Trong truyện ngắn "Gió lạnh đầu mùa", nhà văn Thạch Lam đã xây dựng thành công nhân vật Hiên - một cô bé nghèo khổ, bất hạnh nhưng vẫn giữ được tấm lòng lương thiện, trong sáng. Hiên được miêu tả là một đứa trẻ khoảng chừng bảy, tám tuổi, bị mặc một manh áo rách tả tơi, hở cả lưng và tay, đứng co ro trong tiết trời mùa đông buốt giá. Đôi môi cô bé tím lại, da thịt thâm, mỗi cơn gió đến, cả người run lên. Qua đó, ta thấy được hoàn cảnh vô cùng đáng thương, tội nghiệp của Hiên. Không chỉ vậy, Hiên còn rất nghèo, mẹ em mất sớm, bà ngoại đã già yếu, không thể lao động kiếm tiền, còn phải nuôi nấng Hiên. Hai bà cháu chỉ biết dựa vào nhau mà sống, nhưng những lúc trái gió trở trời, bà ốm đau, bệnh tật, cuộc sống của hai bà cháu càng thêm phần chật vật, khó khăn hơn.
Tuy nhiên, dù sống trong hoàn cảnh nghèo khó, thiếu thốn, Hiên vẫn luôn giữ được tấm lòng lương thiện, trong sáng. Khi thấy Sơn và chị Lan đem áo bông ra cho mình, Hiên đã rất vui mừng, xúc động. Em cảm ơn hai chị rất nhiều, rồi chạy vụt đi. Có lẽ, Hiên sẽ mang chiếc áo ấy về nhà, để sưởi ấm cho bản thân và bà ngoại trong những ngày đông giá rét. Hành động của Hiên đã thể hiện tấm lòng vị tha, bao dung, sẵn sàng chia sẻ, giúp đỡ người khác của em.
Nhân vật Hiên là một hình ảnh tiêu biểu cho những đứa trẻ nghèo khổ, bất hạnh trong xã hội. Tuy nhiên, Hiên vẫn luôn giữ được tấm lòng lương thiện, trong sáng, khiến người đọc cảm thấy xúc động, trân trọng. Qua nhân vật Hiên, tác giả Thạch Lam cũng muốn gửi gắm tới người đọc thông điệp về tình yêu thương, sự đồng cảm và giúp đỡ lẫn nhau trong xã hội.
Để xây dựng thành công nhân vật Hiên, Thạch Lam đã sử dụng ngôn ngữ giàu chất thơ, tạo nên một bức tranh sinh động về cuộc sống và tâm trạng của các nhân vật. Đồng thời, ông cũng kết hợp nhuần nhuyễn giữa kể chuyện và miêu tả nội tâm, giúp người đọc hiểu rõ hơn về tính cách và tâm lý của nhân vật.
Như vậy, nhân vật Hiên trong truyện ngắn "Gió lạnh đầu mùa" là một hình ảnh đẹp, đáng trân trọng. Cô bé là minh chứng cho sức mạnh của tình yêu thương, sự đồng cảm và giúp đỡ lẫn nhau trong xã hội.