nghị luận về câu"con hơn cha là nhà có phúc"

Question

saranghe · Accepted Answer

{"userId":5162799,"userName":"Bùi Thanh Mai"}Tình cha con (và cả tình mẹ con) là nhân tố hàng đầu làm nên tính truyền thống và sức mạnh các gia đình Việt Nam. Có người cho rằng đạo lí dân tộc và ảnh hưởng của đạo Nho đã góp phần xây dựng nên tính truyền thống và sức mạnh ấy. Đạo lí của dân tộc ta đã từ lâu chỉ rõ mối quan hệ cha - con trong gia đình:

"Con có cha như nhà có nóc".

"Con hơn cha là nhà có phúc".

Trong xã hội phong kiến, với nền sản xuất nông nghiệp lạc hậu, nền kinh tế tự cung tự cấp khép kín, chậm phát triển, trong các gia đình Việt Nam, vai trò của người cha cực kì quan trọng, có thể nói là quyết định, nhất là đối với con cái. Người cha (người chồng) là chủ gia đình, nắm quyền quản lí và phát triển kinh tế gia đình, đảm bảo sự no ấm hạnh phúc cho mọi thành viên và cả gia đình. Nuôi dạy con cái, lo việc học hành, tập tành lao động đều do người cha. Hình thành nhân cách và định hướng cho con vào đời là do người cha quyết định. Con nối chí cha, học đức cha là thế.

So sánh vai trò người cha với cái nóc (nhà mái nhọn) thật là cụ thế và chí lí. Nhà trở thành mái ấm gia đình, che được mưa nắng, chống đỡ được gió bão. Nóc có vững thì nhà mới bền. Nhà dột từ nóc. Con có cha sẽ được sống và trưởng thành trong yên vui hạnh phúc. Con có cha như nhà có nóc là vậy. Sẽ bất hạnh và đau khổ vô cùng khi con mồ côi cha, hoặc vì lí do nào đó vắng bóng cha. Người con phải sống trong tình cảnh thiếu thốn tình phụ - tử, không được chăm sóc, bị hẫng hụt nhiều bề. Vì thế, dân gian còn nói: "Con không cha như nhà không nóc".

Cũng như tre già măng mọc, thế hệ con sẽ thay thế đời cha. Nhưng nếu con bất hiếu, chỉ biết làm mỏng ăn dày, hoặc làm nhiều điều bất lương... thì cha mẹ mang tiếng nhục với thiên hạ. Vì thế sinh con, nuôi dưỡng, dạy bảo con, người cha, người mẹ nào cũng mong con khôn lớn, giỏi giang. Tự hào khi con hơn cha: "Con hơn cha là nhà có phúc". "Con hơn cha" nghĩa là con đức độ hơn, tài giỏi hơn, thành đạt hơn, giàu có hơn cha. "Nhà có phúc" là gia đình trở nên tốt lành, yên vui, sung sướng. Có tổ ấm, phúc dày thì mới có "Con hơn cha".

Câu tục ngữ "Con hơn cha là nhà có phúc" không chỉ nhắc nhở các bậc cha mẹ phải lo chăm sóc nuôi dạy con cái trở nên người con hiếu thảo, người công dân có tài, có đức mà còn nói lên niềm mong ước, hi vọng của cha mẹ đối với con cái. Đồng thời, câu tục ngữ còn giáo dục mỗi chúng ta phải biết nỗ lực học tập, bồi dưỡng nhân cách văn hóa, để phát huy mọi truyền thống của gia đình, của mẹ cha.

Hai câu tục ngữ đều nói về mối quan hệ gia đình giữa cha và con. Vai trò của cha và nghĩa vụ của con được đúc kết thành chân lí, nêu cao bài học xây dựng gia phong, hình thành gia đình văn hóa mới.

Xã hội Việt Nam đã có nhiều đổi thay. Vai trò người mẹ trong gia đình không hề nhẹ hơn vai trò người cha. Nhưng câu tục ngữ: "Con có cha như nhà có nóc" vẫn nguyên giá trị.

Thế kỉ XXI là thế kỉ trí tuệ. Tuổi trẻ chúng ta hãy vươn lên chiếm lấy đỉnh cao khoa học kĩ thuật, thực hiện mơ ước nghìn đời của cha ông: "Con hơn cha là nhà có phúc".

Timi · Answer

Câu tục ngữ "Con hơn cha là nhà có phúc" đã trở thành một chuẩn mực đánh giá sự trưởng thành, thành đạt của lớp người sinh sau đối với lớp người đi trước. Nó phản ánh một nét đẹp trong truyền thống văn hoá của người phương Đông chúng ta là truyền thống tôn sư trọng đạo, hiếu thuận với cha mẹ.

Tuy nhiên, nếu xét về mặt nghĩa đen, câu tục ngữ này chưa hẳn đã đúng. Bởi lẽ, có những gia đình mà trong đó cả vợ chồng đều là kẻ bất lương, bất tài. Trong khi đó, con cái của họ lại là những người tốt. Như vậy, gia đình ấy vẫn được mọi người xem là "có phúc". Nhưng nếu con cái lại kém hơn cha mẹ thì rất có thể chúng sẽ trở thành những kẻ xấu. Vì vậy, gia đình ấy không thể coi là "có phúc" được.

Nói chung, câu tục ngữ này không nhằm mục đích để mọi người đem ra mà cân đong đo đếm. Nó chỉ muốn nói rằng: con cái phải hơn cha mẹ về phẩm chất, đạo đức, tài năng để làm gương tốt cho thế hệ sau và để cho dòng họ, gia đình được thịnh vượng lâu dài; đồng thời, nó cũng khẳng định rằng: sự tiến bộ của con cái luôn luôn là niềm hạnh phúc lớn lao nhất của mỗi gia đình.

Thật vậy, trong cuộc sống hằng ngày, chúng ta dễ dàng bắt gặp rất nhiều gia đình mà trong đó, các thành viên đều là những người tốt. Họ biết thương yêu, đùm bọc lẫn nhau; biết tôn trọng, giúp đỡ lẫn nhau. Đặc biệt, họ còn biết giáo dục con cái theo những truyền thống đạo lí tốt đẹp của dân tộc. Đó là những gia đình thực sự hạnh phúc bởi vì họ đã biết lấy sự tiến bộ của con cái làm niềm vui và tự hào.

Trong lịch sử nước ta, có rất nhiều gia đình, dòng họ mà các thế hệ nối tiếp nhau đều là những bậc hiền tài. Tiêu biểu như gia đình nhà nho Nguyễn Bỉnh Khiêm ở Hải Phòng; hay như gia đình nhà khoa bảng nổi tiếng Ngô Thì ở làng Tả Thanh Oai, huyện Thanh Oai, tỉnh Hà Tây; hoặc như gia đình của cố Tổng bí thư Trường Chinh, cố Thủ tướng Phạm Văn Đồng, Đại tướng Võ Nguyên Giáp... Những gia đình, dòng họ như thế thật xứng đáng với câu tục ngữ "Con hơn cha là nhà có phúc".

Bên cạnh đó, trong cuộc sống cũng có không ít những gia đình, dòng họ mà các thế hệ kế tiếp nhau đều sống tốt. Điều đáng nói là họ đã biết lấy gương người tốt, việc tốt để giáo dục con cháu. Nhờ vậy, con cháu họ đã trở thành những công dân tốt, có ích cho xã hội. Đó là những gia đình thực sự có phúc bởi vì họ đã biết lấy sự tiến bộ của con cái làm niềm vui và tự hào.

Có thể nói, gia đình nào cũng mong muốn con cái mình hơn mình về mọi mặt. Thế nhưng, không phải tất cả các gia đình đều thực hiện được nguyện vọng chính đáng đó. Muốn cho con hơn mình, cha mẹ phải là tấm gương sáng để con cái noi theo. Cha mẹ phải là những người mẫu mực về mọi mặt. Hơn nữa, cha mẹ phải biết quan tâm, chăm sóc, giáo dục con cái một cách chu đáo.

Gia đình nào mà cha mẹ luôn hoà thuận, trên kính dưới nhường, thì gia đình đó chắc chắn sẽ hạnh phúc. Và dĩ nhiên, những gia đình như thế sẽ có những đứa con ngoan, giỏi. Ngược lại, gia đình nào mà cha mẹ thường xuyên bất hoà, cãi vã, thậm chí đánh đập nhau thì gia đình đó không thể hạnh phúc. Trong những gia đình như thế, con cái thường bị tổn thương về tinh thần, thậm chí bị trầm cảm, tự ti, mặc cảm. Do vậy, chúng khó có thể trở thành người tốt được.

Hiện nay, trong xu thế hội nhập quốc tế, bên cạnh những mặt tốt còn có không ít những tệ nạn xã hội có nguy cơ lan tràn vào học đường như ma túy, cờ bạc, trộm cắp... Chúng ta cần lên án và ngăn chặn những tệ nạn đó. Muốn vậy, mỗi gia đình cần giữ gìn và phát huy những truyền thống tốt đẹp vốn có của gia đình mình. Mỗi gia đình cần thực hiện tốt các chủ trương, chính sách của Đảng và pháp luật của Nhà nước. Các thành viên trong gia đình phải biết thương yêu, đùm bọc lẫn nhau; biết tôn trọng, giúp đỡ lẫn nhau. Đặc biệt, cha mẹ phải là những tấm gương sáng để con cái noi theo.

Chúng ta cần phê phán nghiêm khắc những gia đình, dòng họ mà các thế hệ con cháu ngày càng suy thoái về đạo đức, nhân cách. Thậm chí, có những gia đình, dòng họ mà các thành viên đều là những kẻ bất lương, bất hiếu, gây ra bao đau khổ, bất hạnh cho người khác. Những gia đình, dòng họ như thế không thể gọi là "có phúc" được.

Mỗi gia đình là một tế bào của xã hội. Gia đình có tốt thì xã hội mới tốt. Gia đình có hạnh phúc thì đất nước mới phồn vinh. Chính vì thế, mỗi gia đình cần giữ gìn và phát huy những truyền thống tốt đẹp vốn có của gia đình mình. Mỗi gia đình hãy phấn đấu để trở thành "gia đình có phúc", để góp phần xây dựng quê hương, đất nước ngày càng giàu mạnh.