Phân tích bánh trôi nước của Hồ Xuân Hương

Question

khongquen · Accepted Answer

{"userId":5308399,"userName":"Hương Giang"}Nếu như Bà Huyện Thanh Quan với những lời thơ trang nhã, nhẹ nhàng mang chút cung đình buồn thương man mác. Thì Hồ Xuân Hương lại có phong cách hoàn toàn khác. Với giọng thơ rắn rỏi, mạnh mẽ, đề tài bình thường, dân dã, ý thơ sâu sắc, thâm thúy mà chua cay chứa nỗi niềm phẫn uất, phản kháng xã hội đương thời. Bánh trôi nước là một bài thơ như vậy.

Thân em vừa trắng lại vừa tròn

Bảy nổi ba chìm với nước non

Rắn nát mặc dầu tay kẻ mặn

Mà em vẫn giữ tấm lòng son

Bánh trôi nước là bài thơ trữ tình đặc sắc. Tác giả mượn chiếc bánh trôi để thể hiện vẻ đẹp hình thể và tâm hồn của người con gái có thân phận nhỏ nhoi, chìm nổi, phụ thuộc mà vẫn giữ trọn phẩm giá của mình. Toàn bộ bài thơ là hình ảnh nhân hóa, tượng trưng. Với khả năng quan sát và liên tưởng kỳ lạ, chất liệu dân gian là chiếc bánh trôi nước. Loại bánh dân gian xưa được cho là tinh khiết, thường dùng và việc cúng tế. Nhà thơ đã phát hiện ra những nét tương đồng giữa chiếc bánh trôi bình thường với hình ảnh phụ nữ.

Cả hai đều có vẻ bề ngoài rất đẹp, có phẩm chất cao quý, tương đồng trong cuộc sống, số phận phụ thuộc. Với những từ ngữ đa nghĩa, bài thơ tạo nên một trường liên tưởng cho người đọc. Do vậy nhà thơ tả thực mà lại mang ý nghĩa tượng trưng. Nói cái bánh trôi mà thành chuyện con người. Người phụ nữ, người con gái hình thể đẹp, da trắng nõn nà, thân hình căng tràn nhựa sống, tâm hồn nhân hậu, hiền hòa

Thân em vừa trắng lại vừa tròn

Với vẻ đẹp hình thể như vậy, đáng lẽ phải có cuộc sống sung sướng, hạnh phúc. Nhưng cuộc đời con người, đặc biệt là với người phụ nữ tài hoa nhưng bạc mệnh phải chịu bao đắng cay, vất vả:

Bảy nổi ba chìm với nước non

Được cha mẹ sinh ra để làm người nhưng người phụ nữ không làm chủ được mình. Cuộc đời họ do người khác định đoạt. Cuộc đời của những người phụ nữ trong xã hội phong kiến luôn bị xã hội nhào nặn, xô đẩy R

Rắn nát mặc dầu tay kẻ nặn

Dù cuộc đời có phũ phàng bất hạnh họ vẫn giữ vẹn phẩm giá tâm hồn cao đẹp của mình

Mà em vẫn giữ tấm lòng son

Sự sáng tạo của nữ sĩ khá độc đáo và lựa chọn chi tiết không nhiều nhưng lại nói được nhiều. Hai từ "thân em" được đặt trước chiếc bánh. Chiếc bánh được nhân hóa, đó chính là lời tự sự của người phụ nữ. nét nghệ thuật này gợi cho trí tưởng tượng của người đọc được chắp cánh và hình ảnh người phụ nữ hiện đại hiện lên rõ nét hơn.

Từ thoáng chút hài lòng, giọng thơ truyền hẳn sang than oán về số phận hẩm hiu. Hồ Xuân Hương đã đảo lại thành ngữ quen thuộc Ba chìm bảy nổi thành bảy nổi ba chìm đối lập với vừa trắng lại vừa tròn, tạo sự bất ngờ và tô đậm thêm sự bất hạnh của người phụ nữ.

Đến đây ta không còn thấy giọng thơ than vãn, cam chịu rắn nát mặc dầu tay kẻ nặn. Cuộc đời họ họ không làm chủ được bản thân mà phụ thuộc hoàn toàn và tay kẻ khác. Thế nhưng mà em vẫn giữ tấm lòng son

Không những sự đối lập giữa thái độ người phụ nữ trong câu ba và bốn là sự đối lập giữa thái độ cam chịu và thái độ bảo vệ phẩm chất trong sáng của tâm hồn con người. Từ "vẫn" thể hiện sự khẳng định, quả quyết vượt lên số phận để giữ tấm lòng son. Người phụ nữ đã ý thức rất rõ về cuộc sống và phẩm giá của mình. Dẫu cho cuộc đời cay đắng, nhào nặn, xô đẩy thì giá trị đáng kính của họ luôn là điều sống còn đối với họ.

Trong xã hội, với ý thức hệ Nho giáo hà khắc như vậy quan niệm Tam tòng tứ đức, trọng nam khinh nữ đã ăn sâu và ý thức con người. Nói được như Hồ Xuân Hương thật đáng khâm phục, trân trọng. Bài thơ chỉ có bốn câu, đề tài bình dị nhưng dưới ngòi bút của Hồ Xuân Hương đã tạo nên viên bánh trôi nước mang vẻ đẹp sáng ngời của một viên ngọc lấp lánh, nhiều màu. Bài thơ chứa đựng một luồng ánh sáng về ý thức xã hội bất công, vùi dập người phụ nữ và giá trị nhân phẩm của mình.

Bánh trôi nước có giá trị hiện thực và xã hội sâu sắc. Đó là tiếng nói chung của người phụ nữ đối với sự bất công của xã hội xưa và khẳng định phẩm giá của bản thân. Nhà thơ đã đại diện cho những số phận bất hạnh lên tiếng nói của chính mình. Bài thơ thể hiện khẩu khí của bà Chúa thơ Nôm.

Timi · Answer

Hồ Xuân Hương là một nhà thơ nổi tiếng của nền văn học Việt Nam, được mệnh danh là "bà chúa thơ Nôm". Bà là một người rất mạnh mẽ, dám đứng lên bênh vực cho hạnh phúc của người phụ nữ. Điều này đã được thể hiện rõ nét qua bài thơ "Bánh trôi nước":

"Thân em vừa trắng lại vừa tròn
Bảy nổi ba chìm với nước non
Rắn nát mặc dầu tay kẻ nặn
Mà em vẫn giữ tấm lòng son"

Bài thơ mang đậm dấu ấn sáng tác của Hồ Xuân Hương khi mượn hình ảnh chiếc bánh trôi để nói về cuộc sống và số phận của người phụ nữ trong xã hội phong kiến. Hình ảnh chiếc bánh trôi nước được miêu tả rất cụ thể, gợi hình. Với cách đảo ngược thứ tự câu thơ, Hồ Xuân Hương muốn nhấn mạnh vào hình dáng đặc trưng của chiếc bánh. Bánh trôi có màu trắng, tròn xinh xắn. Khi làm bánh, chiếc bánh ấy được thả vào nồi nước sôi, khi chín nó sẽ nổi lên trên mặt nước. Và để ráo, người ta vớt bánh ra và thả vào bát nước lạnh. Bánh sẽ đỏ vì lớp bột áo bên ngoài đã được ngâm nước. Lớp áo ấy cũng dẻo và quánh lại.

Hình ảnh chiếc bánh trôi nước hiện lên thật sinh động trước mắt người đọc. Nhưng đằng sau hình ảnh ấy, còn có một ẩn ý sâu xa khác mà Hồ Xuân Hương muốn gửi gắm. Đó chính là thân phận của người phụ nữ trong xã hội phong kiến. Giống như chiếc bánh trôi kia, họ cũng bị xã hội chà đạp, vùi dập, không được quyền sống, quyền mưu cầu hạnh phúc. Nhà thơ đã khéo léo khi sử dụng từ "thân em"- một mô-típ quen thuộc trong ca dao:

"Thân em như trái bần trôi
Gió dập sóng dồi biết tấp vào đâu"
Hay:
"Thân em như ớt chín cây
Càng tươi ngoài vỏ, càng cay trong lòng"

Từ đó, Hồ Xuân Hương đã đưa nỗi đau trần thế, nỗi đau kiếp người vào trong thơ. Người phụ nữ xưa không được lựa chọn tình yêu, hôn nhân. Họ lấy chồng do sắp đặt của cha mẹ, của truyền thống hai gia đình:

"Đến tuổi lấy chồng thì làm vợ
Không lấy chồng chung thì cũng lấy chồng chung"

Số phận người phụ nữ trong xã hội cũ thật trớ trêu:

"Cha mẹ đặt đâu con ngồi đấy
Anh em hiếu phụng thờ thầy mẹ
Phận gái chữ tòng
Chồng chết ở không chồng"

Người phụ nữ chỉ có một con đường duy nhất là chấp nhận, cam chịu tất cả. Dù có khổ cực, đắng cay đến đâu thì họ vẫn phải im lặng, không được kêu than, không được phản kháng.

Nhưng dù vậy, họ vẫn luôn giữ cho mình một phẩm chất đáng quý:

"Rắn nát mặc dầu tay kẻ nặn
Mà em vẫn giữ tấm lòng son"

Dù cuộc đời có phũ phàng, bất hạnh đến mức nào, dù bị người đời đối xử tệ bạc ra sao, thì người phụ nữ vẫn luôn giữ được vẻ đẹp tâm hồn cao quý, tinh khiết, son sắt thủy chung của mình. Họ giống như những đóa hoa sen thơm ngát vươn lên tỏa hương giữa chốn bùn lầy.

Với ngôn ngữ bình dị, gần gũi và thể thơ thất ngôn tứ tuyệt ngắn gọn, hàm súc, giàu hình tượng, bài thơ "Bánh trôi nước" đã thể hiện thái độ trân trọng, ngợi ca vẻ đẹp phẩm chất của người phụ nữ VN. Đồng thời, tác giả cũng bày tỏ niềm thương cảm cho cuộc đời lận đận của họ.

Văn học là nhân học, là tiếng nói của tình cảm con người. Văn học giúp con người hiểu mình, hiểu đời hơn và sống nhân ái, bao dung hơn. Đọc bài thơ "Bánh trôi nước" của Hồ Xuân Hương, chúng ta thêm yêu mến và trân trọng những người phụ nữ quanh ta.

×͜×꧁༺ミ★L๖ۣۜO๖ۣۜN๖ۣۜG★彡༻꧂ ×͡× · Answer

Phân Tích Bài Thơ "Bánh Trôi Nước" của Hồ Xuân Hương: Biểu Tượng Thân Phận Người Phụ Nữ Trong Xã Hội Phong Kiến

Bài thơ "Bánh Trôi Nước" của Hồ Xuân Hương là một tác phẩm nổi tiếng, không chỉ bởi hình ảnh giản dị, dân dã mà nó sử dụng, mà còn bởi tầng nghĩa sâu xa, thể hiện sự cảm thông sâu sắc của nữ sĩ đối với thân phận người phụ nữ trong xã hội phong kiến đầy bất công. Bằng ngòi bút tài tình, Hồ Xuân Hương đã mượn hình ảnh chiếc bánh trôi nước quen thuộc để khắc họa những bi kịch và khao khát thầm kín của người phụ nữ, đồng thời gián tiếp lên án những định kiến xã hội hà khắc đã trói buộc họ.

Hình Tượng Bánh Trôi Nước: Sự Tương Đồng Giữa Vật Thể và Thân Phận Người Phụ Nữ

Ngay từ nhan đề, Hồ Xuân Hương đã khéo léo lựa chọn hình ảnh "bánh trôi nước" - một món ăn dân dã, gần gũi với đời sống hàng ngày. Sự quen thuộc này tạo nên một cảm giác thân thiện, dễ tiếp cận, khiến người đọc không ngờ rằng đằng sau nó lại ẩn chứa một ý nghĩa sâu sắc đến vậy.

Hai câu thơ đầu tiên giới thiệu về hình dáng và cách chế biến bánh trôi nước:

Thân em vừa trắng lại vừa tròn, Bảy nổi ba chìm với nước non.

Sự miêu tả trực tiếp, đơn giản về ngoại hình "trắng", "tròn" gợi liên tưởng đến vẻ đẹp thuần khiết, đầy đặn của người phụ nữ. "Thân em" - cách xưng hô quen thuộc trong ca dao, dân ca - ngầm khẳng định sự đồng nhất giữa chiếc bánh trôi nước và hình ảnh người phụ nữ. Tuy nhiên, ngay sau đó, cụm từ "bảy nổi ba chìm với nước non" lại hé lộ một cuộc đời đầy gian truân, lênh đênh, chìm nổi giữa dòng đời đầy biến động. Hình ảnh này không chỉ miêu tả trạng thái vật lý của bánh trôi nước khi luộc, mà còn tượng trưng cho những thăng trầm, những khó khăn mà người phụ nữ phải trải qua trong cuộc sống. Họ phải đối mặt với những thử thách, những bất công, những khổ đau mà xã hội áp đặt lên vai.

Nhân Phẩm và Khao Khát Tự Do: Tiếng Nói Thầm Lặng Của Người Phụ Nữ

Hai câu thơ tiếp theo đi sâu hơn vào nội tâm và khát vọng của người phụ nữ:

Rắn nát mặc dầu tay kẻ nặn, Mà em vẫn giữ tấm lòng son.

Câu thơ "Rắn nát mặc dầu tay kẻ nặn" thể hiện sự phụ thuộc, bị động của người phụ nữ vào hoàn cảnh, vào số phận. "Tay kẻ nặn" ở đây có thể hiểu là những thế lực bên ngoài, những định kiến xã hội, những khuôn mẫu mà xã hội áp đặt lên người phụ nữ. Họ không có quyền quyết định số phận của mình, mà phải cam chịu sự sắp đặt của người khác. Tuy nhiên, câu thơ "Mà em vẫn giữ tấm lòng son" lại thể hiện một phẩm chất cao đẹp, một ý chí kiên cường. "Tấm lòng son" tượng trưng cho sự chung thủy, sự trong trắng, sự thủy chung, dù cuộc đời có trải qua bao nhiêu thăng trầm, khổ đau, họ vẫn giữ vững nhân phẩm, phẩm giá của mình. Đây là một lời khẳng định mạnh mẽ về vẻ đẹp tâm hồn, về phẩm chất đáng quý của người phụ nữ Việt Nam.

Lời Tố Cáo và Sự Đồng Cảm Sâu Sắc: Tiếng Chuông Cảnh Tỉnh Về Bất Công Xã Hội

Bài thơ "Bánh Trôi Nước" không chỉ là một bức tranh về thân phận người phụ nữ, mà còn là một lời tố cáo đanh thép về những bất công, những định kiến xã hội hà khắc đã trói buộc cuộc đời họ. Hồ Xuân Hương đã khéo léo mượn hình ảnh chiếc bánh trôi nước để phản ánh những nỗi đau, những khao khát thầm kín của người phụ nữ, đồng thời lên án những thế lực đã kìm hãm sự phát triển và tự do của họ.

Sự cảm thông sâu sắc của Hồ Xuân Hương đối với thân phận người phụ nữ được thể hiện rõ nét qua từng câu chữ. Bà không chỉ miêu tả những khó khăn, những bất hạnh mà họ phải trải qua, mà còn khẳng định vẻ đẹp tâm hồn, phẩm chất cao quý của họ. Qua đó, bà bày tỏ sự ngưỡng mộ, sự trân trọng đối với những người phụ nữ xung quanh mình.

Giá Trị Nghệ Thuật và Ảnh Hưởng Đến Văn Học Việt Nam

Bài thơ "Bánh Trôi Nước" được đánh giá cao không chỉ bởi nội dung sâu sắc mà còn bởi giá trị nghệ thuật độc đáo. Với thể thơ thất ngôn tứ tuyệt quen thuộc, Hồ Xuân Hương đã sử dụng ngôn ngữ giản dị, dân dã, nhưng lại chứa đựng một sức gợi lớn. Hình ảnh chiếc bánh trôi nước được sử dụng một cách tài tình, trở thành một biểu tượng đa nghĩa, vừa miêu tả cuộc đời, vừa thể hiện phẩm chất của người phụ nữ.

Bài thơ "Bánh Trôi Nước" đã có ảnh hưởng sâu sắc đến văn học Việt Nam. Nó không chỉ là một trong những tác phẩm tiêu biểu của Hồ Xuân Hương, mà còn là một trong những bài thơ hay nhất viết về đề tài người phụ nữ. Tác phẩm đã khơi gợi nhiều cảm hứng cho các nhà văn, nhà thơ khác trong việc phản ánh thân phận và đấu tranh cho quyền lợi của người phụ nữ.

Kết Luận

Tóm lại, bài thơ "Bánh Trôi Nước" của Hồ Xuân Hương là một tác phẩm xuất sắc, thể hiện sự cảm thông sâu sắc của nữ sĩ đối với thân phận người phụ nữ trong xã hội phong kiến. Bằng hình ảnh chiếc bánh trôi nước giản dị, Hồ Xuân Hương đã khắc họa những bi kịch và khao khát thầm kín của người phụ nữ, đồng thời lên án những định kiến xã hội hà khắc đã trói buộc họ. Bài thơ không chỉ có giá trị nghệ thuật cao, mà còn có ý nghĩa nhân văn sâu sắc, góp phần vào việc nâng cao nhận thức về quyền bình đẳng của người phụ nữ trong xã hội hiện đại. Nó là một lời nhắc nhở về những giá trị nhân văn cao đẹp mà chúng ta cần gìn giữ và phát huy trong cuộc sống.