viết một bài văn nghị luận phân tích, đánh giá chủ đề và những nét đặc sắc về cấu tứ, hình ảnh trong bài thơ cái vui bây giờ của Chế Lan Viên (600 chữ )

Trong dòng chảy miên man của thi ca Việt Nam, Chế Lan Viên nổi bật như một người lữ hành không mỏi, luôn kiếm tìm và khám phá những chân lý sâu xa của cuộc đời. Bài thơ "Cái vui bác giời", với một nhan đề gợi mở sự hồn nhiên, lại ẩn chứa những tầng ý nghĩa sâu lắng về niềm vui và thái độ sống. Đọc những vần thơ, ta không chỉ cảm nhận được một niềm vui giản dị mà còn thấy được sự tài hoa trong cách nhà thơ xây dựng tứ thơ và sử dụng những hình ảnh độc đáo.

Mở đầu bài thơ, Chế Lan Viên không trực tiếp định nghĩa "cái vui bác giời" mà gợi mở nó qua khung cảnh và cảm xúc rất đời thường: "Nắng đêm chia nửa mùa mới xuống trằm nhà/ Đã tắt tiếng than cuộc đời gió thổi/ Mẹ ru con bằng bài ca bộ đội/ Đời quá vui nên áo vải cũng cài hoa." Bức tranh đêm nơi trằm nhà hiện lên với ánh nắng lạ thường, "chia nửa mùa mới xuống", một hình ảnh vừa thực vừa mang tính tượng trưng cho sự chuyển giao, đổi mới. Tiếng than vãn về cuộc đời đã "tắt" đi trong gió, nhường chỗ cho một không khí thanh bình, yên ả. Đặc biệt, hình ảnh người mẹ ru con bằng "bài ca bộ đội" gợi lên một niềm vui giản dị mà sâu sắc, một sự gắn kết giữa tình mẫu tử và tình yêu nước. Câu thơ "Đời quá vui nên áo vải cũng cài hoa" là một sự khẳng định mạnh mẽ về một thái độ sống lạc quan, yêu đời, biến những điều bình dị nhất cũng trở nên tươi đẹp.

Từ những cảm xúc ban đầu ấy, Chế Lan Viên dần mở rộng "cái vui bác giời" qua những cảm nhận tinh tế về thiên nhiên và cuộc sống xung quanh. Niềm vui ấy không đến từ những điều cao sang, quyền quý mà hiện hữu trong những khoảnh khắc bình dị: "Cái vui bác giời là cái vui không đợi/ Không hẹn hò, không ước vọng chi xa/ Cứ đến như mưa rào sau nắng hạ/ Cứ vui như trẻ nhỏ có quà." Sự bất ngờ, tự nhiên của niềm vui được so sánh với cơn mưa rào sau nắng hạ, một hình ảnh tươi mát, xua tan đi những oi bức, mệt mỏi. Niềm vui ấy hồn nhiên, trong trẻo như niềm vui của trẻ thơ khi nhận được quà, không toan tính, vụ lợi. Chính sự giản dị, không mong cầu này đã tạo nên một nét đặc trưng cho "cái vui bác giời" mà Chế Lan Viên cảm nhận.

Đi sâu hơn vào cấu tứ, bài thơ được xây dựng theo một dòng chảy tự nhiên của cảm xúc, từ sự cảm nhận ban đầu đến sự lý giải và cuối cùng là sự hòa nhập. Những khổ thơ tiếp theo tiếp tục cụ thể hóa "cái vui bác giời" qua những hình ảnh sinh động: "Cái vui bác giời là cái vui chẳng tha/ Chẳng lựa chọn, chẳng phân biệt giàu khó/ Cứ đến với tất cả tấm lòng rộng mở/ Như gió thoảng qua, như lá nhẹ rơi." Niềm vui ấy không phân biệt đối tượng, không loại trừ ai, mà đến với tất cả mọi người một cách bình đẳng, tự nhiên như gió thoảng, lá rơi. Sự "chẳng tha", "chẳng lựa chọn" này cho thấy một cái nhìn bao dung, một sự chấp nhận cuộc sống như nó vốn có.

Đến khổ thơ cuối, "cái vui bác giời" dường như đã thấm sâu vào tâm hồn nhà thơ, trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống: "Cái vui bác giời bây giờ là của ta/ Của những người biết quên đi vất vả/ Để thấy trong gian lao vẫn nở đóa hoa/ Để hát giữa đời thường một khúc ca." Niềm vui ấy không còn là của riêng "bác giời" nữa mà đã trở thành niềm vui chung của những người biết vượt qua khó khăn, gian khổ để tìm thấy những điều tốt đẹp trong cuộc sống. Hình ảnh "trong gian lao vẫn nở đóa hoa" là một ẩn dụ tuyệt đẹp cho sức sống mãnh liệt, cho khả năng tìm thấy niềm vui ngay cả trong những hoàn cảnh khắc nghiệt nhất.

Về hình ảnh, Chế Lan Viên đã sử dụng một loạt các hình ảnh gần gũi, quen thuộc nhưng lại mang sức gợi cảm lớn. Từ "nắng đêm", "gió thổi", "áo vải cài hoa" đến "mưa rào", "trẻ nhỏ có quà", "gió thoảng qua", "lá nhẹ rơi", tất cả đều tạo nên một bức tranh cuộc sống bình dị mà tràn đầy niềm vui. Đặc biệt, hình ảnh "bác giời" được nhân hóa một cách độc đáo, trở thành biểu tượng cho một nguồn vui vô tận, không vơi cạn. Sự kết hợp giữa những hình ảnh cụ thể và những ẩn dụ sâu sắc đã làm cho bài thơ trở nên vừa dễ hiểu vừa giàu ý nghĩa.

Tóm lại, bài thơ "Cái vui bác giời" của Chế Lan Viên là một khám phá tinh tế về niềm vui trong cuộc sống. Với cấu tứ chặt chẽ, mạch lạc và việc sử dụng những hình ảnh độc đáo, giàu sức gợi cảm, nhà thơ đã truyền tải một thông điệp sâu sắc về thái độ sống lạc quan, yêu đời, biết trân trọng những điều bình dị xung quanh. Niềm vui mà "bác giời" mang đến cũng chính là niềm vui mà mỗi chúng ta có thể tìm thấy nếu biết "quên đi vất vả" và "thấy trong gian lao vẫn nở đóa hoa".