Câu 1 (0,5 điểm). Chỉ ra những dấu hiệu hình thức thể loại của văn bản trên.
Những dấu hiệu hình thức thể loại của văn bản trên là:
- Thể thơ tự do: Các dòng thơ không tuân theo một số lượng chữ cố định và cách gieo vần chặt chẽ.
- Chia khổ: Văn bản được chia thành các khổ thơ riêng biệt, mỗi khổ tập trung vào một ý nhất định.
- Ngắn gọn, súc tích: Các dòng thơ ngắn, hàm súc, gợi nhiều suy tư.
- Giọng điệu tâm tình, nhắn nhủ: Cách xưng hô "con" và giọng điệu nhẹ nhàng, trìu mến cho thấy đây là lời dặn dò, tâm sự của người cha với con.
Câu 2 (0,5 điểm). Xác định chủ thể trữ tình của văn bản trên.
Chủ thể trữ tình của văn bản trên là người cha. Điều này được thể hiện rõ qua cách xưng hô "con" và giọng điệu của lời dặn dò, thể hiện tình yêu thương và sự từng trải của người cha dành cho con.
Câu 3 (1 điểm). Em hiểu thế nào về câu thơ: Quá muộn người phải tháng ngày tích nhựa?
Câu thơ "Quá muộn người phải tháng ngày tích nhựa" mang ý nghĩa:
- Sự cần thiết của quá trình tích lũy: "Tháng ngày tích nhựa" gợi hình ảnh sự kiên trì, bền bỉ tích góp những giá trị, kinh nghiệm sống qua thời gian dài.
- Thời điểm muộn màng: "Quá muộn" cho thấy sự nhận ra muộn màng về tầm quan trọng của quá trình này. Có lẽ đến một độ tuổi nhất định, khi trải qua những khó khăn, con người mới thấm thía sự cần thiết của việc chuẩn bị, tích lũy từ trước.
- Sự nỗ lực không ngừng: Dù đã muộn, "người" vẫn phải tiếp tục quá trình tích lũy, không ngừng cố gắng để đạt được thành quả tốt đẹp ("Hoa sẽ thơm khi trái qua nắng").
Như vậy, câu thơ nhấn mạnh rằng thành công không đến dễ dàng mà đòi hỏi sự kiên trì, nhẫn nại tích lũy qua thời gian, ngay cả khi nhận ra điều đó có vẻ muộn màng.
Câu 4 (1 điểm). Nêu tác dụng của biện pháp tu từ so sánh được sử dụng trong đoạn thơ: Không có gì tự đến đâu con Phải bằng cả đôi bàn tay và nghị lực Như con chim suốt ngày chọn hạt?
Biện pháp tu từ so sánh được sử dụng trong đoạn thơ "Không có gì tự đến đâu con Phải bằng cả đôi bàn tay và nghị lực Như con chim suốt ngày chọn hạt" có tác dụng:
- Làm rõ ý: So sánh sự nỗ lực của con người để đạt được thành quả với sự cần cù, tỉ mỉ của con chim khi kiếm ăn ("suốt ngày chọn hạt"). Hình ảnh con chim chăm chỉ kiếm từng hạt mồi nhỏ bé giúp người đọc hình dung rõ hơn về sự cần cù, kiên trì mà con người cần có để đạt được mục tiêu.
- Tăng tính hình tượng, sinh động: Phép so sánh tạo ra một hình ảnh cụ thể, gần gũi, giúp lời dặn dò của người cha trở nên dễ hiểu và sâu sắc hơn.
- Nhấn mạnh sự vất vả, khó khăn: Việc con chim phải "suốt ngày chọn hạt" gợi lên sự vất vả, nhọc nhằn để có được những điều cần thiết. Qua đó, người cha muốn con hiểu rằng thành công cũng đòi hỏi sự cố gắng, nỗ lực không ngừng.
Câu 5 (1,0 điểm). Em có đồng tình với quan điểm của tác giả thể hiện ở 2 dòng thơ sau không? Vì sao?
Trời xanh đấy nhưng chẳng bao giờ lặng,
Chỉ có con mới nắng nổi chính mình
Em hoàn toàn đồng tình với quan điểm của tác giả thể hiện ở hai dòng thơ trên. Vì:
- Tính quy luật của cuộc sống: "Trời xanh đấy nhưng chẳng bao giờ lặng" gợi lên sự vận động, thay đổi không ngừng của cuộc đời. Cuộc sống luôn chứa đựng những biến động, khó khăn, thử thách, không bao giờ tĩnh tại, dễ dàng.
- Vai trò chủ động của cá nhân: "Chỉ có con mới nắng nổi chính mình" khẳng định vai trò quyết định của mỗi cá nhân trong việc tạo dựng tương lai và vượt qua khó khăn. "Nắng nổi" là hình ảnh ẩn dụ cho sự nỗ lực, ý chí vươn lên, tỏa sáng bằng chính sức lực của bản thân.
- Sự tự lực, tự cường: Hai dòng thơ đề cao tinh thần tự lực, tự cường, không trông chờ, ỷ lại vào hoàn cảnh bên ngoài. Dù cuộc sống có nhiều biến động, mỗi người cần chủ động, mạnh mẽ để "nắng nổi", tạo dựng giá trị cho bản thân.