Câu 1: Xác định ngôi kể. Nêu tác dụng của việc sử dụng ngôi kể trong đoạn trích?
- Ngôi kể: Đoạn trích được kể theo ngôi thứ nhất ("tôi", "em"). Người kể chuyện xưng "tôi" và trực tiếp tham gia vào câu chuyện, chia sẻ những suy nghĩ, cảm xúc và quan sát cá nhân.
- Tác dụng của việc sử dụng ngôi kể thứ nhất:
- Tăng tính chân thực và gần gũi: Người đọc dễ dàng đồng cảm và thấu hiểu những cảm xúc, suy nghĩ của nhân vật "tôi", tạo cảm giác như đang nghe một lời tâm sự trực tiếp.
- Thể hiện rõ quan điểm và cảm xúc cá nhân: Ngôi kể thứ nhất cho phép tác giả truyền tải một cách sâu sắc những cảm nhận chủ quan về các sự kiện và nhân vật khác trong câu chuyện.
- Tạo sự giới hạn về điểm nhìn: Người đọc chỉ biết được những gì nhân vật "tôi" biết, cảm nhận và suy nghĩ, từ đó tạo ra những góc nhìn riêng biệt và có thể khơi gợi sự tò mò.
Câu 2: Cách nhìn nhận của mọi người về nhân vật Hà có nhiều mâu thuẫn. Tìm các chi tiết thể hiện điều đó?
Trong đoạn trích, cách nhìn nhận của mọi người về Hà thể hiện sự mâu thuẫn và phức tạp:
- Ban đầu, nhiều người có vẻ quý mến, thông cảm với Hà: "Ở lớp em họ vẫn thường thương Hà." Điều này cho thấy sự đồng cảm, có lẽ vì hoàn cảnh khó khăn của Hà.
- Tuy nhiên, sau đó lại có sự xa lánh, thậm chí khó chịu: "Thế nhưng không hiểu sao, càng ngày họ càng xa lánh Hà. Thỉnh thoảng em nghe thấy họ nói nhỏ sau lưng Hà những lời khó chịu." Chi tiết này cho thấy sự thay đổi trong thái độ, có lẽ do những hành động hoặc lời nói nào đó của Hà khiến mọi người không hài lòng.
- Sự mâu thuẫn còn thể hiện ở những lời nhận xét trái chiều: Có người nói Hà "khó ưa", "đểu", "vô duyên", nhưng cũng có những suy nghĩ bênh vực, cho rằng Hà "sống ở ngoài đời vất vả quá nên sinh ra như vậy". Điều này cho thấy sự chia rẽ trong cách đánh giá nhân vật Hà.
- Ngay cả nhân vật "tôi" cũng có sự giằng xé trong cảm xúc: Ban đầu có sự thương cảm, nhưng sau đó lại cảm thấy "mệt mỏi" và "chán nản" với Hà, đồng thời cũng có những lúc "thương Hà đến phát khóc".
Câu 3: Qua truyện ngắn "Chị em Hơ Mơ", em đánh giá nhân vật Thủy là người như thế nào?
Dựa trên đoạn trích, nhân vật Thủy hiện lên là một người:
- Nhạy cảm và giàu lòng trắc ẩn: Thủy quan tâm đến Hà, ban đầu có sự thương cảm và cố gắng bênh vực Hà trước những lời nhận xét tiêu cực của người khác.
- Thẳng thắn và có chính kiến: Thủy không ngại bày tỏ những suy nghĩ thật của mình về Hà, dù là tích cực hay tiêu cực.
- Có sự mâu thuẫn nội tâm: Thủy trải qua nhiều cung bậc cảm xúc khác nhau đối với Hà, từ thương cảm đến mệt mỏi, chán nản, rồi lại thương xót. Điều này cho thấy sự phức tạp trong mối quan hệ và trong chính nội tâm của Thủy.
- Quan sát tinh tế: Thủy nhận ra sự thay đổi trong thái độ của mọi người đối với Hà và cố gắng lý giải nguyên nhân của sự thay đổi đó.
- Có sự đồng cảm sâu sắc với những người có hoàn cảnh khó khăn: Dù có những lúc cảm thấy khó chịu với Hà, nhưng Thủy vẫn có thể nhìn nhận vấn đề từ góc độ hoàn cảnh sống của Hà.
Câu 4: Em hãy xác định trợ từ, thán từ trong câu văn: "Nó chỉ hét lên bực tức khi thấy nhổ Sương đứng cười bên lề bên Hà,"?
Trong câu văn: "Nó chỉ hét lên bực tức khi thấy nhổ Sương đứng cười bên lề bên Hà,"
- Trợ từ: chỉ (nhấn mạnh hành động "hét lên" là hành động duy nhất, thể hiện sự bực tức cao độ).
- Thán từ: Trong câu này không có thán từ. Thán từ thường là những từ dùng để bộc lộ cảm xúc trực tiếp (ví dụ: ôi, ái, chà,...) mà không có chức năng ngữ pháp rõ ràng trong câu.
Câu 5: Câu chuyện đã gửi gắm đến người đọc những thông điệp ý nghĩa nào?
Dựa trên đoạn trích, câu chuyện có thể gửi gắm đến người đọc những thông điệp ý nghĩa sau:
- Sự phức tạp trong mối quan hệ giữa người với người: Mối quan hệ giữa Hà và những người xung quanh, đặc biệt là nhân vật "tôi", cho thấy sự phức tạp của tình bạn, sự đồng cảm và cả những mâu thuẫn, xa lánh có thể nảy sinh.
- Cái nhìn đa chiều về một con người: Câu chuyện khuyến khích người đọc không nên đánh giá một ai đó dựa trên một vài biểu hiện bên ngoài mà cần nhìn nhận họ trong hoàn cảnh và có cái nhìn đa chiều, thấu hiểu hơn.
- Sự tác động của hoàn cảnh sống lên tính cách: Những khó khăn, vất vả trong cuộc sống có thể ảnh hưởng đến tính cách và cách ứng xử của một người.
- Giá trị của sự thấu hiểu và lòng trắc ẩn: Dù có những khó khăn trong giao tiếp và mối quan hệ, sự thấu hiểu và lòng trắc ẩn vẫn là những yếu tố quan trọng để duy trì sự kết nối giữa con người.
- Sự giằng xé nội tâm và những cảm xúc phức tạp: Câu chuyện cho thấy con người thường có những cảm xúc phức tạp, không đơn giản là yêu hay ghét, mà có thể là sự pha trộn của nhiều cảm xúc khác nhau.