PHẦN I: ĐỌC HIỂU (6,0 điểm) 1.Đọc đoạn trích sau và trả lời câu hỏi (từ câu 1 đến câu 8) (2,0 điểm) HOA ĐÀO NỞ TRÊN VAI […] Vậy là Lụm trở thành con cháu nhà này cũng đã được hơn ba tháng. Ông vẫn n...

- : Phương thức biểu đạt chính được sử dụng trong đoạn trích trên là nghị luận.

Phân tích: Đoạn trích tập trung vào việc phân tích, đánh giá vấn đề về sự cần thiết của lòng biết ơn đối với những thế hệ đi trước để xây dựng tương lai cho đất nước. Tác giả đưa ra các lập luận, dẫn chứng cụ thể nhằm thuyết phục người đọc đồng tình với quan điểm này. Do đó, phương thức biểu đạt chính được sử dụng là nghị luận.

- : Trong đoạn trích, tác giả đã nêu lên ý nghĩa của lòng biết ơn đối với những thế hệ đi trước như thế nào?

Phân tích:

Tác giả khẳng định rằng lòng biết ơn đối với những thế hệ đi trước có vai trò vô cùng quan trọng trong việc xây dựng tương lai cho đất nước. Lòng biết ơn giúp chúng ta ghi nhớ công lao to lớn của cha ông, từ đó tạo động lực phấn đấu, cống hiến cho xã hội. Nó cũng góp phần củng cố tinh thần đoàn kết, gắn bó giữa các thế hệ, tạo nên sức mạnh tổng hợp cho dân tộc.

- : Theo anh/chị, vì sao tác giả lại cho rằng "Lòng biết ơn không chỉ là đức tính vĩ đại nhất mà còn là khởi nguồn của mọi đức tính tốt đẹp khác"?

Phân tích:

Tác giả cho rằng lòng biết ơn là đức tính vĩ đại nhất bởi nó là nền tảng cho tất cả những phẩm chất tốt đẹp khác. Khi con người biết ơn, họ sẽ trân trọng những gì mình đang có, từ đó nỗ lực phát triển bản thân, đóng góp cho cộng đồng. Lòng biết ơn cũng khơi dậy những cảm xúc tích cực như yêu thương, kính trọng, tạo nên mối quan hệ tốt đẹp giữa con người với nhau.

- : Anh/Chị hãy viết một đoạn văn ngắn (khoảng 5 - 7 dòng) trình bày suy nghĩ của mình về trách nhiệm của tuổi trẻ Việt Nam ngày nay trong việc tiếp nối truyền thống của cha anh.

Đoạn văn mẫu:

Tuổi trẻ Việt Nam ngày nay đang đứng trước nhiều cơ hội và thách thức mới. Để xứng đáng với truyền thống hào hùng của cha anh, mỗi người trẻ cần nhận thức rõ trách nhiệm của mình. Trước hết, chúng ta cần rèn luyện đạo đức, lối sống lành mạnh, tích cực tham gia các hoạt động xã hội, góp phần xây dựng quê hương, đất nước. Bên cạnh đó, chúng ta cần trau dồi kiến thức, kỹ năng, nâng cao trình độ chuyên môn để đáp ứng yêu cầu của thời đại. Đặc biệt, chúng ta cần giữ gìn và phát huy những giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của dân tộc, đồng thời tiếp thu những tinh hoa văn hóa nhân loại. Mỗi hành động nhỏ bé của chúng ta đều góp phần tạo nên sức mạnh chung của toàn dân tộc, đưa đất nước vươn lên tầm cao mới.

Câu chuyện "Hoa Đào Nở Trên Vai" của tác giả Vũ Thị Huyền Trang là một tác phẩm văn xuôi ngắn gọn nhưng sâu sắc, khắc họa cuộc đời bi thảm của nhân vật chính Lụm. Tác giả sử dụng ngôn ngữ tinh tế và hình ảnh sinh động để tạo nên một bức tranh tâm lý phức tạp về nỗi đau và hy vọng trong cuộc sống.

Tác giả mở đầu bằng việc giới thiệu Lụm, một cậu bé mồ côi cha mẹ do hậu quả của cơn bão lũ. Cuộc sống khó khăn và thiếu thốn đã đẩy Lụm vào tình trạng tuyệt vọng và bất lực. Tuy nhiên, điều đáng chú ý là cách Lụm đối mặt với hoàn cảnh khó khăn này. Thay vì chìm đắm trong đau khổ, Lụm luôn nỗ lực vượt qua mọi thử thách. Cậu bé không ngừng cố gắng học tập, chăm sóc em gái và giúp đỡ gia đình. Điều này chứng tỏ sức mạnh nội tại và khả năng phục hồi phi thường của Lụm.

Tuy nhiên, cuộc sống không phải lúc nào cũng công bằng. Dù Lụm đã cố gắng hết sức, nhưng xã hội vẫn đặt ra nhiều rào cản và hạn chế đối với cậu. Sự phân biệt đối xử dựa trên ngoại hình và địa vị xã hội khiến Lụm gặp khó khăn trong việc hòa nhập và phát triển bản thân. Những lời lẽ cay nghiệt và hành vi kỳ thị từ phía cộng đồng đã gây tổn thương sâu sắc cho tâm hồn non nớt của Lụm.

Bên cạnh đó, tác giả cũng khéo léo miêu tả mối quan hệ giữa Lụm và gia đình. Mặc dù họ yêu thương và quan tâm đến Lụm, nhưng đôi khi họ không hiểu rõ những khó khăn và suy nghĩ của cậu. Điều này dẫn đến sự hiểu lầm và mâu thuẫn trong gia đình, góp phần làm tăng thêm nỗi đau và sự cô đơn của Lụm.

Đặc biệt, chi tiết về chiếc hoa đào nở trên vai Lụm là một biểu tượng đầy ý nghĩa. Nó không chỉ là một hình ảnh đẹp mắt mà còn ẩn chứa thông điệp về hy vọng và sự kiên cường. Dù cuộc sống có khó khăn đến đâu, Lụm vẫn luôn giữ vững niềm tin vào tương lai tốt đẹp hơn. Chiếc hoa đào nở trên vai Lụm là minh chứng cho sức mạnh nội tại và khả năng vượt qua mọi thử thách của cậu.

Kết thúc câu chuyện, tác giả để lại cho độc giả một câu hỏi mở. Liệu Lụm có thực sự trở thành một chàng trai hạnh phúc như lời mẹ cậu nói? Câu hỏi này gợi mở cho chúng ta suy ngẫm về tương lai của Lụm và khả năng thay đổi của cuộc sống. Đồng thời, nó cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của sự hỗ trợ và đồng cảm từ cộng đồng đối với những người yếu thế như Lụm.

Nhìn chung, "Hoa Đào Nở Trên Vai" là một tác phẩm văn học sâu sắc, phản ánh chân thực cuộc sống của những người nghèo khó và bị xã hội bỏ rơi. Qua câu chuyện của Lụm, tác giả khơi gợi lòng trắc ẩn và sự đồng cảm của độc giả, đồng thời khẳng định giá trị của sự kiên trì và hy vọng trong cuộc sống.

câu 1. Đáp án đúng là c. tự sự. Đoạn trích sử dụng phương thức tự sự để kể lại cuộc đời và những trải nghiệm của nhân vật "tôi" trong quá trình trưởng thành, từ đó thể hiện chủ đề về tình cảm gia đình và giá trị của việc trân trọng những điều giản dị.

câu 2. Văn bản "Chiếc lược ngà" được kể theo ngôi thứ ba. Người kể chuyện ẩn danh, không trực tiếp tham gia vào câu chuyện mà chỉ đứng ngoài quan sát và thuật lại diễn biến sự việc. Điều này giúp cho câu chuyện trở nên khách quan hơn, đồng thời tạo điều kiện để tác giả thể hiện những suy nghĩ, cảm xúc của nhân vật một cách chân thực và sâu sắc.

câu 3. Đáp án đúng cho câu hỏi về cách thức truyện "Chiếc lược ngà" được kể là b. Trình tự không gian. Truyện sử dụng phương pháp trần thuật theo dòng hồi tưởng của nhân vật ông Sáu, tạo nên mạch truyện theo dòng cảm xúc và suy nghĩ của nhân vật chính. Cách thức này giúp tác giả thể hiện rõ nét tâm lý nhân vật, đồng thời tạo ra sự hấp dẫn và lôi cuốn cho người đọc.

câu 4. Đáp án đúng cho câu hỏi "Ông Vại nhặt được Lụm trong hoàn cảnh nào?" là c. Ông vừa trở về sau cơn lũ và thấy Lụm lẫn trong đống đổ nát.

Phân tích:

Câu chuyện "Ông Vại nhặt được Lụm" kể về hành động nhân ái của ông Vại khi cứu giúp đứa trẻ bị bỏ rơi, đặt tên là Lụm. Hoàn cảnh mà ông Vại gặp Lụm là sau một trận lũ lớn, nhà cửa bị cuốn trôi, mọi thứ đều tan hoang. Trong lúc dọn dẹp đống đổ nát, ông Vại đã phát hiện ra Lụm đang nằm bất tỉnh giữa những mảnh vỡ.

Việc lựa chọn đáp án c phù hợp với nội dung câu chuyện vì nó tạo nên sự tương phản mạnh mẽ giữa sự tàn phá của thiên nhiên và lòng tốt của con người. Đồng thời, nó cũng thể hiện rõ nét tính cách nhân vật ông Vại - một người đàn ông hiền lành, giàu lòng thương cảm, sẵn sàng giúp đỡ người khác trong hoàn cảnh khó khăn nhất.

câu 5. Câu "Có thật vậy không cô?" trong đoạn trích được sử dụng với mục đích bày tỏ sự nghi ngờ, thắc mắc về điều mà người nói nghe được từ cô giáo. Câu này thể hiện thái độ tò mò, muốn xác nhận lại thông tin và có thể dẫn đến việc đặt ra những câu hỏi tiếp theo để tìm hiểu rõ hơn vấn đề. Do đó, đáp án chính xác cho câu hỏi là d. dùng để bày tỏ quan điểm.

câu 6. Câu "Nhưng chưa bao giờ ông nghĩ thứ trôi đến sau cơn lũ lại là một thằng bé sáu tuổi, người ngợm đặc như một khối bùn" sử dụng biện pháp tu từ so sánh.

- Cụm từ "người ngợm đặc như một khối bùn" được sử dụng để miêu tả ngoại hình của cậu bé, tạo nên hình ảnh đối lập với sự trong sáng, hồn nhiên mà đáng lẽ ra phải có ở độ tuổi này.
- Biện pháp so sánh giúp tác giả thể hiện rõ nét nỗi đau, sự bất hạnh và mất mát do chiến tranh gây ra cho những đứa trẻ vô tội.
- Câu văn cũng gợi lên cảm giác thương xót, đồng thời khẳng định sức mạnh phi thường của tình mẫu tử khi mẹ sẵn sàng hy sinh bản thân để bảo vệ con.

câu 7. Câu trả lời cho bài tập gốc:

Đáp án đúng: b. Ân cần, chu đáo, yêu thương như con cháu trong nhà.

Giải thích:

Trong đoạn trích "Ông Vại", ông Vại và Cô Thảo đã thể hiện sự quan tâm, chăm sóc đặc biệt dành cho Lụm - đứa trẻ bị bỏ rơi. Họ không chỉ nhận nuôi Lụm mà còn dành tình yêu thương, sự bao bọc, che chở cho cậu bé như chính con ruột của mình. Ông Vại và Cô Thảo luôn cố gắng tạo điều kiện tốt nhất để Lụm được sống hạnh phúc, vui vẻ, đồng thời cũng dạy dỗ, hướng dẫn cậu bé trưởng thành. Hành động này thể hiện tấm lòng nhân ái, vị tha của họ, góp phần lan tỏa những giá trị tốt đẹp trong cuộc sống.

câu 8. a) Từ khi Lụm về ở cùng, không khí gia đình ông Lụm ấm cúng hẳn lên.
b) Từ khi Lụm về ở cùng, không khí gia đình ông Lụm càng trở nên lục đục.

câu 9. Văn bản "Chiếc lá cuối cùng" đã truyền tải đến độc giả những thông điệp vô cùng ý nghĩa về tình yêu thương, sự hy sinh và lòng nhân ái. Thông điệp sâu sắc nhất trong tác phẩm này chính là sức mạnh của nghệ thuật chân chính. Chiếc lá cuối cùng không chỉ đơn thuần là một bức tranh đẹp mắt, nó còn mang trong mình sứ mệnh cao cả - cứu sống một con người.

Tác phẩm thể hiện rõ ràng rằng nghệ thuật đích thực không chỉ để làm đẹp cho cuộc sống mà còn có khả năng thay đổi số phận con người. Nó có thể khơi dậy niềm tin, hi vọng và tiếp thêm nghị lực sống cho những ai đang gặp khó khăn. Nghệ thuật chân chính là tiếng nói của tâm hồn, là sợi dây kết nối giữa con người với nhau, giúp họ cảm nhận được vẻ đẹp của cuộc sống và tìm thấy động lực để vượt qua thử thách.

Ngoài ra, "Chiếc lá cuối cùng" cũng khẳng định giá trị của tình yêu thương và sự hy sinh. Tình yêu thương của cụ Bơ-men dành cho Giôn-xi đã khiến ông sẵn sàng đánh đổi mạng sống của mình để cứu cô gái trẻ khỏi cái chết. Sự hy sinh ấy là minh chứng cho tấm lòng cao cả, vị tha của con người, đồng thời nhắc nhở chúng ta hãy biết trân trọng những người thân yêu xung quanh.

Như vậy, "Chiếc lá cuối cùng" không chỉ là một câu chuyện cảm động về tình yêu thương và sự hy sinh, mà còn là bài ca ca ngợi sức mạnh của nghệ thuật chân chính. Tác phẩm đã góp phần nâng cao nhận thức của mỗi người về vai trò to lớn của nghệ thuật đối với đời sống con người.

câu 10. Tình yêu thương có vai trò vô cùng quan trọng và to lớn trong cuộc sống. Nó không chỉ giúp con người cảm thấy hạnh phúc, vui vẻ mà còn tạo nên sự gắn kết giữa mọi người với nhau. Tình yêu thương là sự sẻ chia, đồng cảm, thấu hiểu và giúp đỡ lẫn nhau. Nó tồn tại trong tâm hồn mỗi con người và có thể lan tỏa đến những người xung quanh.

Tình yêu thương có rất nhiều hình thức khác nhau, từ tình thân, tình bạn, tình yêu đôi lứa cho đến tình yêu đất nước, dân tộc. Tất cả đều xuất phát từ tấm lòng chân thành của mỗi người. Khi chúng ta biết yêu thương, chúng ta sẽ trở nên tốt đẹp hơn, biết quan tâm, giúp đỡ người khác, biết chia sẻ khó khăn, hoạn nạn.

Tình yêu thương có sức mạnh phi thường, nó có thể giúp con người vượt qua mọi khó khăn, thử thách trong cuộc sống. Nó mang lại niềm tin, hy vọng và động lực để chúng ta tiếp tục phấn đấu. Tình yêu thương cũng góp phần xây dựng một xã hội tốt đẹp hơn, nơi mọi người biết yêu thương, đùm bọc và giúp đỡ lẫn nhau.

Tóm lại, tình yêu thương là một giá trị tinh thần cao quý và cần thiết trong cuộc sống. Chúng ta hãy trân trọng và lan tỏa tình yêu thương đến với mọi người xung quanh để xây dựng một thế giới tốt đẹp hơn.