Bài thơ "Mua Dứa Quê Nhà" của Nguyễn Chí Diễn là một tác phẩm thơ nhẹ nhàng, sâu lắng, mang đậm chất trữ tình. Bài thơ kể về hành trình mua dứa của nhân vật trữ tình khi trở về thăm quê hương. Qua đó, tác giả đã khéo léo khắc họa bức tranh làng quê thanh bình, yên ả cùng những suy ngẫm về cuộc sống.
Nội dung chính:
Bài thơ mở đầu bằng hình ảnh cây dứa, quả dứa và mùi thơm đặc trưng của nó. Những hình ảnh này gợi lên trong lòng người đọc cảm giác bồi hồi, xao xuyến khi nhớ về quê hương. Nhân vật trữ tình trở về thăm quê sau bao năm xa cách, gặp lại cây dứa quen thuộc, gợi nhớ về những kỉ niệm tuổi thơ. Tuy nhiên, cảnh quan làng quê đã có nhiều thay đổi so với ngày xưa. Con đường nhỏ ngày xưa giờ đã rộng hơn, hàng rào râm bụt được thay thế bằng tường xây kín đáo, mái rạ đơn sơ nay đã được thay thế bằng ngôi nhà ngói khang trang.
Tuy nhiên, dù mọi thứ có thay đổi, tình cảm của con người vẫn không hề phai nhạt. Mẹ già vẫn đứng chờ con ở cổng, mong ngóng đứa con trở về. Điều này khiến nhân vật trữ tình cảm thấy nghẹn ngào, xúc động. Cuối cùng, anh quyết định mua dứa về làm quà cho mẹ, như một cách để bày tỏ lòng biết ơn và tình yêu thương dành cho mẹ.
Phân tích nghệ thuật:
Tác giả sử dụng ngôn ngữ thơ giản dị, mộc mạc, giàu hình ảnh, gợi cảm. Những hình ảnh như "cây dứa xanh xanh", "quả dứa thơm lừng", "con đường nhỏ", "hàng rào râm bụt", "mái rạ", "bờ tre"... đã tạo nên một bức tranh làng quê thanh bình, yên ả. Bên cạnh đó, tác giả còn sử dụng biện pháp tu từ so sánh, ẩn dụ, góp phần tăng thêm sức gợi hình, gợi cảm cho bài thơ.
Ngoài ra, tác giả còn sử dụng điệp cấu trúc "Tôi về quê bạn...", "Quê bạn đổi thay..." nhằm nhấn mạnh sự thay đổi của quê hương, đồng thời thể hiện sự tiếc nuối, lưu luyến của nhân vật trữ tình trước những thay đổi ấy.
Ý nghĩa biểu tượng:
Cây dứa trong bài thơ không chỉ là một loại trái cây quen thuộc mà còn là biểu tượng cho sức sống mãnh liệt, kiên cường của con người Việt Nam. Dù trải qua bao thăng trầm, biến cố, cây dứa vẫn luôn vươn lên, tỏa hương thơm ngát, giống như con người Việt Nam luôn kiên cường, bất khuất, vượt qua mọi khó khăn để vươn tới tương lai tốt đẹp hơn.
Mùi thơm của dứa cũng là biểu tượng cho những kí ức tuổi thơ, gắn liền với cuộc sống giản dị, bình yên nhưng đầy ắp tình cảm của người dân quê. Nó gợi nhắc chúng ta về những gì đã qua, về những giá trị truyền thống tốt đẹp cần được gìn giữ và phát huy.
Hình ảnh mẹ già chờ đợi con cũng là một biểu tượng đẹp đẽ cho tình mẫu tử thiêng liêng, bất diệt. Tình yêu thương của mẹ là nguồn động lực to lớn giúp con vững bước trên đường đời.
Kết luận:
Bài thơ "Mua Dứa Quê Nhà" của Nguyễn Chí Diễn là một tác phẩm thơ hay, giàu ý nghĩa. Bài thơ đã khắc họa thành công bức tranh làng quê thanh bình, yên ả, đồng thời gửi gắm thông điệp về tình yêu quê hương, đất nước, về sự trân trọng những điều bình dị, gần gũi trong cuộc sống.