Sự khác biệt lớn về sản phẩm nông nghiệp giữa miền Đông và miền Tây của Việt Nam xuất phát từ nhiều nguyên nhân chính sau đây:
1. Điều kiện tự nhiên:
- Miền Đông Nam Bộ có địa hình chủ yếu là đất đỏ bazan, đất phù sa ít, khí hậu nóng ẩm, lượng mưa phân bố không đều, mùa khô kéo dài. Điều kiện này thích hợp cho các cây công nghiệp lâu năm như cao su, cà phê, điều, hồ tiêu.
- Miền Tây Nam Bộ có địa hình đồng bằng châu thổ sông Cửu Long, đất phù sa màu mỡ, khí hậu nhiệt đới gió mùa, lượng mưa lớn và phân bố đều, thích hợp cho các cây lúa nước, cây ăn trái, thủy sản.
2. Loại hình sản xuất:
- Miền Đông phát triển nông nghiệp công nghiệp, trồng cây công nghiệp lâu năm, cây ăn quả có giá trị kinh tế cao, chăn nuôi gia súc.
- Miền Tây chủ yếu phát triển nông nghiệp lúa nước, trồng cây ăn trái, nuôi trồng thủy sản, tận dụng hệ thống sông ngòi chằng chịt.
3. Cơ sở hạ tầng và thị trường:
- Miền Đông gần các trung tâm kinh tế lớn như TP.HCM, Bình Dương, Đồng Nai nên có điều kiện phát triển nông nghiệp công nghiệp, chế biến sâu, xuất khẩu.
- Miền Tây có lợi thế về đất đai rộng lớn, nguồn nước dồi dào nhưng cơ sở hạ tầng còn hạn chế hơn, chủ yếu phục vụ nhu cầu trong nước và xuất khẩu thủy sản, trái cây.
Tóm lại, sự khác biệt về điều kiện tự nhiên, loại hình sản xuất và cơ sở hạ tầng đã tạo nên sự khác biệt lớn về sản phẩm nông nghiệp giữa miền Đông và miền Tây.