viết dùm tôi Câu 5. Qua bài thơ, anh/chị có suy nghĩ gì về thông điệp tác giả gửi gắm,II. LÀM VĂN,Anh/chị hãy viết bài văn (khoảng 600 chữ) phân tích giá trị về nội dung và đặc sắc nghệ,thuật của bài thơ "Cuối rễ đầu cành" - Bế Kiến Quốc

Question

🐇ྀི🅻🅸ễ🆄.🅽🅷ư.🆈ê🅽🐇ྀི · Accepted Answer

Dưới đây là bài văn phân tích giá trị nội dung và đặc sắc nghệ thuật của bài thơ "Cuối rễ đầu cành" của Bế Kiến Quốc, dung lượng khoảng 600 chữ, phù hợp làm bài viết nghị luận văn học trong chương trình phổ thông hoặc luyện thi.

Phân tích giá trị nội dung và đặc sắc nghệ thuật của bài thơ "Cuối rễ đầu cành" – Bế Kiến Quốc

Trong kho tàng thơ ca cách mạng Việt Nam hiện đại, Bế Kiến Quốc là một gương mặt quen thuộc với phong cách thơ dung dị, gần gũi mà thấm đượm chiều sâu suy tưởng. Một trong những tác phẩm tiêu biểu của ông là bài thơ "Cuối rễ đầu cành", một thi phẩm ngắn gọn nhưng giàu hình ảnh, ý nghĩa sâu xa. Qua bài thơ, tác giả không chỉ thể hiện tình yêu với thiên nhiên, cây cối mà còn gửi gắm những suy ngẫm về sự sống, về quy luật tự nhiên và nhân sinh. Bài thơ mang giá trị nội dung nhân văn sâu sắc cùng đặc sắc nghệ thuật tinh tế, gợi nhiều liên tưởng và suy tư cho người đọc.

Trước hết, về nội dung, bài thơ gợi ra hình ảnh một cái cây – sinh thể của thiên nhiên – như một biểu tượng cho sự sống và mối quan hệ chặt chẽ giữa các mặt đối lập trong tự nhiên. "Cuối rễ đầu cành / là hai đầu nỗi nhớ" – hai câu thơ mở đầu giản dị nhưng gợi nhiều tầng nghĩa. “Cuối rễ” – nơi cây bám chặt vào lòng đất, hút nhựa sống từ lòng đất mẹ. “Đầu cành” – nơi cành lá vươn lên đón ánh sáng mặt trời. Hai đầu ấy tuy cách xa, một bên âm thầm trong tối, một bên ngẩng cao trong sáng, nhưng lại gắn bó không rời – như hai cực của sự sống, luôn hướng về nhau. Hình ảnh đó gợi liên tưởng đến những con người trong cuộc sống: có thể ở những vị trí, vai trò, hoàn cảnh khác nhau, nhưng vẫn hướng về cội nguồn, về những giá trị gắn bó không thể tách rời.

Tác giả sử dụng hình ảnh của cây như một ẩn dụ cho con người và cuộc đời. Cây phải có rễ mới nuôi được cành, con người phải có cội nguồn, phải nhớ đến gốc gác, phải biết tri ân. Hành trình từ “cuối rễ” đến “đầu cành” cũng là hành trình từ nền tảng âm thầm đến sự tỏa sáng. Đó là quy luật của tự nhiên, đồng thời cũng là bài học nhân sinh sâu sắc về sự kết nối giữa quá khứ và hiện tại, giữa âm thầm hy sinh và vinh quang rực rỡ.

Bài thơ không hề cầu kỳ về ngôn ngữ, cũng không phô trương cảm xúc, mà chạm đến trái tim người đọc bằng chính sự mộc mạc, giản dị. Nhà thơ chỉ sử dụng vỏn vẹn vài dòng thơ ngắn, không dài dòng lý giải, nhưng để lại dư âm sâu lắng. Tác phẩm giống như một câu triết lý nhẹ nhàng được cất lên từ sự quan sát tinh tế và tình cảm chân thành với thiên nhiên và cuộc đời.

Về nghệ thuật, "Cuối rễ đầu cành" thể hiện rõ nét phong cách thơ trữ tình – triết lý của Bế Kiến Quốc. Ông thường dùng hình ảnh thiên nhiên quen thuộc để chuyển tải những suy nghĩ sâu xa về cuộc sống. Ở đây, thủ pháp ẩn dụ là điểm nổi bật. “Rễ” và “cành” là bộ phận cụ thể của cây, nhưng được nhân cách hóa và trở thành hình ảnh mang chiều sâu tư tưởng. Cách lựa chọn từ ngữ giản dị, gợi hình như “nỗi nhớ” cũng góp phần làm cho bài thơ có chất trữ tình và đồng cảm sâu sắc. Thể thơ tự do, ngắn gọn, không gò bó về vần luật, giúp cảm xúc và ý tưởng được lan tỏa nhẹ nhàng nhưng sâu lắng.

Có thể nói, bài thơ không chỉ là một tác phẩm nghệ thuật mà còn là một lời nhắc nhở nhẹ nhàng về cội nguồn, sự gắn bó giữa những phần tưởng như đối lập trong cuộc sống. Ẩn sau vẻ đẹp của hình ảnh thiên nhiên là một tầng ý nghĩa nhân văn, khơi dậy sự biết ơn, trân trọng những gì âm thầm nuôi dưỡng phía sau mỗi thành công, mỗi vẻ đẹp bề ngoài.

Kết luận:

"Cuối rễ đầu cành" của Bế Kiến Quốc là một thi phẩm ngắn nhưng giàu hình ảnh biểu tượng và ý nghĩa nhân sinh. Qua đó, nhà thơ không chỉ thể hiện tình yêu thiên nhiên mà còn gửi gắm thông điệp về sự gắn bó, nhớ ơn, và mối quan hệ giữa những điều âm thầm và hiển hiện trong cuộc đời. Tác phẩm là minh chứng cho vẻ đẹp của thơ ca giản dị mà sâu sắc, làm giàu thêm cho đời sống tinh thần của người đọc.

Timi · Answer

Bế Kiến Quốc là một nhà thơ nổi tiếng của nền văn học Việt Nam. Ông có rất nhiều những tác phẩm hay tạo được tiếng vang lớn trong lòng độc giả. Thơ của ông mang đậm màu sắc cá nhân, những trăn trở về cuộc đời và tình yêu. Đặc biệt những bài thơ của ông đều có nhịp điệu và âm hưởng rất riêng. Trong đó bài thơ "Cuối rễ đầu cành" là một sáng tác tiêu biểu. Tác phẩm đã nói lên tình cảm sâu nặng giữa con cái với cha mẹ và sự gắn bó mật thiết giữa cây cối và đất đai.

Bài thơ "Cuối rễ đầu cành" được sáng tác vào năm 1971, lúc này nhà thơ đang ở độ tuổi chín muồi cả về thể lực lẫn trí tuệ. Chính vì vậy mà những tác phẩm của ông đều mang tính triết lí cao về cuộc đời, về tình yêu và cả về tình cảm gia đình. Những bài thơ của ông đều chứa chan tình cảm, thể hiện niềm khao khát mãnh liệt về một mái ấm gia đình, về tình yêu thương giữa con người với nhau.

Con cái phải có bổn phận yêu thương, phụng dưỡng cha mẹ khi họ già yếu. Đó là một truyền thống tốt đẹp mà chúng ta cần gìn giữ và phát huy. Bởi vì cha mẹ là người đã sinh ra ta, đã nuôi dưỡng ta từ khi ta đỏ hỏn nằm nôi. Cha mẹ đã vất vả cả cuộc đời để nuôi ta trưởng thành, nâng đỡ ta từng bước đi đầu tiên, bên ta mỗi khi ta vấp ngã. Không chỉ vậy, cha mẹ còn là nơi trút bầu tâm sự, luôn đưa cho ta những lời khuyên bổ ích mỗi khi ta gặp khó khăn. Vì vậy, bổn phận làm con cần phải lo lắng, báo hiếu, đền đáp công ơn cha mẹ khi họ già yếu.

Những chiếc lá xanh tươi phải cố gắng vươn lên đón ánh mặt trời để góp phần tạo nên thân cây vững chắc. Cũng giống như con cái phải cố gắng học tập thật tốt để cha mẹ được vui lòng. Nếu con cái ham chơi, quậy phá thì chẳng khác nào những chiếc lá bị sâu ăn, úa vàng tàn héo, trở thành gánh nặng cho cha mẹ. Điều đó khiến cha mẹ buồn lòng vì không hoàn thành tròn trách nhiệm của một người con.

Nhưng có đôi khi, vì mải mê chạy theo danh vọng, tiền tài mà con cái quên mất cha mẹ đang ngày một già yếu, ốm đau. Lúc nào họ cũng chỉ thích tận hưởng, thích tiêu xài mà không muốn lao động. Những lúc ấy, họ quên đi những ngày tháng khổ cực, nhọc nhằn mà cha mẹ đã nuôi lớn họ, quên đi những bữa cơm đạm bạc nhưng tràn đầy tình yêu thương. Những lúc ấy, họ đáng bị phê phán vì thiếu lòng hiếu thảo, không trân trọng tình cảm gia đình thiêng liêng.

Vì vậy, bài thơ "Cuối rễ đầu cành" đã đem đến cho người đọc những suy ngẫm sâu sắc về tình cảm gia đình. Từ đó, mỗi người cần phải biết trân trọng, yêu thương cha mẹ của mình. Chúng ta hãy cố gắng hoàn thiện bản thân để trở thành một người con ngoan, trò giỏi, xứng đáng với công lao to lớn của cha mẹ.

Như vậy, bài thơ "Cuối rễ đầu cành" của Bế Kiến Quốc đã thể hiện một cách đầy tinh tế và sâu sắc về tình cảm gia đình. Qua đó, tác giả muốn nhắn nhủ tới tất cả mọi người về trách nhiệm của con cái đối với cha mẹ, về sự hy sinh vô bờ bến của đấng sinh thành. Mỗi người cần phải biết trân trọng và yêu thương cha mẹ, bởi họ là những người đã dành cả cuộc đời để nuôi dưỡng và chăm sóc chúng ta.