. Bài thơ được viết từ góc nhìn của người lính, thể hiện những cảm xúc, suy nghĩ và trải nghiệm của họ khi trở về quê hương sau thời gian chiến đấu. Chủ thể trữ tình này sử dụng ngôn ngữ giản dị, mộc mạc nhưng giàu hình ảnh, gợi tả khung cảnh thiên nhiên và cuộc sống bình dị nơi quê nhà, tạo nên một bức tranh đẹp về quê hương và tình yêu đất nước.
câu 2. Hình ảnh "mảnh trăng đầu tháng" trong bài thơ mang ý nghĩa tượng trưng cho sự khởi đầu mới, hy vọng và ước mơ. Trăng non, trắng tinh khôi, tượng trưng cho tuổi trẻ đầy nhiệt huyết, khát khao khám phá và chinh phục những mục tiêu lớn lao. Nó cũng gợi lên cảm giác thanh bình, yên tĩnh, tạo nên không gian thơ mộng, lãng mạn cho bài thơ. Hình ảnh này còn thể hiện niềm tin vào tương lai tươi sáng, khi ánh trăng dần tròn đầy, tượng trưng cho sự trưởng thành, thành công và hạnh phúc.
câu 3. Giải thích ý nghĩa nhan đề "Lại về" : Nhan đề thể hiện sự trở về quê nhà sau thời gian xa cách, gợi nhớ những kỉ niệm xưa cũ và tình cảm gắn bó với nơi chôn rau cắt rốn.
câu 4. Đoạn thơ "Lại về mảnh trăng đầu tháng..." đã khắc họa vẻ đẹp bình dị, thanh bình và yên ả của miền quê Việt Nam. Tác giả sử dụng những hình ảnh quen thuộc, gần gũi với cuộc sống nông thôn như "mảnh trăng đầu tháng", "mặt đồng bóng chiều", "tiếng ếch vùi trong cỏ", "lúa mềm như vai thân yêu", "mùa xuân", "thả chim", "hương đồng", "đàn trâu" để tạo nên bức tranh thiên nhiên tươi đẹp, tràn đầy sức sống.
* Mảnh trăng đầu tháng: Hình ảnh này gợi lên sự thanh tao, nhẹ nhàng, mang đến cảm giác thư thái, dễ chịu cho người đọc. Trăng đầu tháng còn tượng trưng cho sự khởi đầu mới, hy vọng và niềm tin vào tương lai tốt đẹp.
* Mặt đồng bóng chiều: Khung cảnh hoàng hôn trên cánh đồng được miêu tả bằng những từ ngữ giàu tính biểu cảm, gợi lên không gian yên tĩnh, thanh bình. Bóng chiều in xuống mặt đồng, tạo nên một khung cảnh lãng mạn, trữ tình.
* Tiếng ếch vùi trong cỏ: Tiếng ếch kêu vang lên giữa đồng quê, tạo nên âm thanh du dương, êm ái, khiến lòng người thêm phần thư giãn.
* Lúa mềm như vai thân yêu: Hình ảnh so sánh độc đáo, thể hiện sự gắn bó mật thiết giữa con người và thiên nhiên. Lúa được ví như "vai thân yêu", gợi lên cảm giác ấm áp, gần gũi, thân thương.
* Mùa xuân: Mùa xuân là mùa của sự sinh sôi nảy nở, của sự khởi đầu mới. Trong đoạn thơ, mùa xuân được miêu tả qua hình ảnh "thả chim", "hương đồng". Chim bay lượn trên bầu trời, mang theo hy vọng về một tương lai tươi sáng. Hương đồng thơm ngát, lan tỏa khắp nơi, tạo nên không khí vui tươi, phấn khởi.
* Hương đồng: Mùi hương đặc trưng của đồng quê, gợi lên cảm giác thanh bình, yên ả.
* Đàn trâu: Đàn trâu thong dong gặm cỏ, tạo nên hình ảnh bình dị, quen thuộc của cuộc sống nông thôn.
* Gõ sừng lên mảnh trăng cong: Hành động của đàn trâu khi đi ngang qua mảnh trăng đầu tháng, tạo nên một hình ảnh đẹp, thơ mộng, gợi lên sự hòa hợp giữa con người và thiên nhiên.
Qua những hình ảnh thơ mộc mạc, giản dị nhưng đầy chất thơ, tác giả đã vẽ nên một bức tranh thiên nhiên miền quê Việt Nam thật đẹp, thật đáng yêu. Bức tranh ấy không chỉ đẹp về mặt hình thức mà còn chứa đựng những giá trị tinh thần sâu sắc, thể hiện tình yêu quê hương tha thiết của nhà thơ Nguyễn Khoa Điềm.
câu 5. :
- So sánh: Khung cảnh miền quê trong hai câu thơ đều mang vẻ đẹp bình dị, thanh bình, gợi lên cảm giác yên ả, thanh thản. Tuy nhiên, mỗi tác giả lại có cách thể hiện riêng biệt.
- Tiếng ếch vùi trong cỏ ấm: Hình ảnh tiếng ếch kêu trong đêm khuya gợi lên không khí tĩnh lặng, thanh bình của làng quê Việt Nam. Tiếng ếch như một âm thanh quen thuộc, gần gũi, mang đến cảm giác an toàn, ấm áp.
- Lúa mềm như vai thân yêu: Hình ảnh so sánh độc đáo, sử dụng biện pháp tu từ ẩn dụ, so sánh lúa với vai thân yêu, gợi lên hình ảnh cánh đồng lúa xanh mướt, mềm mại, dịu dàng như vòng tay ôm ấp, che chở của người mẹ.
- Mưa đổ bụi êm êm trên bến vắng: Hình ảnh mưa bụi nhẹ nhàng rơi xuống bến vắng, gợi lên không khí tĩnh lặng, thanh bình của buổi chiều tà. Mưa bụi như một lớp màn mỏng manh, phủ lên khung cảnh, tạo nên vẻ đẹp lãng mạn, thơ mộng.
- Đò biếng lười nằm mặc nước sông trôi: Hình ảnh chiếc đò nằm im lìm trên dòng sông, gợi lên không khí tĩnh lặng, thanh bình của làng quê. Chiếc đò như một chứng nhân lịch sử, chứng kiến bao thăng trầm của cuộc sống.
:
- Tình yêu quê hương của Kiên trong "Buồn chiến tranh": Tình yêu quê hương của Kiên được thể hiện qua nhiều khía cạnh:
- Nỗi nhớ quê hương da diết: Kiên luôn nhớ về quê hương, nơi chôn rau cắt rốn của mình. Anh nhớ về những kỉ niệm tuổi thơ, những người thân yêu, những cảnh vật quen thuộc.
- Sự gắn bó sâu sắc với thiên nhiên: Kiên yêu thiên nhiên, yêu những cánh đồng lúa chín vàng, yêu những dòng sông uốn lượn, yêu những ngọn núi hùng vĩ.
- Lòng tự hào dân tộc: Kiên luôn tự hào về truyền thống văn hóa, lịch sử của dân tộc. Anh muốn góp phần bảo vệ đất nước, giữ gìn những giá trị tinh thần của dân tộc.
- Sự tương phản giữa quá khứ và hiện tại: Trong quá trình trưởng thành, Kiên dần nhận thức được những tổn thất, mất mát do chiến tranh gây ra. Điều này khiến anh càng thêm trân trọng những giá trị bình dị, giản đơn của cuộc sống.
- Nỗi buồn chiến tranh: Nỗi buồn chiến tranh là một phần tất yếu trong cuộc sống của Kiên. Nó là kết quả của những trải nghiệm đau thương, mất mát mà anh đã trải qua.
- Vai trò của kí ức: Kí ức là nguồn động lực, là sợi dây liên kết giữa quá khứ và hiện tại, giúp Kiên vượt qua những khó khăn, thử thách trong cuộc sống.
Kết luận: Tình yêu quê hương của Kiên trong "Buồn chiến tranh" là một tình cảm sâu sắc, thiêng liêng, được thể hiện qua nhiều cung bậc cảm xúc khác nhau. Qua đó, tác phẩm đã khắc họa chân thực cuộc sống của người lính trong chiến tranh, đồng thời gửi gắm thông điệp về ý nghĩa của hòa bình, về giá trị của cuộc sống.