i:
câu 1. đọc hiểu (4,0 điểm) đọc đoạn trích: \n\n\n "hoa gạo hồng lại nở, bà ơi \n cháu đã đi từ lòng bà ấp ủ \n đã sống hết những vui buồn dân tộc \n những hoa bìm hoa súng nở trên ao \n những ban mai xanh biếc tiếng đàn bầu \n bà hiền hậu têm trầu bên chõng nước \n em đi gặt trên cánh đồng cổ tích \n lúa bàng hoàng chín rực những triền sông... \n trắng mây bay, ngợp gió những khu rừng \n cháu đã đi những năm lửa cháy \n với trùng điệp bạn bè cùng tuổi \n ảo quân trang xanh cây lá vườn bà \n đất chiến hào vẫn đồng đất quê ta \n máu đồng đội đã thấm vào đất ấy \n những đêm thức nghẹn ngào nghe đất gọi \n vây quanh mình bao gương mặt thân quen","mặt người xưa hòa lẫn mặt anh em \n câu hát cũ lẫn vào câu hát mới \n dòng sông hết, biển gầm lên dữ dội \n những chân trời vụt mở bao la \n những cảnh trời chưa hề biết hôm qua \n tiếng đàn bầu tiếng đàn bầu mong nhớ \n trong gió lộng, dưới mặt trời xứ sở \n vẫn cồn cào những cơn khát khôn nguôi \n đất phù sa vô tận dấu chân người \n những đoàn quân lại ra đi từ đất \n bà đứng đó miệng trầu cay thơm ngát \n vầng thương yêu soi sáng suốt cuộc đời \n khắp triền sông vang tiếng trẻ con cười \n đất nước đàn bầu \n đất nước ban mai...." \n\n\n\n (trích đất nước đàn bầu - lưu quang vũ, tuyển tập sông núi quê hương. nxb thanh niên, 2014, tr.54-55) chú thích: lưu quang vũ (1948-1988) là một trong những nhà thơ, nhà viết kịch nổi tiếng. bài thơ đất nước đàn bầu được sáng tác năm 1972, thể hiện tình cảm sâu nặng đối với người bà và quê hương, đất nước. thực hiện các yêu câuf:
Chỉ ra dấu hiệu để xác định thể thơ tự do của đoạn trích [/INST] Dấu hiệu để xác định thể thơ tự do của đoạn trích là sự linh hoạt trong cách sử dụng vần, nhịp, không tuân thủ quy tắc cố định về số lượng chữ cái trong mỗi câu thơ hay số lượng câu thơ trong mỗi khổ thơ.
câu 2. Từ miêu tả cảm xúc của nhân vật trữ tình trong đoạn thơ in đậm: nghẹn ngào
câu 3. Đoạn thơ sử dụng biện pháp tu từ ẩn dụ, cụ thể là ẩn dụ chuyển đổi cảm giác. Tác giả đã sử dụng hình ảnh "bàng hoàng" vốn chỉ trạng thái tâm lý để miêu tả sự thay đổi đột ngột về màu sắc của lúa trên cánh đồng. Hình ảnh này gợi lên cảm giác ngỡ ngàng, bất ngờ trước vẻ đẹp rực rỡ của mùa màng bội thu. Đồng thời, nó cũng tạo nên hiệu quả nghệ thuật độc đáo, khiến cho câu thơ trở nên sinh động, giàu sức biểu cảm.
Ngoài ra, việc kết hợp ẩn dụ với các biện pháp tu từ khác như so sánh ("lúa bàng hoàng chín rực") giúp tăng cường hiệu quả diễn đạt, làm cho câu thơ thêm phần ấn tượng và dễ dàng đi vào lòng người đọc.
câu 4. đất nước đàn bầu
đất nước ban mai
Hai dòng thơ "Đất nước đàn bầu / Đất nước ban mai" mang ý nghĩa biểu tượng sâu sắc về vẻ đẹp và tinh thần của đất nước Việt Nam. Hình ảnh "đàn bầu" gợi liên tưởng đến âm nhạc truyền thống, đặc trưng bởi sự độc đáo và tinh tế. Đàn bầu không chỉ là một loại nhạc cụ mà còn đại diện cho bản sắc văn hóa, nghệ thuật và tâm hồn của dân tộc. Nó tạo nên một giai điệu riêng biệt, phản ánh sự đa dạng và phong phú của nền văn hóa Việt Nam.
Hình ảnh "ban mai" lại mang ý nghĩa về sự khởi đầu, hy vọng và niềm tin vào tương lai tươi sáng. Ban mai là thời khắc bình minh, khi ánh nắng đầu tiên chiếu rọi, đánh dấu sự bắt đầu của một ngày mới. Nó tượng trưng cho sự tái sinh, sự phát triển và hy vọng về một tương lai tốt đẹp hơn. Sự kết hợp giữa "đàn bầu" và "ban mai" tạo nên một hình ảnh đầy sức mạnh, khẳng định rằng đất nước Việt Nam không chỉ có quá khứ huy hoàng mà còn tràn đầy tiềm năng để vươn tới tương lai rạng rỡ.
Câu thơ này cũng thể hiện niềm tự hào và tình yêu sâu sắc của tác giả dành cho đất nước. Tác giả muốn khẳng định rằng đất nước Việt Nam không chỉ là nơi chứa đựng những giá trị truyền thống mà còn là nguồn cảm hứng bất tận cho sự phát triển và tiến bộ. Qua đó, tác giả gửi gắm thông điệp về việc gìn giữ và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc, đồng thời hướng tới một tương lai tươi sáng, đầy hứa hẹn.
câu 5. Thông điệp về sự hy sinh và cống hiến cho tổ quốc là điều quan trọng nhất mà tôi rút ra từ đoạn trích này. Bài thơ nhấn mạnh vai trò của việc đóng góp và phục vụ cho cộng đồng, cho đất nước. Nó nhắc nhở chúng ta rằng mỗi cá nhân đều có trách nhiệm tham gia vào quá trình xây dựng và phát triển xã hội. Sự hy sinh và cống hiến không chỉ mang lại lợi ích cho bản thân mà còn tạo nên một môi trường tốt đẹp hơn cho tất cả mọi người. Bằng cách làm việc chăm chỉ, đặt lợi ích chung lên hàng đầu và sẵn sàng giúp đỡ người khác, chúng ta đang góp phần vào sự tiến bộ và thịnh vượng của đất nước. Thông điệp này khuyến khích chúng ta trở thành công dân tích cực, luôn hướng tới mục tiêu cao cả và đóng góp vào sự phát triển bền vững của xã hội.