Bài tập : phát hiện và phân tích ý nghĩa của hiện tượng phá vỡ những quy tắc ngôn ngữ thông thường 1. Tôi đong thêm mấy hao gầy Mở ngày tháng để chất đầy tương tư ( khúc dịu êm- Đỗ Trung Quân ) 2. Đà...

Hải Băng Nguyễn1. Tôi dong thêm mấy hao gầy / Mở ngày tháng để chất đầy tương tư

(Khúc dịu êm – Đỗ Trung Quân)

• Hiện tượng phá vỡ ngôn ngữ:
• "Dong thêm mấy hao gầy" và "mở ngày tháng" đều là những hình ảnh phi logic với ngôn ngữ thông thường: "dong" thường dùng với hành trình, nhưng ở đây được kết hợp với "hao gầy" – một trạng thái, cảm xúc; "mở ngày tháng" thì ngày tháng vốn trừu tượng, không thể mở ra như vật cụ thể.
• Ý nghĩa:
• Cách nói này diễn tả tinh tế nỗi buồn, sự hao mòn theo thời gian, và cảm giác tương tư dày đặc. Những hình ảnh mới lạ khiến cảm xúc thêm sâu sắc, mơ hồ nhưng đầy ám ảnh.

2. Đàn cừu đi giữa tung tăng / Làm hương cỏ rối dậy hàng núi đồi

(Trên cao nguyên – Lê Đình Cảnh)

• Hiện tượng phá vỡ ngôn ngữ:
• "Đàn cừu đi giữa tung tăng" – thông thường "đi" và "tung tăng" là hai hành động khác nhau; "đi" mang tính bình thường, còn "tung tăng" lại đầy vui nhộn. Ở đây, hành động di chuyển của đàn cừu được mô tả bằng hai trạng thái đan xen.
• "Hương cỏ rối dậy" cũng là một cách diễn đạt mới: "hương" thường bay nhẹ, không "rối" được như sợi cỏ.
• Ý nghĩa:
• Thể hiện vẻ đẹp sống động, tự nhiên, đầy sức sống của cảnh vật cao nguyên. Cách phá vỡ ngôn ngữ tạo nên một hình ảnh hương thơm và sự sống cuộn trào mạnh mẽ.

3. Ai tình từ chỗ cả chiều bỡ ngỡ / Liền chỉ đã biến biệt nỗi giăng mùng

(Một chút giăng mùng – Phan Quế)

• Hiện tượng phá vỡ ngôn ngữ:
• "Ai tình từ chỗ cả chiều bỡ ngỡ" – "ai tình" (ý chỉ tình yêu, cảm xúc yêu thương) xuất hiện từ "cả chiều bỡ ngỡ" – cách nối logic bị phá vỡ, gây cảm giác ngắt quãng và lạ lẫm.
• "Liền chỉ đã biến biệt nỗi giăng mùng" – "liền chỉ" (may vá) và "giăng mùng" (dăng lưới chống muỗi) vốn không liên quan chặt chẽ nhưng ở đây được kết nối hình ảnh, ẩn dụ cho việc xoa dịu nỗi cô đơn.
• Ý nghĩa:
• Diễn tả những cung bậc cảm xúc rất tinh tế: từ sự ngỡ ngàng ban đầu của tình cảm đến sự vơi dịu, xoa dịu nỗi buồn cô quạnh. Phá vỡ quy tắc ngôn ngữ giúp thơ giàu cảm xúc, linh hoạt và thấm đẫm chất mơ hồ của tâm trạng.