Xuân Diệu là một trong những cây bút lớn của nền văn học Việt Nam hiện đại. Ông đã để lại cho đời nhiều tác phẩm có giá trị, trong đó có bài thơ "Trăng". Bài thơ này được viết vào năm 1938, in trong tập "Thơ thơ". Bài thơ thể hiện vẻ đẹp của thiên nhiên và tình yêu đôi lứa dưới ánh trăng, đồng thời bộc lộ nỗi cô đơn, lẻ loi của tác giả khi đối diện với cuộc sống.
Về nội dung, bài thơ "Trăng" gồm bốn khổ thơ, mỗi khổ thơ đều mang một nét riêng biệt nhưng lại hòa quyện với nhau tạo nên một bức tranh tổng thể về đêm trăng. Khổ thơ thứ nhất mở đầu bằng hình ảnh "vườn đêm ấy nhiều trăng quá", ánh sáng trăng tràn ngập khắp nơi, tạo nên một không gian lãng mạn, huyền ảo. Hình ảnh "ánh sáng tuôn đầy các lối đi" gợi lên sự ấm áp, dịu dàng của ánh trăng. Tiếp theo, khổ thơ thứ hai thể hiện cảm xúc bâng khuâng, tiếc nuối trước vẻ đẹp của thiên nhiên. Tác giả sợ rằng nếu nói chuyện sẽ phá vỡ không khí yên tĩnh, làm mất đi vẻ đẹp của đêm trăng. Khổ thơ thứ ba tiếp tục miêu tả hình ảnh "hoa duyên còn núp lá", "trăng đang" thể hiện sự tinh tế trong cách sử dụng ngôn từ của Xuân Diệu. Khổ thơ cuối cùng sử dụng biện pháp so sánh để miêu tả âm thanh của gió như tiếng đàn, tạo nên một không gian thơ mộng, trữ tình.
Về nghệ thuật, bài thơ "Trăng" sử dụng ngôn ngữ giàu hình ảnh, gợi cảm, tạo nên một bức tranh thiên nhiên sinh động, hấp dẫn. Bên cạnh đó, tác giả còn sử dụng biện pháp so sánh để tăng thêm sức biểu đạt cho bài thơ. Nhịp thơ chậm rãi, nhẹ nhàng, phù hợp với chủ đề của bài thơ.
Tóm lại, bài thơ "Trăng" của Xuân Diệu là một tác phẩm hay, thể hiện vẻ đẹp của thiên nhiên và tình yêu đôi lứa dưới ánh trăng. Đồng thời, bài thơ cũng bộc lộ nỗi cô đơn, lẻ loi của tác giả khi đối diện với cuộc sống. Bài thơ xứng đáng là một trong những tác phẩm tiêu biểu của nền văn học Việt Nam hiện đại.