i:
câu 1. Thể thơ được sử dụng trong đoạn thơ trên là thơ tự do. Đoạn thơ không tuân thủ quy tắc về số lượng chữ trong mỗi dòng và cách gieo vần, tạo nên sự linh hoạt và tự nhiên trong việc diễn đạt cảm xúc và hình ảnh.
câu 2. Những từ ngữ diễn tả trực tiếp không khí trên đường đi chợ Tết: "tưng bừng", "vui vẻ".
câu 3. Những hoạt động cụ thể của con người trong phiên chợ Tết được thể hiện ở phần thơ in đậm:
* Họ vui vẻ kéo hàng trên cỏ biếc.
* Những thằng cu áo đỏ chạy lon xon.
* Vài cụ già chống gậy bước lom khom.
* Cô yếm thắm che môi cười lặng lẽ.
* Thằng em bé nép đầu bên yếm mẹ.
* Hai người thôn gánh lợn chạy đi đầu.
* Con bò vàng ngộ nghĩnh đuổi theo sau.
* Sương trắng rơi nhẹ nhàng trên đầu cành như giọt sữa.
* Tia nắng tía nhấp nháy mãi trong ruộng lúa.
* Núi uốn mình trong chiếc áo the xanh.
* Đồi thoa son nằm dưới ánh bình minh.
* Người mua bán ra vào đầy cổng chợ.
* Con trâu đứng lờ đờ nhắm hai mắt ngủ để lắng nghe tiếng người nói chuyện rôm rả.
* Anh hàng tranh kĩu kịt quẩy đôi bồ, tìm đến nơi có nhiều người ngồi xuống mở hàng bán.
* Một ông thầy khóa gò lưng trên cánh phản, tay cầm bút, miệt mài viết thơ xuân.
* Cụ đồ nho vuốt râu cằm, miệng nhẩm đọc vài dòng câu đối đỏ.
* Bà cụ bán hàng bên miếu cổ, mái tóc bạc phơ, nước da nhăn nheo, dáng vẻ hiền từ.
câu 4. Từ láy "hí hoáy" được sử dụng trong câu thơ "Một thầy khóa gò lưng trên cánh phản, tay mài nghiên hí hoáy viết thơ xuân" có tác dụng miêu tả hành động viết thơ xuân của thầy khóa với nét vẽ tinh tế và tỉ mỉ. Từ láy này gợi lên hình ảnh người thầy đang chăm chú, miệt mài sáng tạo nên những vần thơ đẹp đẽ, thể hiện sự say mê và tâm huyết của ông dành cho nghệ thuật. Đồng thời, nó cũng góp phần làm tăng thêm vẻ đẹp lãng mạn, trữ tình cho bức tranh mùa xuân tươi vui, rộn ràng.
câu 5. Trong đoạn thơ "Chợ Tết" của Đoàn Văn Cừ, tác giả đã sử dụng yếu tố miêu tả một cách tinh tế và hiệu quả để tạo nên bức tranh sinh động về không khí náo nhiệt, rộn ràng của phiên chợ Tết.
* Miêu tả cảnh vật: Tác giả sử dụng những hình ảnh cụ thể, sinh động để khắc họa khung cảnh thiên nhiên tươi đẹp, tràn đầy sức sống: "Dải mây trắng đỏ dần trên đỉnh núi", "Sương hồng lam, ôm ấp nóc nhà gianh", "Con đường viền trắng mép đồi xanh". Những chi tiết này góp phần tạo nên bối cảnh cho phiên chợ Tết thêm phần rực rỡ, ấm áp.
* Miêu tả hoạt động của con người: Tác giả sử dụng những từ ngữ giàu tính gợi hình, gợi cảm để miêu tả sự nhộn nhịp, tấp nập của phiên chợ Tết: "Người các ấp tưng bừng ra chợ Tết", "Họ vui vẻ kéo hàng trên cỏ biếc", "Những thằng cu áo đỏ chạy lon xon", "Cô yếm thắm che môi cười lặng lẽ", "Thằng em bé nép đầu bên yếm mẹ", "Hai người thôn gánh lợn chạy đi đầu", "Con bò vàng ngộ nghĩnh đuổi theo sau". Qua đó, ta thấy được sự háo hức, phấn khởi của mọi người khi đón chào năm mới.
* Miêu tả tâm trạng của con người: Tác giả cũng khéo léo sử dụng ngôn ngữ để thể hiện tâm trạng vui tươi, phấn khởi của con người trong ngày Tết: "Họ vui vẻ kéo hàng trên cỏ biếc", "Cô yếm thắm che môi cười lặng lẽ", "Anh hàng tranh kĩu kịt quẩy đôi bồ", "Một thầy khóa gò lưng trên cánh phản, tay mài nghiên hí hoáy viết thơ xuân", "Cụ đồ nho dừng lại vuốt râu cằm, miệng nhẩm đọc vài hàng câu đối đỏ". Tâm trạng ấy được thể hiện qua những hành động, cử chỉ cụ thể, khiến cho bức tranh chợ Tết trở nên sinh động và gần gũi hơn với độc giả.
Việc sử dụng yếu tố miêu tả trong đoạn thơ giúp tác giả tạo nên một bức tranh sinh động, đầy màu sắc về phiên chợ Tết. Cảnh vật, con người và tâm trạng đều được khắc họa rõ nét, tạo nên một không khí náo nhiệt, rộn ràng, mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc Việt Nam.
câu 6. Phần đọc hiểu:
* : Phương thức biểu đạt chính được sử dụng trong đoạn thơ là miêu tả. Tác giả đã sử dụng ngôn ngữ giàu hình ảnh, màu sắc và âm thanh để tạo nên một bức tranh sinh động về phiên chợ Tết.
* : Biện pháp tu từ so sánh "sương trắng rỏ đầu cành như giọt sữa" giúp cho hình ảnh sương trắng trở nên mềm mại, tinh khôi, gợi liên tưởng đến sự ngọt ngào, ấm áp của mùa xuân.
* : Đoạn thơ thể hiện tình cảm yêu mến, tự hào của tác giả đối với quê hương, đất nước qua việc khắc họa khung cảnh thiên nhiên tươi đẹp, rộn ràng, tràn đầy sức sống.
* : Hình ảnh "người mua bán ra vào đầy cổng chợ", "con trâu đứng vờ dim hai mắt ngủ, để lắng nghe người khách nói bô bô" thể hiện nhịp sống sôi động, náo nhiệt của phiên chợ Tết.
* : Bức tranh chợ Tết được miêu tả bằng những nét vẽ tinh tế, hài hòa giữa cảnh vật và con người. Cảnh vật được miêu tả với những gam màu rực rỡ, tươi sáng, tạo nên không khí vui tươi, phấn khởi của ngày Tết. Con người được miêu tả với những hoạt động nhộn nhịp, tấp nập, thể hiện sự náo nức, hân hoan đón chào năm mới.
* : Từ bài thơ, ta có thể thấy rằng Đoàn Văn Cừ là một nhà thơ tài hoa, có khả năng quan sát tinh tế và sử dụng ngôn ngữ điêu luyện. Ông đã khéo léo kết hợp giữa miêu tả cảnh vật và con người, tạo nên một bức tranh chợ Tết đầy ấn tượng, mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc.
câu 7. Bức tranh chợ Tết trong đoạn thơ trên đã góp phần gìn giữ "hồn xưa của đất nước" bởi nó thể hiện được nét đẹp truyền thống và văn hóa dân tộc Việt Nam. Bức tranh này mang đậm tính chất dân dã, mộc mạc, giản dị nhưng cũng rất sinh động và tươi sáng. Nó khắc họa rõ nét cuộc sống thường nhật của người dân nông thôn Việt Nam với những hình ảnh quen thuộc như: con đường làng, cây đa, bến nước, mái đình,... Những hình ảnh này không chỉ gợi lên sự ấm áp, yên bình mà còn thể hiện được tinh thần lạc quan, yêu đời của người dân Việt Nam. Bên cạnh đó, bức tranh chợ Tết còn thể hiện được sự giao lưu văn hóa giữa các vùng miền. Chợ Tết là nơi hội tụ của nhiều sản vật đặc trưng của từng địa phương, tạo nên một bức tranh đa dạng, phong phú về ẩm thực, trang phục, trò chơi,... Điều này cho thấy sự giao thoa văn hóa giữa các vùng miền, đồng thời cũng góp phần bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc. Tóm lại, bức tranh chợ Tết trong đoạn thơ trên đã góp phần gìn giữ "hồn xưa của đất nước" bởi nó thể hiện được nét đẹp truyền thống và văn hóa dân tộc Việt Nam.
ii:
Ngày nay, một bộ phận giới trẻ đang dần quay lưng lại với các giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc. Đây là một thực trạng đáng buồn, gây ra nhiều lo ngại cho xã hội.
Một trong những nguyên nhân chính dẫn đến hiện tượng này là do sự phát triển nhanh chóng của công nghệ thông tin và mạng xã hội. Ngày nay, chỉ cần một chiếc điện thoại thông minh, giới trẻ có thể dễ dàng tiếp cận với hàng ngàn nội dung giải trí đa dạng từ khắp nơi trên thế giới. Tuy nhiên, điều này vô tình khiến họ trở nên "mù quáng" trước những giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc. Họ thường xuyên tiếp thu những xu hướng mới lạ, độc đáo từ nước ngoài mà quên mất đi những nét đẹp vốn có của cha ông ta.
Hậu quả của việc quay lưng lại với văn hóa truyền thống là rất nghiêm trọng. Trước hết, nó làm mất đi bản sắc văn hóa riêng biệt của mỗi quốc gia. Khi giới trẻ không còn quan tâm đến những giá trị văn hóa truyền thống, thì những nét đẹp ấy sẽ dần bị mai một, thậm chí biến mất khỏi đời sống xã hội. Bên cạnh đó, việc thiếu hụt kiến thức về văn hóa truyền thống cũng khiến cho giới trẻ dễ bị lạc lối trong dòng chảy của thời đại, dễ bị ảnh hưởng bởi những tư tưởng sai lệch, tiêu cực.
Để khắc phục tình trạng này, cần có sự chung tay của toàn xã hội. Trước hết, nhà trường cần tăng cường giáo dục về lịch sử, văn hóa truyền thống của đất nước ngay từ khi còn nhỏ. Các trường học nên đưa vào chương trình giảng dạy những môn học liên quan đến văn hóa truyền thống như âm nhạc, múa, thơ ca,... để giúp học sinh hiểu rõ hơn về nguồn gốc và giá trị của chúng. Đồng thời, gia đình cũng đóng vai trò quan trọng trong việc giữ gìn và truyền thụ các giá trị văn hóa truyền thống cho con cháu. Mỗi bậc phụ huynh cần dành thời gian để kể chuyện, chia sẻ những câu chuyện cổ tích, những bài hát dân ca,... cho con cái nghe, từ đó giúp họ hình thành niềm tự hào và yêu mến đối với văn hóa truyền thống.
Ngoài ra, xã hội cũng cần tạo điều kiện thuận lợi để giới trẻ có thể tham gia vào các hoạt động văn hóa truyền thống như lễ hội, diễn xướng,... Những hoạt động này sẽ giúp họ có cơ hội trải nghiệm trực tiếp, từ đó khơi dậy lòng tự hào và tình yêu quê hương đất nước.
Tóm lại, việc giới trẻ quay lưng lại với văn hóa truyền thống là một vấn đề đáng báo động. Để khắc phục tình trạng này, cần có sự chung tay của cả cộng đồng, từ nhà trường, gia đình đến xã hội. Chỉ khi tất cả mọi người cùng chung tay góp sức, thì những giá trị văn hóa truyền thống quý báu của dân tộc mới được bảo tồn và phát huy.